04.05.2023 | 18:00

Хаппырыыһа суох дьиэ үүнээйилэрэ

Хаппырыыһа суох дьиэ үүнээйилэрэ
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Дьиэ сибэккитин саҥа үүннэрэн эрэр уонна элбэхтик кэлэр-барар, айанныыр дьон улахан хаппырыыһа суох, элбэх бүөбэйдээһини эрэйбэт дьиэ үүнээйититтэн саҕалыахтарын сөп. 
Аҕыйахта уу кутуллар, биирдэ эмэ эрэ аһатыллар, уунан ыстарары ирдээбэт, салгын сиигэр соччо наадыйбат, көстүүтэ үчүгэй, бөҕө-таҕа дьиэ сибэккилэрин үүннэрэргэ сүбэлиибит.

Драцена

Драцена – агава бииһин ууһа, олох хаппырыыһа суох үүнээйи. Эриэн сэбирдэхтээх эбэтэр биир кэлим күөх сэбирдэхтээх буолар. Эриэн сэбирдэхтээх суорда элбэх күн сырдыгар наадыйар. Күөх сэбирдэхтээҕэ – күлүктээх сири ордорор.

Нэдиэлэҕэ 1-2 уу кутаҕыт. Уу кутаргытын умуннаххытына да кыһаммат, 7-10 хонук уута суох тулуйар кыахтаах. Драценаны сэбирдэҕин көстүүтүн иһин сөбүлүүллэр. Иһитин чаастатык уларытар наадата суох.

Биир мөкү өрүттээх – сыт таһаарар, сорох дьон ону тулуйбат. Таптыыр температурата - 10-27 кыраадыс сылаас.

Фикус

Уһуур декоративнай үүнээйи. Көрүүтэ-истиитэ улахан уустуга суох эрээри, суордуттан көрөн араастаһар. 3 миэтирэҕэ тиийэ үүнэр фикус баар, оттон карликовай фикус 15-20 см эрэ буолар. Көстүүтэ кэрэ уонна салгыны ыраастыыр, сэбирдэҕин тирии бааһын эмтииргэ тутталлар.

Буорун үрдэ куурдаҕына эрэ уу кутаҕыт, нэдиэлэҕэ 1-2 кутуохха сөп. Кыһын уутун аҕыйатаҕыт. Сэбирдэҕин быыллыахха наада.

Крассула

Норуокка харчыны тардар мас быһыытынан биллэр, иккис аата – “толстянка”. Күн уотуттан куттаммат.

Бытааннык улаатар, онон иһитин сотору буола-буола уларытар наадата суох.

Кып-кыра маҥан сибэккилээх. Сайын ыйга биирдэ анал уоҕурдуунан аһатыахха наада. Уунан ыстарбаккыт. Уу кутаргытын умуннаххытына да тулуйар кыахтаах, эмис сэбирдэхтэригэр уутун хаһаанар “идэлээх”.

Элбэх ууну сөбүлээбэт. Буора хайаан да кумах, перлит уонна вермикулит састааптаах буолуохтаах.

Монстера

Элбэх сыллаах, улахан сэбирдэхтээх үүнээйи. Күөх эбэтэр эриэн сэбирдэхтээх көрүҥнэрдээх.

Күн супту көрбөтүн курдук күлүк соҕуска үүннэрэр ордук. Бытааннык үүнэр, ол иһин 4 сылга биирдэ көһөрүөххэ сөп. Сэбирдэҕэ 1 метр иэннээх буола улаатыан сөп, үүнэригэр сэбирдэҕэ бэйэтэ хайыта барар – бу кини кэрэ көстүүтэ.

Сибэккилээбэт. 12 кыраадыстан кыра температураҕа улааппат буолан хаалар, саамай сөбүлүүр сылааһа – 20-22 кыраадыс.

Элбэхтэ уу куппаккыт, буорун үрдүн кэтии сылдьаҕыт – куурдаҕына эрэ уулатаҕыт. Кыһын нэдиэлэҕэ биирдэ эбэтэр ыйга иккитэ уу кутуохха наада.

Аспарагус

Аспарагус – спаржа бииһин ууһа. Хаппырыыһа суох, бытархай сибэккилээх буолуон сөп. Суорда элбэх, нарын сэбирдэхтэрин иһин таптаан үүннэрэллэр.

Уутун кыратык кутаҕыт, эмиэ буорун үрдэ куурдаҕына эрэ илитэҕит.

Сылга биирдэ иһитин уларытыахтааххыт. Ууну ыстарары сөбүлүүр, ордук куйаас күннэргэ сиигирдиигэ наадыйар. Сырдыгы олус таптыыр, күлүккэ эмиэ бэркэ үүнэр, оттон күн сыралҕаныгар турарын сирэр.

