Хатастар үйэтитиигэ үлэлэрэ инникигэ эрэли үөскэтэр
Музей үлэтигэр-хамнаһыгар олохтоох дьаһалта, “Тускул” култуура киинэ, түмсүүлэр болҕомто уураннар быйыл да, былырыын да сөптөөх дьаһаллар, тэрээһиннэр буоллулар. Онтон саамай кэрэхсэбиллээҕэ, үтүө түмүктээҕэ дьаһалта көҕүлээһининэн, дьон-сэргэ ылыныытынан “100 сыл – 100 солкуобай” диэн аахсыйа ыытылынна.
Түөрт хонук иһигэр 81 489 солкуобай харчы хомулунна. Онуоха эбии “Мастерфайбер” ХЭХ 10 000 солк., музей аһыллыытыгар краевед учууталлар хомуйбут уонна быыстапкалаабыт тэрилтэлэр биэрбит 25 000 солк. харчылара, онно эбии спонсор С.В. Таран көмөлөһөн, музейбыт дьиэтин ититиигэ наадалаах араас матырыйаал атыылаһылынна. Маны барытын Василий Пинигин бэйэтин массыынатыгар тиэйэн таһаарда. Ону таһынан, субуотунньукка мустан үлэлээбит дьону эбиэттэтэргэ “Дэлэй” маҕаһыын салайааччыта Алексеева П. төһүү күүс буолла.
Үлэ сахалыы сиэринэн үөһээ айыыларбытын алгыстаах алаадьынан айах тутан, барыта этэҥҥэ барарын туһугар көрдөһүүттэн саҕаланна. Күн-дьыл туруга эмиэ хара сарсыардаттан күлүм-чаҕыл күн уотунан оонньоон, дьон-сэргэ көҕүлүүр күүһүн күүһүрдэргэ дылы буолла. Бары кэлбит, мустубут дьон өйдүүн-санаалыын, ис-тас туруктуун күүрээннээх үлэҕэ бэлэмнэрэ көһүннэ. Туттар тэрил – харандааһыттан саҕалаан күн эгэлгэ тиэхиньикэтигэр тиийэ баар. Хатаспыт олохтооҕо, күтүөт Петр Попов тутууга туттуллар хомуллар кирилиэһин аҕалан, үлэни хас эмэ төгүл түргэтэттэ.
Үлэ хаамыыта Малышев Андрей Лукич быһаччы салайыытынан сааһыланан, наарданан сүпсүлгэнэ суох барда. Музейбытыгар мантан салгыы киирэр аан – халҕан оҥоһуллуохтаах, ититиитэ холбоноругар анал үлэлэр ыытыллыахтаахтар.
Манна даҕатан эттэххэ, былырыын баччаҕа нэһилиэкпит музейа туспа дьиэлэнэн-уоттанан үөрдүбүт буоллаҕына, быйылгы сыл үйэтитии үлэтэ күүскэ баран, эдэр көлүөнэ ыччакка хаалларар үгүс матырыйаал хомулунна.