24.06.2022 | 14:00

Үгэһи тутуһуу умнуллубатар ханнык

Үгэһи тутуһуу умнуллубатар ханнык
Ааптар: Вера Канаева, Күннэй Маркова хаартыскаҕа түһэриилэрэ
Бөлөххө киир

Бэс ыйын 10-12 күннэригэр ытык Таатта кырдьаҕас Чөркөөҕүн аһаҕас халлаан анныгар турар өрөспүүбүлүкэҕэ бастакынан тэриллибит Политссылка музейын уһаайбатыгар бастакы “IIS.UUS.AS.fest” этнографическай бэстибээл буолан ааста.

Бэстибээл түһүлгэтэ саха үгэһин, сатабылын көрдөрүүгэ туһаайылынна. Саха үгэстэрин тутуһуннаран көрдөрөр “Ытык ымыым – хомуһум”, “Өбүгэм мындыра – имигэс талахха”, Өбүгэм олоҕун ситимэ – айар кут иэйиитэ”, “Сылаас иэйиилээх дьөһөгөйүм бэлэҕэ”, “Уу оҕуһун оһуора”, “Үрүлүйэр үрүҥ аспыт – үрүмэбит барахсан”, “Туос тойуктаах оһуора”, “Күкүр уус утума”, “Өбүгэм үрүҥ ииһин иэйиитэ, хара ииһин хайҕала”, “Саха төрүт аһа – доруобуйа төрдө”, “Кыстыгы көтөҕүү”, “Балта быраҕыы”, “Саха хотуурунан от охсооччулар” диэн түһүлгэлэр уонна научнай-практическай конференция тэриллэн, Таатта, Анаабыр, Абый, Өлөөн, Бүлүү, Эдьигээн, Чурапчы, Мэҥэ Хаҥалас, Уус Алдан улуустарын уонна  Дьокуускай куорат уустарын, иистэнньэҥнэрин, асчыттарын түмтэ.

Петр Софронов (Эдьигээн улууһа):

— Эксперт быһыытынан дьүүллүүр сүбэҕэ үлэлиибин. Хотугу норуоттар многоборьеларыгар туттуллар сүгэ, наарта, маамыкта оҥоһууларын ааҕыыларга кэпсээтим. Ытык Таатта сирин айылҕата олус да кэрэ көстүүлээх эбит. Маннык бэстибээллэр инникитин да тэриллэллэрэ буоллар, үгэһи тутуһуу умнуллуо суох этэ.

Альбина Федорова (Сунтаар улууһа):

— Сунтаартан ыҥырыы тутан, сэттэ улууһу уҥуордаан, үһүө буолан кэллибит. Этнобэстибээлгэ ат ыҥыырын симэҕин-киэргэлин уонна Таатта Оруоһуттарын кыыстарын сонун үүт-үкчү үтүктэн быыстапкаҕа көрдөрө аҕаллыбыт. Сергей Зверев аатынан музей иһинэн үлэлиир түмсүүгэ иистэнньэҥнэр, түүлээҕи таҥастааччылар Ньургустаана Иванова, Саргылана Константинова, Эмма Васильева, салайааччы – мин, Альбина Федорова буолан үлэлиибит. Ат симэҕин толору симээммит, Таатта кыыһын таҥыннаран, дьон дьүүлүгэр таһаардыбыт. Кэнэҕэһин даҕаны уус-иис үлэтэ сүппэтин туһугар маннык улахан тэрээһин ыытылла турдун.Таатта дьонугар махталбытын тиэрдэбит.

Зинаида Андросова, Антонина Петрова (Анаабыр улууһа): 

— Элбэх киһи бэстибээл аһыллыытыгар кыттыыны ыларыттан сөхтүбүт. Биһиги “Долганская национальная кукла” диэн научнай ааҕыыга кытынныбыт. Долганнар Анаабырга эрэ олороллор, төрүт ииспитин көрдөрө кэллибит. Тэрээһин үчүгэй, аҥаардас айылҕата да кэрэтэ киһини үөрдэр.

