21.07.2022 | 16:00

Ханна уонна хайдах сөтүөлүөххэ сөбүй?

Дьэ, өҥүрүк куйаас күннэр тураллар. Онон дьон үксэ киин куоракка уонна куорат таһынааҕы нэһилиэктэргэ сөтүөлүүр сирдэри сураһар.
Ааптар: Айталина Софронова
Бөлөххө киир

Куорат сөтүөлүүр пляһа – 202-с оройуоҥҥа

Биллэрин курдук, Дьокуускай куорат үрдүнэн биир эрэ официальнай пляж баар – 202-с микрооройуоҥҥа. Пляж официальнайдык от ыйын саҥатыгар эрэ арыллыбыта. «Куорат баанньыктара” МУТ көрөр-истэр. Сарсыардаттан киэһээ 21.00 чааска диэри үлэлиир. Быыһааччылар дьуһуурустубалыыллар, бэрээдэги кэтиир харабыллар бааллар. 

Маны таһынан Дьокуускай куорат тулатыгар хас да  улахан “дьиикэй пляж” баар: 202-ис микрооройуон боротуоката, Күөх хонууга сааскы халаантан баһыллан хаалар уу, Сэргэлээх күөлэ, Пригороднай сэлиэнньэтин боротуоката (Петуховка), Мархаҕа баар Соленка күөл, Үрүҥ Күөл, Тулагы Киллэм, Хатыҥ Үрэх, Жатай боротуокалара, Хомустаах күөлэ, Атласовтар күөллэрэ, Хатас даамбата о.д. а. 

Куйаас күннэргэ манна барытыгар сөтүө диэн күүстээҕэ буолар. Маннык «дьиикэй пляжтар» куттал суох буолуутун уонна санитарнай-эпидемиологическай ирдэбиллэргэ эппиэттээбэттэрэ сорох дьону тохтоппот. Холобур, ирдэбилгэ эппиэттээбэт сөтүө сиригэр сылдьан ууну ыйыһыннахха, ис инфекциятын эбэтэр энтеровируснай инфекцияны хабыахха сөп. Маннык инфекциялар араастара наһаа элбэх буолан, киһи аайы араастык киирэр. Сөтүө уутуттан гепатит А-ны, паразиттары кытта хабыахха сөп. 

Көҥүлэ суох сиргэ сөтүөлээһин иһин ким да ыстарааптыыр кыаҕа суох – барыта бэйэлэрин эппиэтинэстэригэр.

Маны сэргэ куорат дьоно оҕолорун фонтаннарга сөтүөлэтэллэрэ «үгэскэ» кубулуйда. Фонтан – куораты тупсарар култуурунай тутуу. Салгыны сиигирдэргэ, турар сирин көстүүтүн кэрэтитэргэ аналлаах. Фонтан – сөтүөлүүр сир буолбатах! Аны туран, фонтан уута элбэхтик саҥардыллыбат, ыраастаммат буолан, кирдээх. Онон киһи доруобуйатыгар муҥутуур кутталлаах! Тымныйыахха, ис сүһүрүүтүн, тыынар уорганнар ыарыыларын, конъюктивит, энтеровируснай, ротавируснай инфекция курдук ыарыылары, А гепатиты кытта хабыахха сөп. Маны таһынан фонтан киһи сөтүөлүүрүгэр анамматах тутуу буолан, түгэҕэ халтархай, онон охтон эчэйиини дэбигэстик ылыахха сөп. Фонтан үксэ электричествоҕа холбонор – ол эмиэ сэрэхтээх. 

Онон, фонтан куйаастан быыһанар сөтүөлүүр сир буолбатаҕын өйдүөххэ наада!

Ууга сэрэхтээх буолуҥ

Сайыҥҥы өҥүрүк куйаас күннэргэ сөтүөлүүртэн ордук туох кэлиэй?! Ол эрэн, этэргэ дылы, таҥара сэрэҕи таптыыр. 

Статистика көрдөрөрүнэн, дойду үрдүнэн сыл аайы 10 тыһыынчаттан тахса киһи ууга былдьанар. Сөтүөлүүр сатаан харбаабат дьоҥҥо эрэ сэрэхтээх буолбатах. Ханнык баҕарар киһи, ордук билбэт сиригэр, сэрэнэн сылдьыахтаах. 

Биллэн турар, олох үчүгэйдик харбыыр киһи бэйэтигэр эрэллээхтик сылдьар. Ыксал тирээтэҕинэ, тимирэн эрэр да киһини быыһыан сөп. 

Ууга былдьаныы сүрүн төрүөттэринэн манныктары ааттыыллар:

1. Сатаан харбаабат буолуу;

2. Итирдэр утахтары иһии;

3. Оҕолору көрүүтэ-истиитэ суох хаалларыы;

4. Ууга сэрэҕэ суох сылдьыы.

 

Статистика этэринэн, ууга үксүгэр 16 саастарын ситэ илик оҕолор былдьаналлар эбит. Онон сөтүөлүү бардахха оҕолору хонтуруоллуур, бэйэлэрин эрэ ыыппат ордук. Ууга мэниктээһин, сэрэҕэ суох үөскэ киирии хомолтолоох түбэлтэҕэ тиэрдиэн сөп.

 

*Сөтүөлүү сылдьан сэрэтэр бэлиэлэр анараа өттүлэригэр харбыыр көҥүллэммэт; 

*Катердар, гидроцикллар, мотуордаах тыылар диэки сөтүөлээмэҥ, эргийэ турар тэрилгэ (винталарга) киирэн биэриэххитин сөп.  

*Билбэт уугутугар үөһэттэн ыстанан кииримэҥ. 

