24.10.2021 | 13:00

Доруобуйаҕа туһалаах бүлүүдэлэр

Доруобуйаҕа туһалаах бүлүүдэлэр
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Билигин  “ПП” диэн тылы үгүстүк туттабыт, сөпкө аһааһын муодаҕа кубулуйда. Сыата-арыыта, саахара суох ас хоччоххой, сымсах дии саныыр сыыһа.
Бүгүн аҕыйах калорийдаах уонна доруобуйаҕа туһалаах ас ырысыаптарын түмэн таһаарабыт.

Хаппыысталаах бөрүөк

Нуучча куукунатын үгэс буолбут бүлүүдэтин астыырга үксүн доруоһа, саахар, олус элбэх сымыыт, бурдук туттуллар. Оттон бу ырысыапка доруоһа, саахар наадата суох, бурдуга эмиэ кэмчи. Онон, уойуохпут диэн куттанар кэрэ аҥаардар, куттаммакка астаныҥ. 

 

Туох наадата:

хаппыыста – 300 г;

луук – 1 уст.;

кефир – 0,5 ыстакаан (сыата суох);

сымыыт – 1 уст.;

бурдук (кукурузаттан, эбиэстэн буолуон сөп) – 6 ост.нь.;

суода – 1/3 ч.нь.;

туус – 0,5 ч.нь.;

мас арыыта – 3 ост.нь.;

кунжут – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

 

Астааһына:

Хаппыыстаны соломолуу, луугу куубуктуу быһабыт. Онтон хобордооххо ыһаарылыыбыт. Буһарын саҕана туус, биэрэс кутабыт. Начыыҥкабытын сойута түһэбит.

Тиэстэтэ:

Миискэҕэ сымыыты алдьатан кутабыт, туустуубут, кефири эбэбит уонна булкуйабыт. Онно бурдук, суода эбэбит. 18 см эргимтэлээх лииһи арыынан сотобут (түгэҕэр мааннай куруппаны табыгынатыахха сөп). Тиэстэбит аҥаарын кутабыт, үрдүгэр начыыҥкабытын тэҥ гына тарҕатабыт, онтон хаалбыт тиэстэни кутабыт. Кунжут табыгынатабыт. Бөрүөкпүтүн 180 кыраадыс итии духуопкаҕа 30 мүн. буһарабыт. Итиилии эбэтэр сойутан баран сиэххэ сөп.

Мүөттээх уонна корицалаах апельсин

Духуопкаҕа буспут апельсины амсайбыккыт дуо? “ПП” менюга биир бастыҥ десерт.

Туох наадата:

апельсин – 2 уст.;

мүөт – 4 ост.нь.;

корица – 1 ч.нь.;

ыраастаммыт грецкэй эриэхэ – 20-30 г.

Астааһына:

Апельсины хаҕылыыбыт, өлүүлэргэ араарабыт уонна духуопка форматыгар уурталыыбыт. Эриэхэни бытарытабыт. Мүөтү корицаны уонна эриэхэни кытта булкуйабыт. Бу маассаны апельсиммытыгар кутабыт уонна 200 кыраадыс итии духуопкаҕа 15 мүн. буһарабыт. Бэртээхэй десерт бэлэм! Сылаастыы эбэтэр сойбутун кэннэ сиэххэ сөп.  

 Духуопкаҕа буспут соустаах тыл

Ынах тылын көннөрү ууга да буһардахха үчүгэй. Ол эрээри маринадтаммыт тыл ордук минньигэс буолар.

 

Туох наадата:

ынах тыла – 300 г;

чеснок – 2-3 өлүүскэ;

соевай соус – 70 мл;

туус, тума арааһа – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

Астааһына:

Ынах тылын 30 мүн. кэриҥэ буһаран ылабыт, онтон итиилии хаҕылыыбыт. Дириҥ иһиккэ тылбытын угабыт, туус, тума, илдьиритиллибит чеснок, соевай соус кутабыт уонна 30-60 мүн. туруора түһэбит. Онтон маринадтаммыт тылы фольга лииһигэр суулуубут уонна 1 чаас духуопкаҕа буһарабыт. Таһаарыахпыт 10 мүн. иннинэ фольгатын арыйабыт, оччоҕо үөһээ өттө саһарчы буһар. Сойбутун кэннэ синньигэс гына бысталыыбыт, улахан тэриэлкэҕэ уурабыт уонна күөх үүнээйинэн киэргэтэбит.   

