10.11.2022 | 17:00 | Просмотров: 621

Абыраллаах балааккалар

Арассыыйаҕа мобилизация биллэриллиэҕиттэн бэйэбит оҥорон таһаарааччыларбыт олоҕу кытта тэҥҥэ хардыылыылларын бигэргэтэн, ким тугу сатыырынан, кыайарынан күүс-көмө буоларга дьулустулар. Биир оннук тэрилтэнэн «Хоту тент» хампаанньаны ааттыахха сөп.
Ааптар: Айталина Софронова
Бөлөххө киир

Санатан эттэххэ, тэрилтэ «Якутия» технопаарка резиденэ буолар. Бу сыллар тухары итиини өр кэмҥэ тутар нанокомпозитнай матырыйаалтан массыынаны уонна анал тиэхиньикэни ичигэстик тутар гараастары тигэн кэллилэр, элбэх тимир көлөнү кыһыҥҥы тымныыттан хаххалаатылар. Ону таһынан тымныыны киллэрбэт, салгыны оонньоппот сылаас ис таҥаһы, утуйар мөһөөччүктэри оҥорон таһаараллар, 40 кыраадыс тымныыттан өрүһүйэр күн талбыт бородууксуйалардаахтар.

Мобилизация кэмигэр хампаанньа «Якутяночка» диэн балааккалары уонна бэйэтин технологиятынан таба туһанан, өр кэмҥэ сылааһы тутар утуйар мөһөөччүктэри оҥортоото.

Ол курдук, элбэх дьапталҕалаах матырыйаал орто температуратын тутан сылааһы таһаарбат. Саамай биһирээбитим диэн, аныгы балаакка тепловизордарга уонна түүҥҥү көрүү прибордарыгар көстүбэт. Онон, анал байыаннай эпэрээссийэҕэ бары өттүнэн табыгастаах.

— Биһиги бастакы баартыйабытын анал байыаннай эпэрээссийэҕэ кытта сылдьар саллааттарга ыыппыппыт. Тыһыынчаттан тахса утуйар мөһөөччүгү уонна алта улахан байыаннай балаакканы биэрдибит. Билигин тэрилтэ хас биирдии үлэһитэ буолбут быһыыга-майгыга бэйэтин сэмэй кылаатын киллэрэ сылдьара хайҕаллаах. Тэрилтэбит маастардарыгар устудьуоннар уонна волонтердар көмө-тирэх буолаллар. Бу күннэргэ Дьокуускайдааҕы технология уонна дизайн колледжын устудьуоннара практикаларын аастылар. Оҕолор биэс бөлөххө арахсан, мобилизацияламмыт дьоммутугар бастакы баартыйаны түргэнник бүтэрэргэ күүс-көмө буоллулар, – диэн кэпсиир тэрилтэ салайааччыта Афанасий Махатыров.

Санатан эттэххэ, быйыл күһүн «Армия 2022» диэн аан дойдутааҕы байыаннай-техническэй форум ыытыллыбыта. Манна Сахабыт сириттэн «Хоту тент» хампаанньа ситиһиилээхтик кыттан, дьон сэҥээриитин ылбыта. «Эра» байыаннай инновационнай технологиялар тэрилтэлэрин кытта бииргэ үлэлэһэр туһунан сөбүлэһии түһэрсибитэ.

«Эра» тэрилтэ нанокомпозитнай матырыйаал көмөтүнэн байыаннай тиэхиньикэлэргэ итиини тутар уонна бойобуой киирсиилэр толоонноругар түүннэри-күнүстэри тиэхиньикэлэри тепловизортан хаххалыыр кыаҕын ордук сэргээбит. Ол эбэтэр, судургутук быһаардахха, тепловизорга тиэхиньикэ ханна сылдьара, ханна саһан турара көстүбэт.

Манна даҕатан эттэххэ, өрөспүүбүлүкэ салалтата «Хоту тент» үлэтин-хамнаһын хайгыыр. Ил Дархан Айсен Николаев байыаннай малы-сабы, экипировканы тигии, оҥоруу туһунан:

«Биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр обороннай промышленнас хаһан да суоҕа. Ол эрээри олохтоох бэйэбит оҥорон таһаарааччыларбыт Арассыыйа Оборонатын интэриэһигэр чаҕылхай холобура элбэх. Онтон биирдэстэрэ – «Хоту тент» тэрилтэ. Бэрт соторутааҕыта фабрикаҕа сырыттым. Биһиги байыаннай сулууспалаахтарбытыгар анаан 1000 кэриҥэ утуйар мөһөөччүктэри үлэспиппит. Сакаас толорулунна, билигин саҥа сакааһы оҥоробут», – диэн кэпсээбитэ.

