29.08.2024 | 18:00

ХИФУ «НАУКА 0+» бэстибээлгэ 60-тан тахса балаһаакканы бэлэмниэҕэ

Ааптар: ХИФУ пресс-сулууспата
Бөлөххө киир

Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет 300-чэ үлэһитэ уонна устудьуона үгэс буолбут билим бэстибээлигэр кыттыыны ылыахтара. Тэрээһин быйыл саҥа көрүҥүнэн ыытыллыаҕа. Дьокуускай куорат «НАУКА 0+» региональнай киининэн, оттон ХИФУ тэрийээччинэн талылынна.

Бэстибээл аан бастакытын түөрт күн устата – балаҕан ыйын 4-7 күннэригэр ыытыллыаҕа. Сүрүн быыстапка «Дохсун» спорт комплексыгар ыытыллыаҕа. ХИФУ 60-ча балаһаакканы бэлэмниэҕэ: лиэксийэлэри, маастар-кылаастары, оҕолорго анаан киинэ көрдөрүүтүн уонна эксперименнэри. Ону тэҥэ интерактивнай оонньуулар уонна викториналар, нейросеть кыаҕын көрдөрөр, университет чинчийэр лабораторияларын быыстапкалара баар буолуохтара. Бэстибээл чэрчитинэн барыта 150-тан тахса тэрээһини  СӨ Наукаларын академията, «Север» наука-үөрэх киинэ, Арассыыйа наукаларын академиятын Сибиирдээҕи салаатын Саха сиринээҕи киинэ, Арктикатааҕы судаарыстыбаннай агротехнологическай университет, Арктикатааҕы култуура уонна искусство судаарыстыбаннай института уо.а. ыытыахтара.

 “Үгэс быһыытынан, бэстибээлгэ ХИФУ үлэһиттэрэ эрэ буолбакка, устудьуоннар эмиэ көхтөөх кыттыыны ылыахтара. Оҕолор наукаҕа интэриэстэрин көрдөрөллөрө, лабораториялар ситиһиилэрин киэн тутта билиһиннэрэллэрэ, тэрийэр үлэҕэ кыттыһаллара биһиэхэ улахан суолталаах. “НАУКА 0+” араас балаһааккалары тэрийэн, хас биирдии киһи бэйэтин интэриэһинэн тугу эрэ булуоҕа”, — диэн ХИФУ наукаҕа уонна инновацияҕа проректора Евгений Соловьев бэлиэтээтэ.

Холобура, ХИФУ мэдиссиинэ института бэстибээл кэмигэр “Мэдиссиинэ лааппыта” балаһаакканы арыйан, бэйэтэ оҥорон таһаарбыт БАДтарын, спортивнай аһылыгы уонна тус гигиена бородууксуйатын көрдөрүөҕэ. Оттон ХИФУ сурук-бичик түмэлин “Алпаабыт таабырыннара” истиэндэтигэр ыалдьыттар Новгородов алпаабытын үөрэтэн, былыргы хаһыаттар быһа тардыыларын ааҕыахтарын сөп.

Үүнээйилэри олордор дьон ХИФУ Ботаническай саадыгар Саха сирин флоратын туһунан экскурсиялары сэргиэхтэрэ. Ону биология билимин хандьыдаата Саргылана Захарова иилээн-саҕалаан ыытыаҕа.

ХИФУ инфраструктурнай технологияларын колледжа көмпүүтэр оонньууларын уонна 3D-моделлары оҥорорго саҥа технологиялары уонна тэриллэри билиһиннэриэҕэ, ону тэҥэ устудьуоннар дипломнай үлэлэрин презентациятын ыытыаҕа. Маны таһынан “Молекулярнай мэдиссиинэ уонна киһи генетиката” научнай-чинчийэр лаборатория “Генетика 0+” диэн интерактивнай демо-лабораторияны көрдөрүөҕэ, бу оҕолорго эрэ буолбакка, улахан дьоҥҥо эмиэ интэриэһинэй буолуоҕа.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Дьон | 12.06.2025 | 16:00
Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Олорор эйгэбитин киэргэтэр дьон олохпутун сырдаталлар, кэҥэтэллэр. Кинилэр нарын куоластарынан, уус тылларынан, уран оҥоһуктарынан биһигини угуттууллар, үөрдэллэр. Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр биир оннук киһи – СӨ Куукула оҥорооччуларын сойууһун чилиэнэ, уус-уран оҥоһук маастара Саргылана Слепцова хараҕы сылаанньытар, дууһаны кынаттыыр дьарыгын туһунан кэпсэтиэхпит.  – Самаан сайын салаллан кэлбитинэн, Саргылана Живкустовна! Сэһэргэһиибитин саха дьонун...
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
Дьон | 11.06.2025 | 10:00
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
«Талааннаах киһи барытыгар талааннаах» диэн мээнэҕэ эппэттэр. Бүгүҥҥү дьоруойбут, кырдьыга да, барытыгар дьоҕурдаах ийэ, эбэ, кэргэн, дьүөгэ. Баайар, иистэнэр, амтаннаах ас да астыыр. Уһанан да ылыан сөп, оннооҕор түннүк өстүөкүлэтин тарбаҕынан эрэ кээмэйдээн сөрү-сөп гына быһан олордоро. Эдэригэр тэлэбиисэри, магнитофоннары кытта өрөмүөннүүрэ үһү. Туруорар үҥкүүтүн муусукатын бэйэтэ сааһылаан, “нарылаан” быһан,...
Билбэти билэргэ дьулуһабын
Дьон | 13.06.2025 | 16:00
Билбэти билэргэ дьулуһабын
Уһун кыһыннаах Саха сирин  олохтоохторо итии дойдуга сайыннарын уһата бараллар, сорохтор кыстаан да кэлэллэр. Маннык көстүү олохпутугар киирбитэ син ыраатта диэххэ сөп. Дьокуускай куорат олохтооҕо Елена Толстоухова биһиги самаан сайыммытын санатар кэрэ сирдэри кэрийэр, үһүс сылын итии дойдуга кыстаан кэлэр. Тэгил сирдэргэ тэлэһийэ сылдьар киһи кэпсээнэ үгүс, олоҕу көрүүтэ да...
«ИТ — олус умсулҕаннаах уонна кэскиллээх эйгэ!»
Дьон | 13.06.2025 | 10:00
«ИТ — олус умсулҕаннаах уонна кэскиллээх эйгэ!»
Саха сиригэр ИТ салаата сайдар суолга үктэнэн турар. Бу эйгэҕэ олохтоох оҥорон таһаарааччылар ситиһии көтөллөнөллөрө, дойду үрдүнэн, норуоттар икки ардыларынааҕы таһымҥа тахсан эрэллэрэ ордук үөрдэр.   Информация технологията (ИТ) – көмпүүтэргэ олохтонор информация тиһиктэрин үөрэтии, оҥоруу, сайыннарыы, олоххо киллэрии, өйөөһүн эбэтэр салайыы (Бикипиэдьийэттэн).   Саха сирин ИТ салаатын ырыынагар биир оннук инники...