*Ыраах харбаамаҥ, төннөргүтүгэр күүскүт тиийиэ суоҕун сөп. Сылайдаххытына, көхсүгүтүгэр сытан сынньана түһүҥ. 

*Уу эргииригэр түбэстэххитинэ, салгынна эҕирийэн баран, ууга киирэн ылаат, күүскэ туора харбыы сатааҥ.

*Сүүрүк илдьэ бардаҕына аа-дьуо биэрэк диэки устуҥ. 

*Үрүллүбүт матарааска устумаҥ, тыал эбэтэр сүүрүк ыраах илдьэн, матарааскыт тэстиэн сөп. 

*Элбэх оҕону илдьэ сылдьар буоллаххытына, бастаан ууга хайдах сылдьыллыахтааҕын өйдөтүҥ. Сатаан харбаабат оҕолору курданалларыгар эрэ диэри ууга киллэриҥ.

*Сөтүөлүүргэ саамай табыгастаах кэм – сарсыарда эбэтэр киэһэ. Уу сылааһа 17-19° кыраадыстан намыһах буолуо суохтаах. Эмискэ наһаа өр сөтүөлээбэккэ, кыра-кыралаан уһатан, 15-20 мүнүүтэҕэ тиэрдэр үчүгэй диэн сүбэлииллэр. 

*Арыгылаан баран сөтүөлээбэт буолуҥ! Испит киһи сэрэҕин сүтэрэр, хамсаныыта мөлтүүр, тулалыыр эйгэтигэр сатаан салайыммат. Куйаас салгын, «итийбит» эт-хаан уонна тымныы уу температуралара араастаһан, ууга киирэн баран иҥиир тардыан сөп.

* Уу көлөтүн сүүрдээччилэр, балыксыттар быыһыыр сэлиэччиктэри ыларгатын умнумаҥ! Оҥочоҕо баар хас биирдии киһиэхэ быыһыыр сэлиэччик тиксиэхтээх.

 

Суһал сулууспа биир кэлим нүөмэрэ:

112

Быыһыыр сулууспа дьуһуурунайа:  

(4112) 45-90-19

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Бобёр: «Үрдүк Айыылартан эрэ көрдөһөҕүн, ханнык да хамандыыр кэлэн быыһаабат»
Дьон | 09.05.2025 | 14:00
Бобёр: «Үрдүк Айыылартан эрэ көрдөһөҕүн, ханнык да хамандыыр кэлэн быыһаабат»
Анараа хас биир күн күндү: бүгүн бааргын — сарсын суоххун... Уолаттарбыт барахсаттар араас моһолтон, чуһуурар буулдьаттан, үөһээттэн көтөн кэлэр «дьэгэ-баабалартан» кыл түгэнэ, мүччү-хаччы түһэн төннөн кэллэхтэринэ, айыыларбытыгар эрэ махтанабыт буоллаҕа. «Бобёр» позывнойдах хорсун буойун иккистээн хантараак баттаан сэриилэһэ сылдьан бааһыран, билигин Москваҕа госпитальга  кэлэн эмтэнэ сытар.   Бобёр 2023 сыл саҥатыгар,...
Историяны сэгэттэххэ...
Сонуннар | 10.05.2025 | 12:06
Историяны сэгэттэххэ...
Улуу Кыайыы 80 сылын чэрчитинэн быйылгы сыл Арассыыйаҕа Аҕа дойдуну көмүскээччи, Саха сиригэр Ийэ дойдуну көмүскээччи сылларын биллэриллибитэ.  Оттон култуура  тэрилтэлэригэр быйыл – История өйдөбүнньүгүн сыла.   Дьокуускайга сахаттан бастакы Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа Федор Кузьмич Поповка аналлаах пааматынньык турда.  Дьоруой биир дойдулаахтара, Мэҥэ Хаҥалас улууһун Баатара нэһилиэгин бэрэстэбиитэллэрэ дьоруой аймахтара  Федор...
Улуу Кыайыы 80 сылыгар анаммыт тэрээһиннэр
Сонуннар | 06.05.2025 | 16:24
Улуу Кыайыы 80 сылыгар анаммыт тэрээһиннэр
Биһиги дойдубут Аҕа дойду сэриитигэр Улуу Кыайыыны ситиспитэ быйыл лоп курдук 80 сыла томтойо туолла. Бу күҥҥэ  өрөспүүбүлүкэбит киинигэр, Дьокуускайга, ыытыллар тэрээһиннэри таһаарабыт.   Эйэлээх олохпут туһугар тыыннарын да толук ууралларын кэрэйбэккэ, сэриигэ уонна тыылга хорсуннук турууласпыт, суорума суолламмыт аҕа көлүөнэ дьоммутун дириҥник ытыктаан, үтүө, махтал тыллары аныырбыт – тыыннаахтар ытык...
Эр киһи наада дуо?
Сынньалаңңа | 18.05.2025 | 21:35
Эр киһи наада дуо?
Бу киһи эмиэ мэлийдэ. Күүтэн-күүтэн көхсүм сылайда, кэтэһэн-кэтэһэн кэтэҕим элэйдэ. Баҕайы, эмиэ ханна эрэ халаара сылдьара буолуо, эбэтэр гаражка тиийэн хаартылыы олороро дуу? Уопсайынан, эр киһи туохха наадалааҕый? Күннээҕи олоххо дуу, түүҥҥү таҕылы ханнарыыга дуу? Саатар дьиэтигэр кэлэн дьыбааҥҥа тиэрэ түһэн тэлэбиисэр да көрөрө баҕалаах. Сорох дьахталлар эрбит суох буоллаҕына...