Биллэрин курдук, Уһук Илиҥҥэ, Арассыыйаҕа инновация уобалаһыгар Саха сирин оҥорон, айан-тутан  таһаарааччылара инники күөҥҥэ сылдьаллар. Этэргэ дылы, алмааһынан, көмүһүнэн биллэ сатаан бараммыт, сайдыы аартыгын арыйан, аныгы инновационнай олоҕу хамсатар регион быһыытынан сыаналанар буоллубут. Оттон анал байыаннай эпэрээссийэҕэ Саха сирин предпринимателлэрэ, айтишниктара булугас өйдөрүнэн, сатабылларынан бэйэлэрин кылааттарын киллэрэллэринэн биир дойдулаахтара киэн туттабыт.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Анастасия: «Эмп эрэ көмөтүнэн утуйабын»
Дьон | 01.11.2025 | 10:00
Анастасия: «Эмп эрэ көмөтүнэн утуйабын»
Хайа баҕарар ийэ оҕотун туһунан кэпсииригэр долгуйар, ыксыыр, этиэҕин да умнан кэбиһэр. Бэйэҕитигэр оҥорон көрүҥ: оҕоҥ дойдутун туһугар анал байыаннай дьайыыга сылдьар, сибээскэ куруук баар буолбат, утуйар ууҥ көтөр, куруук кэтэһэ-манаһа сылдьаҕын, арааһы саныыгын. Оннук эрэ буолбатын...   Барбытын билбэккэ хаалбытым Уолум 2022 сыллаахха атырдьах ыйын саҥатыгар анал байыаннай дьайыыга барбыта....
Татьяна Винокурова-Сабыйа: «Литература — олох устар кэмин сирэйэ, поэзия — олорор кэммит төрөтөр оҕото»
Дьон | 30.10.2025 | 10:00
Татьяна Винокурова-Сабыйа: «Литература — олох устар кэмин сирэйэ, поэзия — олорор кэммит төрөтөр оҕото»
Хаһыаппыт бүгүҥҥү ыалдьыта – СӨ үөрэҕириитин туйгуна, Арассыыйа үөрэҕин бочуоттаах үлэһитэ, В.В. Путин 2006 с. тэрийбит Арассыыйа учууталларын куонкуруһун гранын хаһаайката, СӨ суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ Татьяна Ефремовна Винокурова-Сабыйа.   Тыл – уот! Уматар суоһун, Күүһүн-уоҕун Кыана тутун – Тылгынан кыырыма, Тыаллаахха тыыныма, Таһааран ыһыма! Тыл – ох! Өһү тутума, Оҕу туттума,...
Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Дьон | 06.11.2025 | 12:00
Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Багдарыын Сүлбэ «Киин куорат» хаһыакка үгүстүк бэчээттэнэрэ, кини суруйууларын ааҕааччы куруук күүтэрэ, онтон элбэҕи билэрэ-көрөрө, сомсон ылара. Баара буоллар, сэтинньи 8 күнүгэр 97 сааһын туолуохтааҕа.   Кини дьоһун үлэтин салҕааччы, бэйэтин кэнниттэн хаалларбыт баай матырыйаалын харайааччы – улахан уола Багдарыын Ньургун – бүгүҥҥү ыалдьыппыт. Саха топонимикатыгар улахан кылаат буолуо этэ –...
Кэргэним көмүс куолаһа сүрэхпэр өрүү тыыннаах...
Дьон | 01.11.2025 | 12:00
Кэргэним көмүс куолаһа сүрэхпэр өрүү тыыннаах...
Кини ыллаатаҕына сибэккилэр кытта түһүүллэрэ, Туйаарыма Куо харахпытыгар илэ көстөн кэлэрэ, киэһээҥҥи Бүлүү нухарыйара...  Оттон хас үрдүк нотаны ыллар эрэ, сиргэ баар ыраас тапталтан сүрэхпит ыллыыра, үөрэрэ-көтөрө. Саха сирин хатыламмат көмүс куолаһа, дэҥҥэ көстөр сэдэх талаан Гаврил Николаев быйыл 50 сааһын туолуохтааҕа. Хомойуох иһин, Дьылҕа Хаан тыйыс ыйааҕынан норуот тапталлаах...