 Кальмардаах салаат

Муора бородуукталарын сөбүлүүр дьоҥҥо бу туһалаах уонна үгүс бириэмэни эрэйбэт, түргэнник астанар салаат.

Туох наадата:

кальмар – 200 г;

оҕурсу – 150 г;

сымыыт – 2 уст.;

кыһыл эриэппэ луук – 1 уст. (кыра);

ханнык баҕарар күөх үүнээйи – 1 тутум;

хартыыһа – 0,5 ч.нь.;

йогурт – 2-3 ост.нь.;

туус – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

 

Астааһына:

Сымыыты бүтэйдии буһарыҥ, сойутуҥ. Кальмары оргуйбут ууга 2-3 мүнүүтэ туруора түһүҥ. Онтон уутун сүөкээҥ, тымныы уунан сайҕааҥ. Кальмары хаҕын, иһин ыраастааҥ. Сууйан баран уһун синньигэс гына бысталааҥ. Оҕурсуну соломолуу кырбааҥ уонна кальмарга эбиҥ. Онно бөдөҥ гына кырбаммыт сымыыты кутуҥ. Луугу аҥаардаан баран төкүнүктүү кырбааҥ. Онтон натуральнай йогурт, хартыыһа, күөх үүнээйи, туус эбиллэр. Хара мэлиллибит биэрэһи кыратык табыгынатыахха сөп. Барытын үчүгэйдик булкуйабыт. 

 Банааннаах блины

Диетаны тутуһар, спордунан күүскэ дьарыктанар дьон сарсыардааҥҥы сүрүн астара – эбиэс хааһы. Сорохтор хал буолуохтарыгар диэри сииллэр үһү. Оттон бу тотоойу блины сонун уонна туһалаах буолуоҕа.

Бу биир улахан киһиэхэ суоттаммыт блины. Ынах үүтэ калорийа үрдүк диир буоллаххытына, кокосовай үүтүнэн солбуйуоххутун сөп.

Туох наадата:

эбиэс хлопьята – 2 ост.нь.;

1,5%-наах үүт – 2 ост.нь.;

сымыыт – 1 уст.;

банаан – 1 уст.,;

греческай йогурт, отон, мүөт – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

 

Астааһына:

Сымыыты алдьатан иһиккэ кутабыт, биилкэнэн ытыйабыт уонна үүт эбэбит. Онно хлопьябытын кыра-кыра кутан булкуйабыт. Бэйэҕит көрөн саахар кутуоххутун сөп. Банаан даҕаны амтаны бэркэ тупсарар.

Хоруордубат түгэхтээх анал хобордооххо буһарар ордук. Үчүгэйдик итийбит хобордооххо тиэстэбитин кутабыт уонна ньуосканан тэнитэн, тарҕатан биэрэбит, хаппахтыыбыт уонна бытаан уокка 5 мүн. буһарабыт. Түгэҕэ бустаҕына, мас лаппаакынан эргитэбит. Онтон эмиэ хаппахтаан баран, 3 мүн. буһарабыт уонна тэриэлкэҕэ уурабыт. Греческэй йогуртунан сыбыыбыт уонна ыраастаммыт, төкүнүктүү быһыллыбыт банааны уурабыт. Отон эбэтэр мүөт кутан минньитиэххитин сөп.  

 Маринадтаммыт быар

Хобордооххо ыһаарыламмыттааҕар духуопкаҕа буспут быар ордук сымнаҕас уонна туһалаах. Куура буспатын диэн фольгаҕа сууланар, ол иһин бэйэтин симэһинигэр буһар.   

