24.06.2020 | 10:33

Эмтээх оту хомуйууга сүбэлэр

Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Эмтээх от, үүнээйи барыта биирдик туһаныллар буолбатах. Хомуйар киһи туһааннаах от эбэтэр үүнээйи ханнык өттө, ханнык чааһа туһаныллыан сөбүн чопчу билиэхтээх. Холобура, мать-и- мачеха үүнээйи сибэккитин кытта сэбирдэҕин ылаҕын, оттон долохоно сибэккитин кытта аһын ылыллар. Ити курдук бары үүнээйилэргэ хомуйуллар үүнээйи сир үрдүнээҕи отун, сибэккитин, аһын, сэбирдэҕин сарсыардааҥҥы сиик көтүөҕүттэн киэһэ сиик түһүөр диэри хомуйуохха сөп. Оттон үүнээйи силиһин күн устата ылыахха сөп. Эмтээх оту, атын да үүнээйилэри ардах түһэ турдаҕына хомуйуллубат. Ону сэргэ буортулааччылар алдьаппыт уонна бэйэлэрэ ыалдьыбыт үүнээйилэри, сибэккилэри эмиэ анаан хомуйбаттар. Итинтэн көстөрүнэн, эмкэ доруобай эрэ үүнээйи туһаныллар. Эмтээх оту куорат уулуссаларын эбэтэр тыа сиригэр элбэх сырыылаах айан суолун кытыытыттан хомуйбаттар. Тоҕо диэтэххэ, маннык отторго ыарахан металлар элбэхтик мусталлар. Онон эмтээх оту айан суолуттан кырата 100 миэтэрэ тэйиччи сиртэн хомуйуллуохтаах. Үүнээйини ыраас кумааҕыга эбэтэр чэпчэки таҥаска тэлгэтэн баран, салгыҥҥа, күлүк сиргэ куурдуллар. Маннык бэлэмнээн дьиэҕэ эмиэ курдуохха сөп.

И.И. Неустроев. Доруобуйа-дьол. Дьокуускай: Бичик, 2011 с.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Ферум хорсун сырыыларын кэнчээри ыччата умнуо суоҕа
Дьон | 24.10.2024 | 18:00
Ферум хорсун сырыыларын кэнчээри ыччата умнуо суоҕа
2022 сыл алтынньы 19 күнүгэр Ферум Аммосов анал байыаннай дьайыыга эн биһиги туспутугар, дойдутун туһугар сулууспалыы сылдьан олоҕун толук уурбута. Сырҕан бааһы таарыйан, бииргэ төрөөбүт балтын, ону тэҥэ бойобуой доҕорун ахтыыларын чугас дьонугар, ийэтигэр, аймахтарыгар таһаарабыт. Ол ыарахан кэмнэри санаппыппар, бука диэн, алы гыныҥ дуу...   – Саргылаана, бииргэ төрөөбүт хаһыа...
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Тускар туһан | 17.10.2024 | 12:00
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Судаарыстыба социальнай өттүнэн көмүскэлэ суох нэһилиэнньэҕэ араас суол чэпчэтиилэри көрөр. Оттон ону бары билэбит, бырааппытын толору туһанабыт дуо?  Мантан аллара биэнсийэ уонна онно сыһыаннаах уларыйыылар, чэпчэтиилэр тустарынан санатыһан, быһаарсан ааһыаҕыҥ.   Үлэлиир уонна үлэлээбэт киһи биэнсийэтэ Биэнсийэ күннээҕи наадыйыыны толуйбатын быһыытынан, сынньалаҥҥа тахсан да баран салгыы үлэлии хаалааччы үгүс. Оччотугар кинилэр,...
«Таҥаһы кытта кэпсэтэр» Варвара
Дьон | 25.10.2024 | 14:30
«Таҥаһы кытта кэпсэтэр» Варвара
Бүгүн мин ааҕааччыларбар билиһиннэриэм этэ Саха сирин уус-уран ойууга-дьүһүҥҥэ мусуойун научнай-сырдатар үлэҕэ методиһа, СӨ култууратын туйгуна Заровняева Варвара Ильинична-Күндүүлэни.   —  Варвара, иис абылаҥар ылларыыҥ, иннэни, сабы хас сааскыттан туппутуҥ туһунан кэпсиэҥ дуо? — Оҕо сааспыттан иис-уус эйгэтигэр улааппытым. Ийэм, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун маастара Заровняева Варвара Гаврильевна өттүнэн эбээм, Бүлүү Баппаҕаайытыттан...
Дьадаҥыгын дуу, баайгын дуу?
Сонуннар | 18.10.2024 | 14:00
Дьадаҥыгын дуу, баайгын дуу?
Арассыыйа олохтоохторо киһи ыйы холкутук туорууругар төһө харчы наада буолар сууматын ыйбыттар. Онуоха анаан ыйытык ыытан чинчийии оҥорбуттарын бу соторутааҕыта социальнай ситимнэргэ бэчээттээтилэр. Оттон биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр ыйбытын  төһө хамнастаах, харчылаах киһи аччыктаабакка туоруон сөбүн, дьоллоохтук олорорго төһө суума наадатын аҕыйах киһиттэн ыйыталастыбыт.   Киэҥ Арассыыйа олохтоохторо, үлэһит киһи ыйга 43 тыһыынчаттан...