03.10.2020 | 09:40 | Просмотров: 379

ДЬОКУУСКАЙ БАСТЫҤ СКВЕРДЭРЭ

Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Дьокуускай куоракка сыл ахсын саҥа эбийиэктэр тутуллан, дьон сэҥээриитин ылаллар. Кэнники кэмҥэ киин куоракка элбэх турист, сири-дойдуну үөрэтээччилэр кэлэллэрэ элбээтэ. Бүгүн Туймаада туонатын саамай кэрэхсэбиллээх уонна олохтоохтор таптаан сылдьар сквердэрин сырдатабыт.

ТЫЫЛ БЭТЭРЭЭННЭРИН УОННА СЭРИИ ТУЛААЙАХТАРЫН СКВЕРЭ

Бу сквер 2018 с. “Комфортная городская среда” бырайыагынан уонна киин куорат төрөөбүт күнүгэр арыллыбыта. “Киин” киинэ театрын кэннигэр турар буолан, ааһан иһэр киһи, оҕо, ыччат бары сөбүлээн сынньанан ааһаллар. Сквер ис тутула, идиэйэтэ, оҥоһуута олус тупсаҕай. Ааспыт алдьархайдаах уот сэрии кыттыылаахтарыгар, сэрии оҕолоругар, ис сүрэхтэн этиллэр алгыс тыллар ыйанан тураллар. Өссө саамай кэрэхсэбиллээҕэ диэн, ыскамыайка-хачыаллар бааллар. Бу дизайнер-архитектор Любовь Игнатьева ураты көрүүтүнэн, бырайыагынан олоххо киллэрбитэ.

ЛОНГИНОВ ААТА ҮЙЭЛЭРГЭ ХААЛАР

Аҕыйах хонуктааҕыта Саха Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннаһын күнүн бэлиэтээбиппит. Бу күн Сэбиэскэй Сойуус Геройа Владимир Лонгинов аатынан сквер үөрүүлээх тэрээһинэ буолан ааспыта. Сквер Дьокуускай Сайсары уокуругар турар. Мантан ыла дьон-сэргэ сөбүлээн сылдьар, сынньанар буолуоҕа.

Санатан эттэххэ, бу эбийиэк Бэтэрээннэр сэбиэттэрин туруорсуутунан тутулунна. Болуоссат иэнэ 400 миэтэрэҕэ тиийэр. Лонгинов бюһа боруонсанан кутуллубут, ааптара – Арассыыйа Худуоһунньуктарын сойууһун чилиэнэ Виктор Федоров. Кыайыы 75 сылыгар бу эбийиэк биир саамай киэн туттар тутуута буолла диэн ааҕааччыларбыт үллэстэллэр.

ДЬААМСЫКТАРГА ӨЙДӨБҮННЬҮК

Быйыл күһүн Дьокуускай күнүн көрсө, Залог оройуонугар Краснояров уонна Чернышевскай уулуссалар быһа охсуһууларыгар оҥоһулунна. Саҥа эбийиэккэ былаан быһыытынан аттаах дьаамсык скульптурата, хачыаллар  уонна атыы-эргиэн дьаарбаҥкатын балаһааккалара оҥоһуллуохтаахтар. Историяны сэгэтэн аастахха, дьаамсыктар баар буоланнар сибээс тохтообокко, тиһигин быспакка тиийиэхтээх сиригэр тиийэрэ, айанньыттар айанныыллара, сонун киэҥник тарҕанара.

ИЙЭҔЭ МАХТАЛ, ТАПТАЛ

Ийэҕэ аналлаах сквер, бука, Дьокуускай куорат биир саамай киэн туттар, биллэр скверэ. Сайсары күөлүн үрдүгэр турар ийэҕэ тапталы, сүгүрүйүүнү кэрэһилиир кэрэ-бэлиэ пааматынньык 2012 с. тутуллан үлэҕэ киирбитэ. Түөрт кырыылаах трапецияҕа сахалыы симэммит дьахтар оҕотун көтөҕөн турар уонна биир илиитинэн үс мохсоҕолу көтүтэн эрэр – Ийэ дойдуларыгар ытык иэстэрин төлүү барар уолаттар уобарастарын бэлиэтиир. Манна үксүн оҕолоох дьиэ кэргэн күүлэйдиир, сынньанар. Сквер куорат кииниттэн арыый тэйиччи турар буолан, куруук ыраас, бөх-сах мустубат. Ытык сирдэрбитин киртитимиэҕиҥ!

