18.03.2022 | 13:00

Максим Сибиряков этиитин умнубаппын

Максим Сибиряков этиитин умнубаппын
Ааптар: Ньукулай Местников
Бөлөххө киир

Өрөспүүбүлүкэ аҕа саастаах дьоно уонна тустууну сэҥээрээччилэр бэркэ билэр, ытыктыыр кырдьаҕастара, ССРС уонна Саха АССР спордун маастара, көҥүл тустууга өрөспүүбүлүкэ 7, хапсаҕайга 2 төгүллээх чөмпүйүөнэ, САССР норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, “Бочуот знага”, “Үлэ Кыһыл знамята” уордьаннар кавалердара, СӨ  Айылҕатын харыстабылын туйгуна,  Амма, Уус Алдан, Чурапчы улуустарын, Соловьев, Байаҕантай, Тиит Арыы нэһилиэктэрин Бочуоттаах гражданиннара Максим Николаевич Сибиряков 2022 сыл кулун тутар 15 күнүгэр 89 сааһын туолла.

Оччотооҕу оҕолор бары да хара үлэҕэ уһуйуллан  улааппыппыт. От үлэтигэр оҕус сиэтии, от мунньуу, илии охсуута, от кэбиһии көрүҥнэрин барытын боруобалаабытым. 7-һи бүтэрэн баран Эгдээйи илин өттүгэр Уһун диэн сиргэ аан бастаан  улахан киһини Аммосов Испирдиэни кытта илиинэн охсубутум. Онно тилэҕэр олороммун күүстээх үлэһит Испирдиэн: “Бу уол хоннохтоох охсооччу буолсу”,- диэн сылыктаабытын истибиттээхпин. От охсуутун ньымаларыгар, хотууру таптайыыны, оҥостууну аҕабыттан элбэххэ үөрэммитим. Ол кэмтэн ыла сайын аайы Ат Өттүүр, Хоту Сараах үрэхтэринэн, Харалаайынан, Чаабыйынан Байаҕантай быыһыгар тиийэ от охсуутугар мискиллибитим. Оҕо киһиэхэ ыарахан үлэ улахан дьону кытта тэҥҥэ. 8 чаастаах үлэҕэ 8000 ккал ороскуоттанар диэн ханна эрэ аахпыттааҕым. Холкуоска, сопхуоска туруу үлэһиттэринэн биллибит П.М. Местниковы (Бүөтүрмээн), Дьөгүөр  Аммосовы (Толоон Эбэ кырдьаҕаһа) кытта от охсуутугар сылдьыбыппын, кинилэргэ илиинэн от охсуу ыарахан үлэтигэр уһуйуллубуппун умнубаппын. Биир сайын оччолорго аатыран туста сылдьар, кэлин таһаарыылаах үлэлээх холкуос бэрэссэдээтэлэ, биллиилээх сэбиэскэй партийнай салайааччы буола үүммүт Чурапчы Мырылатын чулуу уола Максим Сибиряков салалталаах устудьуоннар бөлөхтөрө Харалаайы анныгар үрэххэ оттуу сырыттахпытына көмөҕө кэлбиттэрэ. Бүөтүрүмээн былыргытын санаан киэһээ аһылык кэнниттэн: “Хотуургун үчүгэйдик оҥоһун, сарсын устудьуоннар кэннилэриттэн киирээр”,- диэн сибис гыммыта. Биһиги уолаттарбытыттан Аммосов Петя, билигин Петр Петрович Аммосов – билим учуонайа илин маҕаһыын таһыгар дьиэлээх Бүөтүккэлээх Лөкүөйэ уоллара уонна Сивцев Захар уола Захар бааллара (атыттары умнубуппун). Ол киэһэ Максим Сибиряковтаах Уус Күөлүттэн аҕалбыт эттэрин ыргыччы буһаран, тото-хана аһаан хоммуппут, ыарахан үлэҕэ сылдьар дьон харарҕаан өлө сылдьар буоллахпыт. 
Дьэ ол курдук Бүөтүрмээн сарсыарда аҕыска ходуһаҕа киирэн хотуурун сытыыланаат, аа-дьуо дайбаан хойуу оту охсон куһуйан бара турда, кини кэнниттэн аатыран туста сылдьар бэтиринээр идэтин баһылаан  Бороҕоҥҥо ветстанцияҕа анаммыт Максим Сибиряков киирдэ. Кини кэнниттэн күөгэйэр күннэригэр сылдьар  устудьуон  уолаттар бардылар, ол кэнниттэн, Бүөтүрмээн эппитин курдук, мин түһүннүм. Ол күн күүрүүлээх үлэҕэ  охсооччу  ахсаана 15 киһиэхэ тиийбитэ. Бүөтүрмээн былыргылыы эргийэн охсуу ньыматын сөбүлээн туттара. Бу сырыыга эмиэ ол курдук үрэх халдьаайытынан балайда сири барбахтаан баран, үрэх куулатыгар туораат,  төттөрү кууланан баран халдьаайыга бастаан саҕалаабыт сирбитигэр тиийиэхтээхпит. Күүлэй киэнэ бэрдэ. Хатарыллыыны бэркэ барбыт буолан, охсорго наһаа ыарахана суох этэ. Устудьуоннар ортолоруттан биллэр  дьонтон Роман Петрович Попов оччотооҕуга Омскайтан каникулугар кэлэ сылдьар, кэнники улуус баһылыга буола сылдьыбыта. Мин халдьаайынан барыыга барыларын туоратан, Бүөтүрмээннээҕи эккирэттим. Ити туоратыһыы мучумааныгар дьонум ырааппыттар, куулаҕа туоруулларыгар биирдэ ситтим. Онон кууланан айаннаан халдьаайыга тиийиибитигэр эбиэт буолан, отуубутугар тахсан бара турдубут. Өҥүрүк куйаас сатыылаан турдаҕына 4 чаас устата эбиэккэ диэри тохтоло суох силлиргэччи охсууну мээнэ киһи тулуйбат үлэтэ. Кэнники охсооччулар халдьаайыга, ортокулар куулаҕа тиийбиттэр. Биһигини көрөн эбиэттии ыстаннылар. Сорохтор соруйан биһигини боруобалаабыккыт диэн кыыһырыах курдуктар. Максим Николаевич холку, “боруобаны” барыыны билэр, сэрэйэр да буоллаҕа эбээт. Сарсыныгар 4-5 буолан Танда быыс бүтэйигэр диэри  үһүө  охсубуппут. Максим Николаевич атаарыы киэһээтигэр: “Эдэр киһи хара үлэнэн үлүһүйүмэ, үөрэҕи батыс”,- диэн эппитин умнубаппын.

