Булчуттар сэргэхсийэллэр

Урааннаах уһун кыһыммыт кэнниттэн айылҕабыт уһуктар, күммүт уһуур, халлааммыт сырдыыр, сылаас күннэр турар кэмнэригэр эр дьоммут айылҕалыын тэҥҥэ сэргэхсийэллэр. Тоҕо диэ? Тоҕо диэтэххэ, кус кэлиитэ чугаһыыр, саалыы барар кэмнэрэ бу тирээн кэлэр. Дьиҥэр, кинилэр саас эрэ кэллэҕинэ кустарын санаабаттар, кинилэр саҥа дьыл бүттэ да төлөпүөннэһэллэрэ, быһаарсаллара саҕаланар, ханна, хаһан, хайдах бараллара-кэлэллэрэ чопчуланар, кими ылаллара, ылбаттара чуолкайданар. Кими ылаллара диэн тиэмэҕэ эттэхпинэ, мин билэрбинэн дурдаҕа уонна үүтээҥҥэ, мотуордаах оҥочоҕо хас киһи олорорунан суоттаналлар. Ити мин булчут кэргэннээх, уоллаах буоламмын этэбин, кыһыҥҥыттан саҕалаан кинилэр ол туһунан уора-көстө кэпсэтэллэрин билэбин. Онон эр дьон киэнэ, этэргэ дылы, “стратегия”, бэйэтэ биир байыаннай дьыала курдук буоллаҕа. Онно биһиги орооспоппут, тус бэйэм алаадьы эрэ астыыбын, атын малларын бэйэлэрэ испииһэктээн, уолаттарын кытта сүбэлэһэн эрдэттэн атыылаһан суол сабылла илигинэ ыытан кэбиһэллэр.

Дьахтар сылга биирдэ, иһэ үлүннэҕинэ иккитэ сылдьар маҕаһыына баар. Билэҕит, таайдыгыт дуо? Ол маҕаһыыҥҥа бу матырыйаалы суруйар наадаттан тиийэ сырыттым. Сэрэйдэххит буолуо, ботуруон, буулдьа, бултуур тэрил атыылыыр “Байанай” диэн ааттаах маҕаһыын. Миигин кытта бэрт эйэҕэстик эдэркээн атыыһыт, 19 саастаах Артем Иванов кэпсэттэ.

– Билигин муус аннынан балыктааһын саҕаланан эрэр. Онно мармышкалары, чиэрбэлэри ылаллар, уопсайынан, онно наадалааҕы, тиэрмэһигэр, спальнигар тиийэ көрөллөр.

Бу кэннэ тута боростуой балыктааһын саҕаланар. Муус устар ортотун диэки, онно эмиэ күөгүлэр, спиннинг атыыга элбиэҕэ.

Ол кэннэ дьэ кус кэлэр, чугаһаата да диэххэ сөп. Онно ботуруон ылыыта саҕаланна, тыаттан кэлии-барыы элбээтэ. Билигин саамай наадыйаллара ботуруон. Саа ылааччылар да бааллар, сыаналара 30 тыһыынчаттан (МР) саҕалаан, итальянскай 200 тыһыынчаҕа тиийэ баар. 100-120 тыһыынчалаахтар да бааллар.

Билигин булчуттар арыый чэпчэки сыаналааҕы көрдүү сатыыллар. Утуйар мөһөөччүк синтепонтан саҕалаан тэбиэн, бараан түүтүттэн бааллар. Табаарбыт үксүлэрэ Арассыыйа киэннэрэ, хаачыстыбалара үчүгэй. Таҥас-сап, саппыкы эҥин барыта Арассыыйа киэннэрэ.

Дьэ, ити курдук булчут тэринэн барарыгар куорат маҕаһыыннарыгар талбыт барыта баар.