Прасковья Бурнашева (Таатта улууһа):

— Баайаҕалар Оруоһуттар кыыстарын Маарыйа сүктэн кэлэригэр аҕалбыт маллаах иһитин үтүгүннэрэн тиктибит. Маллаах иһит 1871 сыллаахха атырдьах ыйыгар  тигиллибит. Хаппаҕар сурулла сылдьар. “Испэ туос” түмсүү (сал. П. Макарова) Моҕол ураһа кэнниттэн күүскэ туос тигиитинэн ылсан үлэлиибит.

Бу курдук,  таатталар, саха төрүт сатабылын  уус, иис, ас нөҥүө көрдөрөр, тыыннаах хаалларар инниттэн, өрөспүүбүлүкэҕэ бастакынан этнографическай бэстибээл ыыттылар.

Сонуннар

25.07.2024 | 12:00
Сокуон-тойон

Ордук ааҕаллар

Мария Мигалкина:   «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Дьон | 19.07.2024 | 10:00
Мария Мигалкина: «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Мин бүгүн ааҕааччыларбар, ордук хаһаайкаларга, 35 сыл үлэлээбит уопуттаах агроном, билигин биэнсийэлээх, дойдутугар сайылыы сылдьар Мария Семеновна Мигалкинаны кытта тэлгэһэтигэр тиийэн, үүнээйитин, сибэккитин көрө-көрө, дуоһуйа, астына кэпсэттим.   Сибэккигэ уоҕурдууну хото туттабын Бастатан туран ааҕааччыларга циния диэн сибэкки туһунан кэпсиэҕим. Урут биһиги “Циния обыкновенная” диэни олордор этибит, билигин “Циния кустовая” диэн...
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Дьон | 19.07.2024 | 12:00
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Арассыыйа үөрэҕириитин туйгуна, Саха сирин үөрэҕириитин бочуоттаах үлэһитэ, хас да кинигэ ааптара Изабелла Ильинична Попова бүгүн өрөгөйдөөх үбүлүөйүн көрсө өссө биир кинигэтин сүрэхтиир. Дьэ, кырдьык, сүрэхтиир... Сүрэҕин сылааһын иҥэрбит кинигэтин!   Ахтар-саныыр дьүөгэлэрим, Аламаҕай сэгэрдэрим, Саһарҕалаах сарсыардабын Сандаарытар куоларым!   Сүр... Сүрэх, сүрдээх, сүрэхтиир... Сахабыт тыла барахсан тугун бэрдэй! Биир тылтан силистэнэн-мутуктанан...
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Сонуннар | 22.07.2024 | 14:00
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Ойуур баһаара – дьоҥҥо, кыылларга, окко-маска, үүнээйигэ улахан охсууну оҥорор. Ойуур хаһаайыстыбатын сулууспатын биир кэлим төлөпүөнэ: 8-800-100-94-00 Саха Өрөспүүбүлүкэтин ойуур хаһаайыстыбатын регионнааҕы диспетчерскэй сулууспата: 8(4112)44-74-76, 8(4112) 44-77-76 Маны таһынан оройуоҥҥутугар ойуур хаһаайыстыбатыгар эбэтэр лесничествоҕа биллэриэххитин сөп.  Ойуур баһаарын таһаарыыга буруйдаах киһи туһунан кырдьыктаах иһитиннэриини биэрбит гражданиҥҥа 10 тыһыынчаттан 50 тыһыынчаҕа...
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Сонуннар | 15.07.2024 | 14:00
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын 2№-дээх дьиэтигэр Мелиорация уобалаһыгар уонна тыа хаһаайыстыбатын уунан хааччыйыыга судаарыстыбаннай управление тэриллибитэ 75 сылынан үөрүүлээх мунньах буолан ааста. «Саҥа тэриллэригэр баара суоҕа икки-үс испэлиистээх тэрилтэ 70-80 сылларга баараҕай мелиоративнай үлэлэри ыытар бөдөҥ салааҕа кубулуйбута. Мелиорацияҕа уонна уу хаһаайыстыбатыгар бүтүн министиэристибэ тэриллибитэ. Тыа хаһаайыстыбатын култуураларыттан өлгөм үүнүүнү ылары...