Элбэх оҕолоохторго — ураты болҕомто
2024 сыл ыам ыйын 28 күнүгэр ыытыллыбыт Ил Түмэн сэттис (уочараты таһынан) пленарнай мунньаҕар норуот дьокутааттара «Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр элбэх оҕолоох ыал статуһун туһунан» өрөспүүбүлүкэ сокуонугар уларытыылары киллэриини өйөөтүлэр.
Санатан эттэххэ, дойду баһылыга Владимир Путин 2024 сыл тохсунньу ыйыгар элбэх оҕолоох дьиэ кэргэттэр статустарын болдьоҕо суох оҥорбута. Ол эбэтэр үс уонна онтон элбэх оҕолоох ыаллар бары элбэх оҕолоох дьиэ кэргэнинэн ааҕыллаллар. Саха сиригэр элбэх оҕолоох ыал туһунан базовай сокуон 2019 сыллаахха ылыллыбыта. Оччолорго дьокутааттар элбэх оҕолоох ыал быраабын улахан оҕо 23 сааһыгар диэри уһатан биэрбиттэрэ. Оттон саҥа сокуонунан үс уонна онтон элбэх оҕолоох дьиэ кэргэн улахан оҕотун сааһа социальнай өйөбүл миэрэтин анатарга эрэ дьайар, онтон атыҥҥа дьиэ кэргэн элбэх оҕолоох ыалынан билиниллэр. Ол быһыытынан дойду ханнык баҕарар муннугар үлэлиир култуура уонна сынньалаҥ кииннэригэр, пааркаларга көрүллэр чэпчэтиилэринэн болдьоҕо суох туһаныахтара.
Ил Түмэн социальнай политикаҕа, үлэҕэ уонна дьарыктаах буолууга сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Алена Атласова иһитиннэрбитинэн, бүгүҥҥү туругунан Саха сиригэр 34 300 элбэх оҕолоох ыал баар, биһиги өрөспүүбүлүкэбит элбэх оҕолоох дьиэ кэргэн ахсаанынан Уһук Илиҥҥэ инники күөҥҥэ сылдьар.
Маны сэргэ, СӨ Ил Дархана Айсен Николаев муус устар 26 күнүгэр «Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр элбэх оҕолоохтору өйүүр эбии социальнай миэрэлэр туһунан» Ыйааҕыгар олоҕуран, элбэх оҕолоох ыаллар дьиэ-уот уонна хомунаалынай өҥө төлөбүрүгэр 30 %-тан кырата суох чэпчэтиинэн туһанар буолуохтара. Итиэннэ элбэх оҕолоох дьиэ кэргэҥҥэ иитиллэр оскуола үөрэнээччилэрэ, төрөппүттэрин дохуотуттан тутулуга суох, бары итии аһылыгынан босхо хааччыллыахтара уонна уопсастыбаннай тырааныспарга босхо айанныыр буолуохтара. Элбэх оҕолоохтор өйөбүл саҥа миэрэлэрин 2024 сыл балаҕан ыйын 1 күнүттэн туһаныахтара.