26.03.2022 | 14:00

Дефолт эбэтэр инфляция буоллаҕына, кирэдьиит сотуллар дуо?

Ааптар: Розалия Томская
Бөлөххө киир

Билигин, сурах-садьык элбэхтик уонна түргэнник тарҕанар үйэтигэр, “судаарыстыбаҕа дефолт эбэтэр инфляция буоллаҕына, кирэдьииттэрбит сотуллан хаалыахтарын сөп үһү” диэн сурах туох да оруна суоҕун быһаарабыт.

Сокуон иннигэр бары биирбит – иэс ылыллыбыт харчы син биир төннөрүллүөхтээх, ким да эһиги кирэдьииккитин сотон кэбиспэт.

Арай 1998 сыллааҕы курдук дефолт буоллаҕына даҕаны, кирэдьииттэри соппоттор. 1998 сыллаахха буолбут дефолт – нэһилиэнньэ иэһин буолбакка, судаарыстыба иэһин сотуу этэ.

 

Инфляция көмөлөһүөн сөп дуо? Инфляция иэстээхтэргэ көмөлөһүөн сөп, өскөтүн инфляцияны кытта саппай уопсан, дьон дохуота инфляциятааҕар тэтимнээхтик эбиллэр буоллаҕына. Холобур, ипотекаҕа 15-30 сылларга биир суумалаах кирэдьиит  бэриллэр, онуоха инфляциянан дохуот эбилиннэҕинэ, ипотека төлөбүрэ чэпчиир. Ону тэҥэ кыбартыыра сыаната биллэ эбиллэ турар.

Ол эрэн дохуот эбиллиитэ дойду үгүс олохтоохторугар туолбат ыра санаа эрэ буолар. Бүддьүөт эйгэтин үлэһиттэригэр уонна биэнсийэлээхтэргэ дохуоттарын судаарыстыба сыллата индексациялыыр, ол эрэн төһө харчы эбиллэрин бары билэбит. Сыллата ыытыллар индексация үрдүнэн нэһилиэнньэ дохуота 2014 сылтан намтыырга эрэ барарын сыыппаралар көрдөрөллөр.

Фрилансердары, ол аата бэйэлэригэр үлэлиир дьону уонна предпринимателлэри индексация таарыйбат. Кинилэр дохуоттара нэһилиэнньэ төһө атыылаһар кыахтааҕыттан быһаччы тутулуктанар.

Онон инфляция ипотека кирэдьиитин төлүүргэ көмө буолара саарбахтардаах. Сыана бас баттах баран аһылыкпытыгар улаханнык ороскуотурар буоллахпытына, ипотеканы төлүүр өссө ыарыан сөп диэн үп-харчы эйгэтин экспертэрэ суруйаллар.

 

Ол аата:

Ипотека – үчүгэй кирэдьиит эрээри, бэйэ кыаҕын сөпкө сыаналыахха наада.

Кирэдьииппит кыччаабат, ким да сотон кэбиспэт.

Билигин быыһык кэмҥэ улахан кыһалҕата суох кирэдьиити ылар наадата суох – инфляция хайдах да көмөлөспөт.

Харчыны сатаан тутта үөрэнии билигин хаһааҥҥытааҕар да наада буолла, үп-харчы аналитиктара нэһилиэнньэҕэ сүбэлиир суруйууларыттан саамай сүрүнүн сиидэлээн ыллахха, маннык:

Дохуоппутун хайдах гынан элбэтэри толкуйдуохха. Эбии хамнастанар суоллары тобулуохха.

Ороскуоппутун кыччатыахха.

Эбии кирэдьиит ылымыахха, иэспитин элбэтимиэххэ.

Харчыбытын туохха барыырбытын, ороскуоппутун ырытыахха уонна кыччатарга кыһаллыахха.

Сэрэххэ диэн уурунуулаах буолуохха.

Инвестициялыахха. Ол аата хамсаабат баайга-дуолга эрэ буолбакка, бэйэбитигэр инвестициялыахха – доруобуйабытыгар, үөрэхпитигэр, сайдыыга, тылы үөрэтиигэ о.д.а.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Батыһыннара ыйар аналлаах Өлөөн буойуна — БатЫйа
Дьон | 10.07.2025 | 18:00
Батыһыннара ыйар аналлаах Өлөөн буойуна — БатЫйа
Батыйа позывнойдаах байыас билигин Украина Луганскай сиригэр Ийэ дойдубутун көмүскүү сылдьар. «Батыйа – батыһыннара ыйар, (указать направление)» диэн кини позывнойун суолтатын быһааран биэрбиттэрин, кырдьык да дии санаатым.  Кинини кытта дьиктитик кэпсэттибит. Тоҕо диэтэххэ кини олус уйан дууһалаах, кэрэни кэрэхсиир, айар үлэтин онно да сылдьан бырахпат – уруһуйдуур, уһанар, арааһы астыыр,...
Оҕуруот үлэтэ үчүгэй көрүүнү эрэйэр
Дьон | 04.07.2025 | 16:00
Оҕуруот үлэтэ үчүгэй көрүүнү эрэйэр
Кылгас сайыммыт барахсан сөрүүн тыалынан илгийэн, ардаҕынан балачча күндүлээн, бастакы ыйа ааһа оҕуста. Сайыҥҥы кэм тыа сирин, куорат да олохтооҕор оҕуруот, сибэкки үүннэриитин кытта ситимнээх.   Хаһыат бүгүҥҥү нүөмэригэр Дьокуускай куорат олохтооҕо, ХИФУ научнай-быыстапкалыыр комплексын инсектарийын сэбиэдиссэйэ Нюргуна Нюргуновна Килибееваттан оҕуруот көрүүтүгэр сүбэлэри ылыаҕыҥ: Баҕа санааттан саҕаламмыта Ис-испиттэн баҕаран туран 1990...
Былыргы чороон абылыыр күүһэ туохха сытарый?
Дьон | 04.07.2025 | 13:00
Былыргы чороон абылыыр күүһэ туохха сытарый?
Өбүгэ иһитин сөргүтүү үлэтэ утумнаахтык ыытыллар. Маныаха норуот маастардара улахан оруоллаахтар. Былыргы уустар ньымаларын хаҥатааччы уус Василий Лопатин бүгүн «Киин куорат» ааҕааччыларыгар  уус идэтигэр удьуордааһын, Ил Дархан Айсен Николаев үлэҕинэн оҥорбут чороонун туһунан кэпсиир, мас иһити харайыыга сүмэлээх сүбэтин үллэстэр.   – Үтүө күнүнэн, Василий Васильевич! Өбүгэттэн тардыллар ситим хас биирдиибит...
НВК Саха бырагыраамата от ыйын 7-13 күннэригэр
Сонуннар | 06.07.2025 | 10:00
НВК Саха бырагыраамата от ыйын 7-13 күннэригэр
Понедельник, 7 июля 6:00 Тиэргэн 12+ 6:30 Мы вам покажем 12+ 7:00 Новый день 6+ 8:00 Утро Якутии 6+ 9:00 Новый день 6+ 10:00 Утро Якутии 6+ 11:00 Тиэргэн 12+ 11:30 ПроАвто 12+ 12:00 "Якутия" информационная программа 12+ 12:15 Саха сатаабата суох 6+ 12:45 Асчыттар 6+ 13:30 "Саха Сирэ" информационнай...