19.01.2023 | 15:00

Чурапчы института үөрэххэ ыҥырар

Чурапчы института үөрэххэ ыҥырар
Ааптар: Баһылай ПОСЕЛЬСКАЙ
Бөлөххө киир

Н.Н. Тарскай бирииһигэр көҥүл тустууга өрөспүүбүлүкэ бу аҕыйах хонуктааҕыта түмүктэммит чемпионатыгар Чурапчытааҕы физкультура уонна спорт институтуттан 22 бөҕөс кыттыбытыттан 10-на бастакы уонна үһүс миэстэни былдьаһар киирсиилэргэ  туһуннулар. Олор истэригэр атын улуустартан кэлэн институкка үөрэнэ сылдьар устудьуоннар бааллар. Тустууга эрэ буолбакка, физкультура уонна спорт атын көрүҥнэригэр көрдөрүүлэр эмиэ үчүгэйдэр. Арассыыйа уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин өйөбүллэринэн уонна көмөлөрүнэн институт үөрэтэр, олорор базата, материальнай, духуобунай кыаҕа сыллата тупсан, күүһүрэн иһэр. Таас тутуу элбэх. Устудьуоннар аныгылыы, толору хааччыллыылаах дьиэлэргэ үрдүттэн олороллор, үөрэнэллэр. Бу күннэргэ Чурапчытааҕы институкка үөрэххэ киирии докумуоннарын ылыы саҕаланна. Бу туһунан институт ректора Иннокентий Готовцевтыын Тарскай чемпионатыгар кыттыыны ыла кэлбит өрөспүүбүлүкэ сүүмэрдэммит хамаандатын бөҕөстөрө остолобуойга эбиэттии олордохторуна көрсөммүт кэпсэттибит:
– Чурапчы институтугар усулуобуйа барыта тэрилиннэ. Өрөспүүбүлүкэ спорка бэлэмнэнии киинин базатыгар спорт алта көрүҥэр уонна “Модун” спорт национальнай көрүҥнэргэ киинин хайысхаларынан анал тренердэр дьарыктыыллар. Үөрэххэ киирбит ыччаттар бэйэлэрэ сөбүлүүр көрүҥнэринэн дьарыктаныахтарын сөп. Толору хааччыллыылаах уопсай дьиэҕэ олороллор, сүүмэрдэммит хамаандаларга киирбиттэр босхо аһыыллар, кэккэлэһэ турар куорпуска үөрэнэллэр. Ону таһынан, көннөрү истипиэндьийэни сэргэ, үчүгэйдик үөрэнэр, уопсастыбаннай үлэҕэ көхтөөх, науканан дьарыктанар устудьуоннарга үрдэтиллибит истипиэндьийэ баар.


Билигин 374 устудьуон алта хайысханан иһиттэн уонна кэтэхтэн үөрэнэллэр. Олимпийскай эрэл училищетын филиалыгар орто анал үөрэххэ эмиэ үөрэнэллэр. Холобура, улахан спортсменнар БКЭ-ни кыайан туттарбатахтарына, бу училищеҕа киирэн үс сыл үөрэниэхтэрин сөп. Ол кэнниттэн институкка быһалыы 2-ис кууруска киирэр кыахтаахтар. Манна физкультура, ОБЖ учууталын, тренер-преподаватель, спортивнай психолог о.д.а. хайысхаларынан идэлэри баһылыахтарын сөп. 
Саҥа ылыллыбыт РФ үөрэҕин концепциятыгар олоҕуран, быйылгыттан уопсай үөрэхтээһин оскуолаларыгар спортивнай кулууптар аһыллан үлэлиэхтээхтэр, онно 1500 исписэлиис, преподавателлэр, тренердэр наадалар. Билигин институт үлэтэ онно каадыры бэлэмнээһиҥҥэ туһаайыллар. 
Институту бүтэрбиттэри кытта сибээс тутуһуллар. Идэни уларытар, таһымы үрдэтэр куурустар бааллар. “Спорт – норма жизни” судаарыстыбаннай бырагыраама көмүскэнэн, дойду 38 регионугар үөрэтии буолла. Мас тардыһыытыгар уонна спорт алта национальнай көрүҥэр идэни үрдэтии куурустарын аастылар. 


