Өлүөнэ өрүһү туоруур муоста тутуута 2024 сыл саҥатыттан саҕаланыаҕа
Ил Дархан бэлиэтээбитинэн, Дойду бэрэсидьиэнэ Владимир Путин сорудаҕынан, 2028 сылга муоста тутар-таҥар үлэтэ түмүктэниэҕэ. «Быйыл бырайыактааһын түмүктэнэн, федеральнай үбүлээһин кээмэйинэн бастакы быһаарыылары ылыннылар. Сир учаастактара чопчуланнылар, инженернай ситимнэр уларытан оҥоһулуннулар. Сүрүн үлэни саҕалыырга барыта бэлэм, чугаһынааҕы ыйдарга муоста тутуута саҕаланыаҕа. Дойду бэрэсидьиэнэ Арассыыйа бырабыыталыстыбатыгар уонна өрөспүүбүлүкэбит бырабыыталыстыбатыгар Өлүөнэ өрүһү туоруур муоста тутуута 2028 сылга түмүктэниэхтээх диэн биэрбит сорудаҕа толоруллуохтаах», – диэн тоһоҕолоон эттэ Айсен Николаев.
Кини бэлиэтээбитинэн, Өлүөнэ өрүһү туоруур муоста илиҥҥи тырааныспар систиэмэтин биир сүрүн эбийиэгинэн буолуоҕа. «Өрөспүүбүлүкэбит Илиҥҥи глобальнай экономическай хамсааһын кыттааччыта буолан эрэрин көрөбүт. Пекиҥҥа буолбут Норуоттар икки ардыларынааҕы форумҥа, бэрэсидьиэн Владимир Владимирович Путин, норуоттар икки ардыларынааҕы саҥа тырааныспар көрүдүөрүн чопчулаабыта, ол иһигэр Саха сиринээҕи. Ол курдук, биһиги Азия – Чуумпу океан регионун Хотугу муора суолун кытта ситимниэхтээхпит. Онон Өлүөнэ өрүһү туоруур муоста илиҥҥи тырааныспар систиэмэтин биир сүрүн эбийиэгинэн буолуоҕа», – диэн эбэн эттэ регион салайааччыта.
Өлүөнэ өрүһү туоруур муоста дойду Суол үлэтин биэс сыллаах былааныгар уонна Уһук Илин социальнай-экономическай сайдыытын Национальнай бырагырааматыгар дьоһун бырайыактартан биирдэстэрин быһыытынан киирэн сылдьар.
Өлүөнэ өрүһү туоруур муоста үлэҕэ киирдэҕинэ Саха сиригэр тырааныспар сырыыта 20-тэн 87%-ҥа диэри тупсуоҕа. «Хотугу завозка» бүддьүөт сыллааҕы ороскуота 4,7 млрд солкуобайтан итэҕэһэ суох экономияланыаҕа.
Бырайыак саамай көдьүүстээх механизм – концессия көрүҥүнэн олоххо киирэн эрэр. Итиннэ олоҕуран, чааһынай хапытаал үбүлээһинин көмөтүнэн, бырайыак суһал болдьоххо олоххо киирэр кыахтанар. 2023 сыл балаҕан ыйын 8 күнүгэр, 122 млрд солкуобай суумалаах, муоста уҥа кытыллааҕы тутуутун бырайыагын докумуона судаарыстыбаннай экспертиза сөбүлэҥин ылбыта. Хаҥас кытылын бырайыактааһын салҕанар, муоста уопсай суумата барыллаан 130 млрд солкуобай курдук.