Айылҕа дьиктитэ көстөн ааһар
Ыстапаан Таастаах, Дьокуускай:
– Биир сааскы киэһэ, чалбах тахсыбыт кэмигэр, Сэмэн хочуолунайыгар кэлэн оһоҕун тигинэччи оттон, таһырдьаттан киирэр аанын бэйэтин диэки ыбылы тардан туран, хатаан баран, сынньанар хоһугар киирэн чэйин сылытан, өйүөтүн таһааран аһаан барда. Сылаас уутун хачайдыыр мотуора биир күрүс үлэлээн куугунуу турда. Аһаан бүтэн баран, «Подвиг» диэн ааттаах кинигэтин ылан, оронугар сытан эрдэ ааҕан иһэн бэлиэтээбит сирэйин арыйан, салҕыы ааҕан барда. Бу кинигэни библиотекаттан уларсан ааҕар буолан, бүк–тах туппакка, киртиппэккэ, хаһыакка суулаан илдьэ сылдьарга кыһаллар. Арай ааҕа сытан нухарыйан, уутун быыһынан иһиттэҕинэ, аанын киһи кэлэн тоҥсуйан барда. Чаһытын көрбүтэ, түүн 12 чааһы ааспыт эбит. Киһи тоҥсуйарыгар кыһаллыбакка, уутугар аҥаарыйан сыттаҕына, эмискэ аана аһыллар тыаһа уонна киһи киирбитэ иһилиннэ. Хайдах баҕайыный диэн, ойон туран хоһуттан ыстанан тахсыбыта, итирэн, дэлби чалбахха бадарааҥҥа охтон, таҥаһа-саба дьаабыламмыт билбэт киһитэ киирэн турар эбит:
– Хайа, доҕоор, бу хатааһыннаах ааны хайдах аһан киирдиҥ?», – диэн суос бэринэн ыххайан ыйыппытыгар киһитэ:
– Ээ, баалаама, бырастыы гын, урут чугас табаарыһым бэйэтигэр тиийинэн бу хочуолунайга ыйанан өлбүтэ. Кини бу ааны аһан көмөлөстө, иттэн куурдуна түһэн баран, халлаан сырдыыта барыам, – диэтэ. Сэмэн, ону истээт, хайдах эрэ этэ ис-иһиттэн тымныйан, куйахата бүүрүтэ тардан, иэнэ кэдэҥнээн ылла. Хайыаҕай, киирбит киһини үүрэ барбакка, олоппос ылан биэрэн баран, хата, доҕор гынан үлэтин сып-сап толоро, солбуйар киһитин кэтэһэ сырытта. Киирбит киһитэ олоппоско олорон, утуйа түһэн баран, сарсыарда баһыыбалаан тахсан, аргыый саллаҥнаан хааман бара турда. Сотору солбуйар киһитэ кэлэн, Сэмэн тэтэрээтигэр дьуһуурустуба этэҥҥэ ааста диэн суруйан, илии баттаан туттараат, туох да буолбатаҕын курдук дьиэтигэр барда. Ити түбэлтэ кэнниттэн Сэмэн үлэтигэр хайдах эрэ наар дьик-дьах тутта сылдьар буолан, дэлби эрэйдэннэ. Хата, үлэлэрин сезона бүтэн, бэйэтин дойдутугар көһөн баран, бу түбэлтэ умнуллан хаалбыта.
Ити курдук бу орто дойдуга киһи үөйбэтэх-ахтыбатах өттүттэн айылҕа дьиктитэ буолан ааһар эбит.
Сонуннар
Ордук ааҕаллар