Сайын нэдиэлэҕэ биирдэ уоҕурдуу кутуохха сөп, кыһын – ыйга биирдэ.

Аспидистра

Аспидистра хаппырыыһа суох буолан хонтуораларга, офистарга хото үүннэрэллэр. -3-5 тымныыга диэри тулуһар кыахтаах.

Нэдиэлэҕэ биирдэ уу кутаҕыт, дьиэтийбит аспидистра сибэккилээбэт. 3-5 сылга биирдэ иһитин улаатыннарар сөп.

70 см тиийэ улаатыан сөп. Дьиэ түннүгэр бэркэ үүнэр, сайын күлүккэ көһөрөр ордук.

Буорун аһара илиппэтэххитинэ уонунан сыл үүнэн үөрдэр кыахтаах үүнээйи.

Нолина Бокарнея

Эмиэ агава бииһин ууһа, иккис аата – «бутылочная пальма». Сэбирдэҕэ аллараа унньураан түһэр. Нолина кураанах салгыҥҥа үүнэр, салгын температурата хамсааһынын тулуйар кыахтаах буолан куорат кыбартыыратыгар үүннэрэргэ олус барсар.

Буора наар сииктээх буолуохтаах. Уута тиийбэт буоллаҕына, сэбирдэҕин төбөтө саһаран барар. Суон умнаһа ууну хаһаанарыгар туһалыыр.

Күн сыралҕаныгар наһаа сиэппэккэ эрээри, сырдык сиргэ үүннэрэҕит. Күлүккэ көһөрдөххө, үүммэт буолан хаалар. 4 сылга биирдэ көһөрөҕүт. Уоҕурдууну ыйга иккитэ кутаҕыт.

Уутун таптахха, өр силигилии үүнэр.

Сансевиерия

Норуокка хас да ааттаах -  “тещин язык”, “щучий хвост”. 1 м тиийэ үрдүөн сөп.

Буорун аһара илиттэххэ, өлөн хаалар. Иһитин бүтүннүү силиһинэн толорбутун кэннэ эрэ уларытаҕыт.

Сайын нэдиэлэҕэ биирдэ, кыһын 3 нэдиэлэҕэ биирдэ уу кутаҕыт. Сибэккилиэн сөп. 18-28 кыраадыс сылааһы таптыыр, -13 кыраадыс тымныыга диэри тулуһар.

Күлүккэ да, күннээх долбуурга да бэркэ үүнэр. Сайын ыйга биирдэ аһатыахха сөп.

Хлорофитум

Салгыны ыраастыыр, саамай хаппырыыһа суох дьиэ үүнээйитэ. Ордук куухунаҕа үүннэрэргэ барсар.

Эриэн сэбирдэхтээх суортара күн сырдыгын таптыыллар, ол эрэн күлүккэ да үүнэллэрэ тохтообот. Үөһээ ыйаан үүннэрэргэ табыгастаах.

Сырдыга тиийбэт буоллаҕына уһаан-уһаан баран сэбирдэхтэрин быраҕан кэбиһиэн сөп. Нэдиэлэҕэ 1-2 уу кутаҕыт. Иһитин кыччаата диэтэххитинэ эрэ уларытаҕыт.

Салгын оонньуурун уонна аһара сиигирдэри сирэр. Буорун үрдэ куура хаттаҕына эрэ уулатыҥ.

Аглаонема

Күлүккэ эбэтэр олох хараҥаҕа үүнэрин таптыыр. Дьиэҕэ ордук эриэн сэбирдэхтээх көрүҥүн үүннэрэллэр. Эриэккэс көрүҥнэрэ кыһыллыҥы оруосабай сэбирдэхтээх буолар.

Нэдиэлэҕэ биирдэ эрэ уу кутаҕыт, кыһын – ыйга биирдэ. 4-5 сыл буола-буола иһитин кэҥэтэҕит.

Дьиэ салгынын ыраастыыр күүстээх, токсиннары уонна араас синтетическай матырыйаал таһаарар эттиктэрин оборон ылар.

Буорун аһара сиигиртэххэ, сытыйан хаалыан сөп.

Замиокулькас

Хортуоскаттан үүнэр эмис сэбирдэхтэрдээх үүнээйини билбэт киһи аҕыйах буолуохтаах. Кураанах климаты тулуйумтуо, уутун ситэри куппатах буоллаххытына, сэбирдэҕин тамныыр.

