Арктическай оройуоннарга эксперт улахан халааны сабаҕалыыр
«Индигиир уонна Халыма өрүстэргэ быйыл нуорманы таһынан хаар түспүтэ. Онон сибээстээн Арктика оройуоннарыгар улахан халаан буолар кутталлаах», – диир ирбэт тоҥу үөрэтэр Институт Сибиирдээҕи салаатын уонна ХИФУ сүрүннүүр научнай сотруднига, географическай наукалар хандьыдааттара Никита Тананаев. Кини Индигиир, Халыма уонна Алаһыай өрүстэр тардыыларыгар 2017-2018 сылларга курдук улахан халаан буолар кутталлаах диэн этэр.
Амма өрүс тардыытыгар 2018 сыллаахха муус харан, Амма сэлиэнньэтэ, Чурапчы, Таатта улуустара ууга барбыттара. Быйыл даҕаны этиллибит сирдэргэ куттал суоһуур чинчилээх.
«Халаан буолуо диэн сабаҕалыахха сөп, хаар саппааһа нуорманы таһынан. Онно эбии муус устар ый бүтэһигэр, ыам ыйын саҥатыгар Саха сирин киин өттүгэр эмискэ сылыйда», — диир Никита Тананаев.
Ыам ыйын 1 күнүгэр Өлүөнэ өрүс мууһа Иркутскай уобалас Усть-Кут куоратыгар хамсаата. Иркутскайдааҕы УГМС иһитиннэрэринэн, Өлүөнэ өрүс үөһээ тардыытыгар уу саппааһа нуорма быһыытынан. Билиҥҥи туругунан халаан буолар сибикитэ суох.
Арассыыйа үрдүнэн Саха сирэ сааскы халаан уутуттан саамай эмсэҕэлиир регионунан биллэр. 2018 сыл сааскы уонна сайыҥҥы кэмнэригэр халаан уутуттан 63 нэһилиэнньэлээх пуун эмсэҕэлээбитэ, 1,5 тыһыынча олорор дьиэ ууга барбыта. Хоромньу 1,4 миллиард солкуобайтан тахса буолбута. 2019 сылга олорор дьиэлэр ууга барбыт түбэлтэлэрэ суох. Былырыын кэккэ оройуоннарга олорор дьиэлэр, суоллар уонна аэропорт көтөр балаһалара ууга барбыттара.
РФ Ыксаллаах быһыыга-майгыга министиэристибэтэ эрдэ биллэрбитинэн, Саха сирин 98 нэһилиэнньэлээх пуунугар 14 өрүскэ халаан буолар кутталлаах. Онуоха 16,5 тыһыынча киһи, 2,7 тыһыынча тиэхиньикэ, 191 уунан устар тэрил уонна 10 авиационнай тиэхиньикэ бэлэмнэр.