 

Туох наадата:

ынах быара – 500 г;

үүт – 300 мл;

луук – 1 уст.;

соевай соус – 2 ост.нь.;

чеснок – 2 өлүүскэ;

мас арыыта – 1 ч.нь.;

туус, биэрэс – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

Быары сууйабыт, уһун уонна орто гына быһабыт. Чаас аҥаара үүккэ сытыара түһэбит (аһыы амтана ааһар). Үүтүн тоҕобут уонна быар куһуоччуктарын мас дуоскаҕа уурталаан биир өттүн куукунаҕа туттуллар анал сүгэнэн үлтү сынньабыт. Ыраастаммыт луугу аҥаардаан баран төкүнүктүү быһабыт. Чесногу илдьиритэбит, тууһу, туманы кутабыт. Барытын холбуубут, үчүгэйдик булкуйабыт. 15 мүн. туруора түһэбит. Форма үрдүгэр фольганы (кылабачыгас өттө үрдүгэр буолар) тэлгиибит. Маринадтаммыт быары онно кутабыт уонна суулуубут, мас арыытын кутабыт. 180 кыраадыс итии духуопкаҕа 30-40 мүн. буһарабыт. Таһаарыахпыт 10 мүн. иннинэ фольга үрдүн арыйабыт, оччоҕо саһарчы буһар.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Иван Туласынов:  Муусука дьикти алыбар куустаран
Дьон | 23.11.2023 | 14:00
Иван Туласынов: Муусука дьикти алыбар куустаран
Тапталлаах «Киин куорат» хаһыаппыт бүгүҥҥү нүөмэригэр быйылгы «Алампа» аатынан норуот бириэмийэтин «Бастыҥ  ырыа айааччы» лауреата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин култууратын туйгуна, үтүөлээх үлэһитэ, самодеятельнай композитор, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ырыа айааччыларын түмсүүтүн чилиэнэ, Бүлүү куорат бочуоттаах олохтооҕо Иван Туласыновы кытта кэпсэтиибин ааҕыҥ.   – Иван Иванович, үтүө күнүнэн! Быйыл бэһис сылын норуот номох оҥостубут, таптыыр...
Эргиччи талаан баар киһитэ — Карл Нутчин!
Дьон | 23.11.2023 | 21:00
Эргиччи талаан баар киһитэ — Карл Нутчин!
Бу интервьюга Карл Алексеевич тута сөбүлэспитэ, туох эрэ саамай күндүнү кытта көрсүһэр курдук – оҕо сааһа, үөрэммит сыллара, тапталлаах кэргэнэ, талан ылбыт идэтэ, олоҕо-дьаһаҕа барыта бу биһиги кылгас кэпсэтиибитигэр ахтыллан ааһар. Кини сахалыы сэмэйэ, холкута, муударайа хайдах эрэ сэбиэскэй кэм  дьиҥнээх эр киһитин, саха саарынын, биһиги аҕаларбытын санатта.   Карл Алексеевич...
«Харчы» сериал туохха үөрэтэрий?
Сонуннар | 23.11.2023 | 10:00
«Харчы» сериал туохха үөрэтэрий?
Бу күннэргэ “Саха” Национальнай көрдөрөр-иһитинэрэр хампаанньа ханаалыгар “Харчы” сериал көстө турар. Чахчы олоххо баары ойуулуур-дьүһүннүүр киинэни көрөөччү олус сэҥээрдэ. Тустаах уорганнар “Массыанньыктартан сэрэниҥ!” диэн хас муннук аайы да үөгүлээтэхтэринэ, албыннаппыт дьон ахсаана аҕыйыа суох курдук... Ол туһунан ИДьМ нэдиэлэтээҕи субуоккалара сэһэргииллэр, дьон оҕуруктаах өйдөөх массыанньыктар угаайыларыгар киирэн биэрэн, нэдиэлэҕэ холбоон...
Сыаналаах түүлээҕи да солбуйар, туһалаах даҕаны
Дьон | 19.11.2023 | 16:00
Сыаналаах түүлээҕи да солбуйар, туһалаах даҕаны
Түүнү хатайдаан (валяние из шерсти) малы-салы оҥорон таһаарыы киһи аймах историятыгар 8000 сыл анараа өттүгэр үөдүйбүтэ диэн баар. Бэл, түүттэн хатайдаммыт бастакы көбүөр Ной ковчегар баара диэн номоххо кэпсэнэр. Билигин да олохпутугар киэҥник туттар боолдьохпут (войлок) эмиэ бу ньыма холобура. Оттон былыргы сахалар кылы, сиэли хаталлара эмиэ бу ньыманы кытта...