УЧУУТАЛ, ЭН ҮРДҮК ААККАР

Туймаада хочотун Ярославскай уулуссатын 32-гэр турар саха норуодунай учуутала Михаил Алексеев аатын сүгэр «Учуутал бульвара»  сквер куорат олохтоохторо уонна ыалдьыттара күннэтэ тоҕуоруһар сирдэригэр кубулуйда. Норуодунай учуутал үрдүк аатыгар-суолугар билиҥҥэ диэри кыраттан саҕалаан аҕам саастаахха тиийэ сүгүрүйэллэр. Кини – саха дьоно үөрэхтээх, үлэлээх, өйдөөх, мындыр толкуйдаах буолалларыгар быһаччы суолталаах киһи. Бульвар киэҥ-куоҥ. Уурбут-туппут курдук ыскамыайкалардаах, хачыаллардаах. Бу барыта Дьокуускай нэһилиэнньэтин олоҕо тупсарыгар, үөрүүтэ үксүүрүгэр ананар.

Сылтан сыл Дьокуускайбыт тупсан, дьон олороругар табыгастаах буолан иһэрин бары кэтээн көрөбүт. Олохпут сайдарыгар, элбэх үлэ ыытылларын туһугар олохтоохтор бары биир санаанан кыһаллыахтаахпыт. Уопсастыбаннай сирдэргэ ыраас, сырдык эйгэ үөскүүрэ биһигиттэн тутулуктаах. Тулабытын тупсарыаххайыҥ, Дьокуускайбыт историятын үөрэтиэххэйиҥ!

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Анастасия: «Эмп эрэ көмөтүнэн утуйабын»
Дьон | 01.11.2025 | 10:00
Анастасия: «Эмп эрэ көмөтүнэн утуйабын»
Хайа баҕарар ийэ оҕотун туһунан кэпсииригэр долгуйар, ыксыыр, этиэҕин да умнан кэбиһэр. Бэйэҕитигэр оҥорон көрүҥ: оҕоҥ дойдутун туһугар анал байыаннай дьайыыга сылдьар, сибээскэ куруук баар буолбат, утуйар ууҥ көтөр, куруук кэтэһэ-манаһа сылдьаҕын, арааһы саныыгын. Оннук эрэ буолбатын...   Барбытын билбэккэ хаалбытым Уолум 2022 сыллаахха атырдьах ыйын саҥатыгар анал байыаннай дьайыыга барбыта....
Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Дьон | 06.11.2025 | 12:00
Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Багдарыын Сүлбэ «Киин куорат» хаһыакка үгүстүк бэчээттэнэрэ, кини суруйууларын ааҕааччы куруук күүтэрэ, онтон элбэҕи билэрэ-көрөрө, сомсон ылара. Баара буоллар, сэтинньи 8 күнүгэр 97 сааһын туолуохтааҕа.   Кини дьоһун үлэтин салҕааччы, бэйэтин кэнниттэн хаалларбыт баай матырыйаалын харайааччы – улахан уола Багдарыын Ньургун – бүгүҥҥү ыалдьыппыт. Саха топонимикатыгар улахан кылаат буолуо этэ –...
Үлэлии сатаатахха, туох барыта кыаллар
Дьон | 09.11.2025 | 12:00
Үлэлии сатаатахха, туох барыта кыаллар
«Эр бэрдэ» рубрикабыт бүгүҥҥү ыалдьыта – Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй култуураҕа уонна спорка туйгуна, «Бүлүү куоратын физическэй култууратын уонна спордун сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэ, үөрэх министиэристибэтин грамоталарын туһааннааҕа Иннокентий Михайлов. Иннокентий Романович Бүлүү куоратын Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа Николай Саввич Степанов аатын сүгэр 3 №-дээх оскуолатын физкултуураҕа учууталынан үлэлиир, чөл олох пропагандиһа.  ...
Кэргэним көмүс куолаһа сүрэхпэр өрүү тыыннаах...
Дьон | 01.11.2025 | 12:00
Кэргэним көмүс куолаһа сүрэхпэр өрүү тыыннаах...
Кини ыллаатаҕына сибэккилэр кытта түһүүллэрэ, Туйаарыма Куо харахпытыгар илэ көстөн кэлэрэ, киэһээҥҥи Бүлүү нухарыйара...  Оттон хас үрдүк нотаны ыллар эрэ, сиргэ баар ыраас тапталтан сүрэхпит ыллыыра, үөрэрэ-көтөрө. Саха сирин хатыламмат көмүс куолаһа, дэҥҥэ көстөр сэдэх талаан Гаврил Николаев быйыл 50 сааһын туолуохтааҕа. Хомойуох иһин, Дьылҕа Хаан тыйыс ыйааҕынан норуот тапталлаах...