24.06.2022 | 14:00

Үгэһи тутуһуу умнуллубатар ханнык

Үгэһи тутуһуу умнуллубатар ханнык
Ааптар: Вера Канаева, Күннэй Маркова хаартыскаҕа түһэриилэрэ
Бөлөххө киир

Бэс ыйын 10-12 күннэригэр ытык Таатта кырдьаҕас Чөркөөҕүн аһаҕас халлаан анныгар турар өрөспүүбүлүкэҕэ бастакынан тэриллибит Политссылка музейын уһаайбатыгар бастакы “IIS.UUS.AS.fest” этнографическай бэстибээл буолан ааста.

Бэстибээл түһүлгэтэ саха үгэһин, сатабылын көрдөрүүгэ туһаайылынна. Саха үгэстэрин тутуһуннаран көрдөрөр “Ытык ымыым – хомуһум”, “Өбүгэм мындыра – имигэс талахха”, Өбүгэм олоҕун ситимэ – айар кут иэйиитэ”, “Сылаас иэйиилээх дьөһөгөйүм бэлэҕэ”, “Уу оҕуһун оһуора”, “Үрүлүйэр үрүҥ аспыт – үрүмэбит барахсан”, “Туос тойуктаах оһуора”, “Күкүр уус утума”, “Өбүгэм үрүҥ ииһин иэйиитэ, хара ииһин хайҕала”, “Саха төрүт аһа – доруобуйа төрдө”, “Кыстыгы көтөҕүү”, “Балта быраҕыы”, “Саха хотуурунан от охсооччулар” диэн түһүлгэлэр уонна научнай-практическай конференция тэриллэн, Таатта, Анаабыр, Абый, Өлөөн, Бүлүү, Эдьигээн, Чурапчы, Мэҥэ Хаҥалас, Уус Алдан улуустарын уонна  Дьокуускай куорат уустарын, иистэнньэҥнэрин, асчыттарын түмтэ.

Петр Софронов (Эдьигээн улууһа):

— Эксперт быһыытынан дьүүллүүр сүбэҕэ үлэлиибин. Хотугу норуоттар многоборьеларыгар туттуллар сүгэ, наарта, маамыкта оҥоһууларын ааҕыыларга кэпсээтим. Ытык Таатта сирин айылҕата олус да кэрэ көстүүлээх эбит. Маннык бэстибээллэр инникитин да тэриллэллэрэ буоллар, үгэһи тутуһуу умнуллуо суох этэ.

Альбина Федорова (Сунтаар улууһа):

— Сунтаартан ыҥырыы тутан, сэттэ улууһу уҥуордаан, үһүө буолан кэллибит. Этнобэстибээлгэ ат ыҥыырын симэҕин-киэргэлин уонна Таатта Оруоһуттарын кыыстарын сонун үүт-үкчү үтүктэн быыстапкаҕа көрдөрө аҕаллыбыт. Сергей Зверев аатынан музей иһинэн үлэлиир түмсүүгэ иистэнньэҥнэр, түүлээҕи таҥастааччылар Ньургустаана Иванова, Саргылана Константинова, Эмма Васильева, салайааччы – мин, Альбина Федорова буолан үлэлиибит. Ат симэҕин толору симээммит, Таатта кыыһын таҥыннаран, дьон дьүүлүгэр таһаардыбыт. Кэнэҕэһин даҕаны уус-иис үлэтэ сүппэтин туһугар маннык улахан тэрээһин ыытылла турдун.Таатта дьонугар махталбытын тиэрдэбит.

Зинаида Андросова, Антонина Петрова (Анаабыр улууһа): 

— Элбэх киһи бэстибээл аһыллыытыгар кыттыыны ыларыттан сөхтүбүт. Биһиги “Долганская национальная кукла” диэн научнай ааҕыыга кытынныбыт. Долганнар Анаабырга эрэ олороллор, төрүт ииспитин көрдөрө кэллибит. Тэрээһин үчүгэй, аҥаардас айылҕата да кэрэтэ киһини үөрдэр.

Прасковья Бурнашева (Таатта улууһа):

— Баайаҕалар Оруоһуттар кыыстарын Маарыйа сүктэн кэлэригэр аҕалбыт маллаах иһитин үтүгүннэрэн тиктибит. Маллаах иһит 1871 сыллаахха атырдьах ыйыгар  тигиллибит. Хаппаҕар сурулла сылдьар. “Испэ туос” түмсүү (сал. П. Макарова) Моҕол ураһа кэнниттэн күүскэ туос тигиитинэн ылсан үлэлиибит.

Бу курдук,  таатталар, саха төрүт сатабылын  уус, иис, ас нөҥүө көрдөрөр, тыыннаах хаалларар инниттэн, өрөспүүбүлүкэҕэ бастакынан этнографическай бэстибээл ыыттылар.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Элбэх оҕолоохторго эбии социальнай өйөбүллэр туһунан ыйаах баттанна
Сонуннар | 01.05.2024 | 08:29
Элбэх оҕолоохторго эбии социальнай өйөбүллэр туһунан ыйаах баттанна
Ил Дархан Айсен Николаев 2024 сыл балаҕан ыйын 1 күнүттэн олоххо киирэр элбэх оҕолонууну өйүүр эбии социальнай өйөбүллэр туһунан ыйааҕы баттаата.  Саҥа сокуонунан, Саха сиригэр олохтоох элбэх оҕолоох ыаллар олорор дьиэҕэ уонна хомунаалынай өҥө иһин олохтоммут төлөбүр 30%-тан итэҕэһэ суох чэпчэтиини ылар бырааптаахтар. Оҕолор саастарыттан уонна дьиэ кэргэн дохуотуттан тутулуга...
Дьол уйата – дьиэ кэргэн
Сонуннар | 23.04.2024 | 11:08
Дьол уйата – дьиэ кэргэн
Бу сыл муус устар 28 күнүгэр Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтигэр 16.00 чаастан “Дьол уйата – дьиэ кэргэн” музыка-үҥкүү шоута ыытыллар. Бырайыакка кыттар оҕо кэлэктииптэрэ: “Бриллианты Якутии” үҥкүүтүн ансаамбыла, “Домисольки” ырыа устуудьуйата (“Колокольчиктар”, “Уолан”, “Калейдоскоп”, “Айыы кыһата”, “Сулусчаана” бөлөхтөр), 2 №-дээх оскуола, Саха Политехническэй лицей уонна “Алгыстаах доҕордоһуу” дьахтар...
Лидия Бурнашева:  «Кыайыы ыһыаҕар сылдьыбыппын умнубаппын»
Дьон | 03.05.2024 | 10:00
Лидия Бурнашева: «Кыайыы ыһыаҕар сылдьыбыппын умнубаппын»
Арассыыйаҕа Дьиэ кэргэн сылынан, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Оҕо аймах сылынан,  кэлэн иһэр Кыайыы күнүнэн бүгүн 12 оҕону төрөтөн киһи-хара оҥортообут Лөгөй нэһилиэгин олохтооҕо Лидия Николаевна Бурнашевалыын кэпсэттим.   Биһиги оҕо эрдэхпитинэ төрөппүттэрбит ыалларбытын кытта наһаа эйэлээх этилэрэ. Оччотооҕу ыаллар элбэх оҕолоохтор, бэйэ-бэйэлэригэр көмөлөсүһэллэр, ылсаллар-бэрсэллэр. Ол үгэс биһиги сайын дойдубутугар таҕыстахпытына сиэннэрбитигэр, оҕолорбутугар...