Бытархай таас ордук дуу, кумахха төннөбүт дуу?
Урут туттуллубатах сонун ньыма туһунан биһиэхэ Куорат хаһаайыстыбатын салайар МКУ салайааччыта Владимир Аммосов бу курдук кэпсиир:
– Билиҥҥитэ халтарааны букатын кыайдыбыт диэн этэр кыах суох. Бииринэн, саҥа ньыманы боруобалаабыппыт бастакы кыһына, онон ааспыт сезону кытта тэҥниир статистика суох; иккиһинэн, бу ньыма куорат быылын хаптатыыга оруолун эмиэ билбэппит. 2021 уонна 2022 сылларга суол саахалын тэҥнээн көрдөххө, улахан араастаһыы суох. Ол эрээри 2021 сыллааҕы пандемияны, тэрилтэлэр, оскуолалар тэйиччиттэн үлэлээбиттэрин, ол аата сырыы аҕыйаҕын, ону кытта нэһилиэнньэ ахсаана арыый намыһаҕын учуоттаатахха, куһаҕана суох көрдөрүү.
Биллэн турар, «отсев” диэн ааттанар бытархай тааһы биһиги уулуссалар быһа охсуһууларыгар, оптуобус тохтобулугар, ол эбэтэр тырааныспар бытаарар сирдэригэр кутар буоламмыт, массыыналаах дьоҥҥо кутталы үөскэппэт. Онон бу ньыманы атын дойдуларга туһаммыттара ыраатта. Биһиги тыйыс усулуобуйабытыгар халтарааны кытта охсуһар мантан көдьүүстээх ньыма суох. Холобура, намыһах температураҕа реагеннар суолу катокка кубулутар кыахтаахтар, ону ааһан ирбэт тоҥҥо, сир кырсыгар алдьатыылааах дьайыылаах буолан, экологияны дэбигис кэбирэтэр кутталлаахтар. Оттон бу сыллар тухары биһиги кумаҕы туттан кэлбит буоллахпытына, атын куораттар бары быыл төрдө-төбөтө буолар кумахтан аккаастанан эрэллэр. Онон сүрүн түмүгү – быыл аҕыйыырын/суоҕун аны сайын көрүөхпүт.