Атын регионнар Чурапчы институтун үлэтин үрдүктүк сыаналыыллар. Чурапчыга олорор-үлэлиир преподавателлэр эрэ буолбакка, М.К. Аммосов аатынан ХИФУ, киин үрдүк үөрэх кыһаларын исписэлиистэрэ, учуонайдара кэлэн лекциялары ааҕаллар. Үөрэтии отчуота үрдүк таһымҥа ааста. Кытайы, Монголияны, Тываны, Бурятияны кытта дуогабар түһэрсилиннэ. Чурапчы институтун выпускниктара бэйэлэрин дойдуларыгар спорду салайаллар, тренердииллэр. Тиийдэххэ, спортсменнарбытын үөрэ-көтө көрсөллөр, хардарыта көмөлөсүһүү быыстала суох оҥоһуллар. Ыччаттарын Чурапчы институтугар ыытарга бэлэмнэр, – диэн кэпсээтэ ректор Иннокентий Готовцев.
Арассыыйа тыатын сиригэр соҕотох үрдүк үөрэх кыһатыгар – Чурапчытааҕы судаарыстыбаннай физкультура уонна спорт федеральнай суолталаах институтугар кэлэн үөрэниҥ!

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Ылланарга айыллыбыт олох
Дьон | 11.10.2024 | 12:00
Ылланарга айыллыбыт олох
Хаһааҥҥытааҕар даҕаны ардахтаах күһүн буолла. Уһун ардахтарга өйбөр куруутун “Тохтообокко ардах түһэр, Түннүкпэр таммаҕы ыһар...” ырыа тыллара ытыллар.   Биһиги көлүөнэ оҕолор үрдүкү кылаастартан саҕалаан “Ардахха санаа” ырыаны истэ улааппыппыт. Оччолорго, биллэн турар, ким тыла, ким матыыба буоларын улаханнык билэ да сатаабат этибит. Ырыа баар да баар. Киһи олоҕун кэрдиис кэмнэринэн...
Тапталга уйдаран
Спорт | 03.10.2024 | 16:00
Тапталга уйдаран
Көҥүл тустууга Герман, Александр, дуобакка Станислав Контоевтар курдук үс аан дойду чөмпүйүөнэ оҕолордоох Степан, Варвара Контоевтар олохторо мүччүргэннээх, көрүдьүөс түгэннэринэн толору. Аҕалара, эһэлэрэ Степан Степанович Горнай улууһун Маҕараһын оскуолатыгар күнүһүн физруктуурун быыһыгар, киэһэ өттүгэр оҕолору тустуунан уонна дуобатынан дьарыктаан, спорка уһуйан, аан дойду алта чөмпүйүөнүн таһаартаабыта улахан ситиһиинэн буолар. Ийэлэрэ,...
Киин куоракка саҥа сквер тутуллуон сөп
Дьон | 05.10.2024 | 14:00
Киин куоракка саҥа сквер тутуллуон сөп
2022 сыл кулун тутар 8 күнэ биһиэхэ ыар сүтүк күнэ этэ, ыраас халлааҥҥа этиҥ эппитинии аймаабыта: ыарахан ыарыы дьүөгэбит Ирина Елизарова сырдык тыынын ылан барбыта.   Чугас киhиҥ, дьүөгэҥ, доҕоруҥ суох буоллаҕына, биллэн турар, бастакынан үйэтитии туhунан санаалар киирэллэр эбит. Кини биллэр, бэйэтэ ааттаах-суоллаах, историялаах, сүгүрүйээччилэрдээх, истээччилэрдээх буоллаҕына, атыннык толкуйдуу да...
Борис Борисов: «Пушкиҥҥа сүгүрүйүүм — “Евгений Онегины”  нойосуус билиим»
Дьон | 10.10.2024 | 10:00
Борис Борисов: «Пушкиҥҥа сүгүрүйүүм — “Евгений Онегины” нойосуус билиим»
Саха киһитэ тыйаатыры, артыыстары олус ытыгылаан  ылынар ураты көрөөччү. Ол оруоллары ураннык толорор артыыстартан сүдү тутулуктааҕын саарбахтаабаппын. Оннук биир үтүө киһи, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа, Щепкин аатынан Үрдүкү театральнай училище “көмүс выпускнига” Борис Иванович Борисовы кытта өрөгөйдөөх 75 сааһынан сэһэргэстибит.   – Артыыс буолар баҕа санаа оҕо эрдэххиттэн баара дуу? –...