Сонуннар

25.07.2024 | 12:00
Сокуон-тойон

Ордук ааҕаллар

Мария Мигалкина:   «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Дьон | 19.07.2024 | 10:00
Мария Мигалкина: «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Мин бүгүн ааҕааччыларбар, ордук хаһаайкаларга, 35 сыл үлэлээбит уопуттаах агроном, билигин биэнсийэлээх, дойдутугар сайылыы сылдьар Мария Семеновна Мигалкинаны кытта тэлгэһэтигэр тиийэн, үүнээйитин, сибэккитин көрө-көрө, дуоһуйа, астына кэпсэттим.   Сибэккигэ уоҕурдууну хото туттабын Бастатан туран ааҕааччыларга циния диэн сибэкки туһунан кэпсиэҕим. Урут биһиги “Циния обыкновенная” диэни олордор этибит, билигин “Циния кустовая” диэн...
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Дьон | 19.07.2024 | 12:00
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Арассыыйа үөрэҕириитин туйгуна, Саха сирин үөрэҕириитин бочуоттаах үлэһитэ, хас да кинигэ ааптара Изабелла Ильинична Попова бүгүн өрөгөйдөөх үбүлүөйүн көрсө өссө биир кинигэтин сүрэхтиир. Дьэ, кырдьык, сүрэхтиир... Сүрэҕин сылааһын иҥэрбит кинигэтин!   Ахтар-саныыр дьүөгэлэрим, Аламаҕай сэгэрдэрим, Саһарҕалаах сарсыардабын Сандаарытар куоларым!   Сүр... Сүрэх, сүрдээх, сүрэхтиир... Сахабыт тыла барахсан тугун бэрдэй! Биир тылтан силистэнэн-мутуктанан...
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Сонуннар | 22.07.2024 | 14:00
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Ойуур баһаара – дьоҥҥо, кыылларга, окко-маска, үүнээйигэ улахан охсууну оҥорор. Ойуур хаһаайыстыбатын сулууспатын биир кэлим төлөпүөнэ: 8-800-100-94-00 Саха Өрөспүүбүлүкэтин ойуур хаһаайыстыбатын регионнааҕы диспетчерскэй сулууспата: 8(4112)44-74-76, 8(4112) 44-77-76 Маны таһынан оройуоҥҥутугар ойуур хаһаайыстыбатыгар эбэтэр лесничествоҕа биллэриэххитин сөп.  Ойуур баһаарын таһаарыыга буруйдаах киһи туһунан кырдьыктаах иһитиннэриини биэрбит гражданиҥҥа 10 тыһыынчаттан 50 тыһыынчаҕа...
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Сонуннар | 15.07.2024 | 14:00
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын 2№-дээх дьиэтигэр Мелиорация уобалаһыгар уонна тыа хаһаайыстыбатын уунан хааччыйыыга судаарыстыбаннай управление тэриллибитэ 75 сылынан үөрүүлээх мунньах буолан ааста. «Саҥа тэриллэригэр баара суоҕа икки-үс испэлиистээх тэрилтэ 70-80 сылларга баараҕай мелиоративнай үлэлэри ыытар бөдөҥ салааҕа кубулуйбута. Мелиорацияҕа уонна уу хаһаайыстыбатыгар бүтүн министиэристибэ тэриллибитэ. Тыа хаһаайыстыбатын култуураларыттан өлгөм үүнүүнү ылары...