Нэдиэлэҕэ иккитэ уу кутаҕыт, кыһын нэдиэлэҕэ биирдэ кутар ордук. Салгын оонньуур, тыынар буордаах буолуохтаах. Сайын таһырдьа үүннэриэххэ сөп.

Биир мөкү өттө - дьааттаах сүмэһиннээх. Тутан-хабан, быылын сотон баран илиигитин кичэйэн суунуохтааххыт. Кыра оҕолордоох, дьиэ кыыллаах ыалларга табыгаһа суох, эбэтэр кырачааннар тиийбэт сирдэригэр эрэ үүннэриҥ.

Алоэ

Сэбирдэхтэрэ эмтээх. Суон, эттээх-сииннээх сэбирдэхтэрдээх, онно ууну мунньунар.

Эмтээҕин таһынан көрүүтэ-истиитэ олус судургу. Элбэх ууну кутары, уунан ибиирэри эҥин ирдээбэт. 3 сылга биирдэ иһитин кэҥэтиэххэ сөп. Кураанах салгыҥҥа бэркэ үүнэр.

Күн уотуттан куттанар. Күн сырылаччы тыкпат түннүгэр да, дьиэ ортотугар да үчүгэйдик үүнэр кыахтаах.

Сонуннар

25.07.2024 | 12:00
Сокуон-тойон

Ордук ааҕаллар

Мария Мигалкина:   «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Дьон | 19.07.2024 | 10:00
Мария Мигалкина: «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Мин бүгүн ааҕааччыларбар, ордук хаһаайкаларга, 35 сыл үлэлээбит уопуттаах агроном, билигин биэнсийэлээх, дойдутугар сайылыы сылдьар Мария Семеновна Мигалкинаны кытта тэлгэһэтигэр тиийэн, үүнээйитин, сибэккитин көрө-көрө, дуоһуйа, астына кэпсэттим.   Сибэккигэ уоҕурдууну хото туттабын Бастатан туран ааҕааччыларга циния диэн сибэкки туһунан кэпсиэҕим. Урут биһиги “Циния обыкновенная” диэни олордор этибит, билигин “Циния кустовая” диэн...
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Дьон | 19.07.2024 | 12:00
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Арассыыйа үөрэҕириитин туйгуна, Саха сирин үөрэҕириитин бочуоттаах үлэһитэ, хас да кинигэ ааптара Изабелла Ильинична Попова бүгүн өрөгөйдөөх үбүлүөйүн көрсө өссө биир кинигэтин сүрэхтиир. Дьэ, кырдьык, сүрэхтиир... Сүрэҕин сылааһын иҥэрбит кинигэтин!   Ахтар-саныыр дьүөгэлэрим, Аламаҕай сэгэрдэрим, Саһарҕалаах сарсыардабын Сандаарытар куоларым!   Сүр... Сүрэх, сүрдээх, сүрэхтиир... Сахабыт тыла барахсан тугун бэрдэй! Биир тылтан силистэнэн-мутуктанан...
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Сонуннар | 22.07.2024 | 14:00
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Ойуур баһаара – дьоҥҥо, кыылларга, окко-маска, үүнээйигэ улахан охсууну оҥорор. Ойуур хаһаайыстыбатын сулууспатын биир кэлим төлөпүөнэ: 8-800-100-94-00 Саха Өрөспүүбүлүкэтин ойуур хаһаайыстыбатын регионнааҕы диспетчерскэй сулууспата: 8(4112)44-74-76, 8(4112) 44-77-76 Маны таһынан оройуоҥҥутугар ойуур хаһаайыстыбатыгар эбэтэр лесничествоҕа биллэриэххитин сөп.  Ойуур баһаарын таһаарыыга буруйдаах киһи туһунан кырдьыктаах иһитиннэриини биэрбит гражданиҥҥа 10 тыһыынчаттан 50 тыһыынчаҕа...
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Сонуннар | 15.07.2024 | 14:00
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын 2№-дээх дьиэтигэр Мелиорация уобалаһыгар уонна тыа хаһаайыстыбатын уунан хааччыйыыга судаарыстыбаннай управление тэриллибитэ 75 сылынан үөрүүлээх мунньах буолан ааста. «Саҥа тэриллэригэр баара суоҕа икки-үс испэлиистээх тэрилтэ 70-80 сылларга баараҕай мелиоративнай үлэлэри ыытар бөдөҥ салааҕа кубулуйбута. Мелиорацияҕа уонна уу хаһаайыстыбатыгар бүтүн министиэристибэ тэриллибитэ. Тыа хаһаайыстыбатын култуураларыттан өлгөм үүнүүнү ылары...