Айар үлэ умсулҕана

Кулун тутар 16 күнүгэр Арчы дьиэтигэр айылҕаттан талааннаах, дьоҥҥо-сэргэҕэ киэҥник убаастанар, ытыктанар СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, СӨ бочуоттаах бэтэрээнэ, «Үлэҕэ килбиэнин иһин» бэлиэ хаһаайына, СӨ мелодистарын сойууһун чилиэнэ, Усуйаана улууһун бочуоттаах олохтооҕо Ирина Васильевна Абрамова айар дьоро түһүлгэтэ түстэннэ.

Ирина Васильевна саха бастакы балерината Аксинья Посельскаяҕа уһуйуллубута. Дьокуускайдааҕы Культпросвет училищены бүтэриэҕиттэн күн бүгүнүгэр диэри ылбыт идэтигэр бэриниилээхтик үлэлии сылдьар.  Сайаҕас майгылаах, бары өттүнэн дьоҕурдаах, мындыр толкуйдаах Ирина Васильевнаны билэр дьоно ытыктаан Абыраллаах Абыраамаба диэн ааттыыллара мээнэҕэ буолбатах.
Ол курдук, Ирина Васильевна өр сылларга тыа хаһаайыстыбатын техникумугар култуурунай тэрээһиннэри ыытар педагогунан үлэлээбитэ. Оччолортон «Оһуокай» уопсастыба биир көхтөөх чилиэнинэн, 2019 сылтан бэрэссэдээтэли солбуйааччынан, өрөбүл ахсын буолар Оһуокайы тэрийээччинэн үлэлиир. Маны сэргэ ырыа ансаамбылларын тэрийэр, элбэх үҥкүү бөлөҕүн кытта үлэлэһэр. Төрөөбүт улууһун кытары сибээһин быспат, куоракка түмсүү салайааччыларыттан биирдэстэрэ буолар.
Ирина Васильевна СӨ «Оһуокай» түмсүүтүн  37 сыл устата сатабыллаахтык  уонна таһаарыылаахтык салайан кэллэ, итиэннэ Арчы дьиэтин иһинэн үлэлиир «Көмүс саастар» ырыа-үҥкүү бөлөҕүн 6 сыл устата такайан, үҥкүү кэрэ эйгэтэ, саха култуурата сайдыытыгар дьоһун кылааттаах.
Онон «Айар үлэ умсулҕана» түһүлгэтигэр Дьокуускайдааҕы  Аксиния уонна Наталья Посельскаялар ааттарынан хореографическай училище үөрэнээччилэрэ (уһуйааччы Арассыыйа үтүөлээх артыыската кыыһа Оксана Абрамова), «Арчы дьиэтэ» духуобунай култуура киинин салайааччыта, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Лариса Андреева, СӨ «Оһуокай» түмсүүтүттэн, тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин бэтэрээннэрин сэбиэтиттэн, ОДьКХ министиэристибэтиттэн, Дьокуускай куорат Дууматыттан, ону сэргэ алтыһар уопсастыбаннай тэрилтэлэриттэн элбэх эҕэрдэ тыла этилиннэ.
Дьоро түһүлгэ «буруйдааҕа» Ирина Абрамова тылыгар уонна матыыбыгар «Күн төгүрүк алаадьыта», «Дойдум дьоно», «Туймаадам хочото», «Ахтабын эйигин», «Ыллас миигин кытары», «Бастыҥ аспыт чыыр балык» ырыалар СӨ норуодунай артыыһа Алексей Калининскай-Луҥха Өлөксөй байааҥҥа доҕуһуолунан ылланнылар.
Ол курдук, дьоро киэһэни «Күн ситимэ» (сал. Маргарита Самсонова), Мэҥэ Хаҥалас улууһун Төҥүлүтүттэн «Ситим» (сал. Александра Федорова) үҥкүү бөлөхтөрө, «Оһуокай» түмсүү, «Көмүс саастар» ырыа-үҥкүү  бөлөҕө (сал. СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Ирина Абрамова), «Чараҥ» (сал. СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Валерий Иванов), «Хотууна», тыа хаһаайыстыбатын техникумун бэтэрээннэрин «Сыдьаайа» ырыа бөлөхтөрө, «Сайсары» ырыа бөлөҕүн солискалара Екатерина Попова, Ксения Дьячковская, «Далбар» норуодунай ансаамбыл (сал. СӨ култууратын уонна үөрэҕириитин туйгуна Раиса  Винокурова), Усуйаана улууһуттан эҕэрдэтин үҥкүүнэн тиэрдибит СӨ култууратын туйгуна Елена Горохова, талааннаах ырыаһыттар Анатолий Горохов, Любовь Константинова, Петр Кычкин киэргэттилэр.
Ирина Васильевна үҥкүүнү, ырыаны кытта иис кэрэ абылаҥын тэҥҥэ тутар. Ол курдук, өр сылларга күннээҕигэ кэтиллэр саха таҥаһын тикпит «Күн бытархайдара» муода кэллиэксийэтин дьон-сэргэ иннигэр көрдөрөн, биһирэбили ылыан ылла.
Өрөспүүбүлүкэ, Дьокуускай куорат, Арчы дьиэтэ ыытар араас хабааннаах култуурунай тэрээһиннэригэр өрүүтүн күүс-көмө, сүбэ-ама, өйөбүл-тирэх буолар күндү киһибитин үрдүктүк сыаналыыбыт, барҕа махталбытын тиэрдэбит!