Утуйар балаһыанньа тугу кэпсиирий?

Киһи ханнык балаһыанньаҕа сытан утуйара тус хаачыстыбатын, майгытын, кыһалҕатын кэпсиир. Биллэн турар, түүнү быһа биир сөбүлүүр балаһыанньабытыгар утуйбаппыт гынан баран, тоҕо эрэ соннук уһуктан кэлэбит.

Холкутук сытыы

Бу позаны таптааччылар, быраабыла курдук, бэйэлэригэр эркин курдук эрэллээх дьон. Ол гынан баран сороҕор наһаа көнө майгылаах буоланнар, сыыһа-халты тутталлара баар суол. Оттон тулалыыр дьон эһигини хорсун киһи курдук ылыныахтарын эмиэ сөп.

Эһиги эмиэ инники кэскилгит туһугар айманаҕыт, кэлэр күн туһунан санаан, утуйбат түүннэрдээххит. Эһигини кытары маннык түбэлтэ таҕыстаҕына, утуйа барыах иннинэ кумааҕыга сарсыҥҥы дьыалалар испииһэктэрин сурунаргытыгар сүбэлииллэр.

Искэ сытан

Искэ сытан, илиилэрин көбүс-көнөтүк тутан, онно эбии төбөлөрүн хантатан утуйар дьон баар. Дьэ бу маннык утуйааччылары судургута суох, уустук майгылаах дьонунан ааҕаллар. Биллэн турар, итинник утуйуу доруобуйаҕа оччо бөрүкүтэ суох дьайыылаах буолан, майгылара «айгырыыра» ханна барыай?! Онон дьон курдук, «киһилии» утуйарга кыһаллар ордук буолуо.

Илиини-атаҕы быраҕан

Көхсүгэ сытан баран илиини-атаҕы орону биир гына былас быраҕан утуйар буоллаххытына, бэйэҕитигэр эрэллээх, эйэҕэс майгылаах эбиккит. Ол эрээри дьонтон-сэргэттэн куруук болҕомто көрдүүгүт, ирдиигит.

Бу аһаҕас поза эһиги үтүө истээччи, хаһан баҕарар ханнык да киһиэхэ үтүө сүбэһит буоларгытын туоһулуур.

Маннык дьон бэйэлэригэр болҕомто уурарга, куруук иэйиилээх турукка сылдьарга кыһаллыахтаахтар. Уйулҕа идэлээхтэр кинилэргэ утуйуох иннинэ киинэ көрөргө, таһырдьа тахсан дьаарбайа түһэргэ сүбэлииллэр.

Көхсүгэ сытан

Көхсүгүтүгэр, илиигитин көнөтүк ууран утуйар буоллаххытына, эһиги кытаанах майгылаах, күүстээх характердаах дьоҥҥут; сэрии да буола турар түгэнигэр, сөптөөх быһыыны-майгыны ылынар, холку хоруйу тобулар кыахтааххыт. Онон көхсүгэ сытан утуйуу киһини киэҥ-холку диэн көрдөрөр.

Маннык дьон бэйэлэригэр эрэ буолбакка, атыттарга эмиэ кытаанах ирдэбиллээхтэр, үксүгэр эппит тылларын тиһэҕэр тиэрдэн тэйэллэр. Уйулҕа үөрэхтээхтэрэ маннык дьоҥҥо холку үлэнэн дьарыктанарга, тус санааларын көнөтүнэн, аһаҕастык этэргэ дьулуһалларыгар уонна утуйуу хаачыстыбатын тупсаралларыгар сүбэлииллэр.

Атаҕы кууһан

Биһиги тобуктарбытын, эппитин-сииммитин кууһан сытан утуйарбыт – бу хаһан эрэ ийэбит иһигэр сыппыт позабыт. Бу маннык балаһыанньаҕа утуйар дьону буола турар быһыыга-майгыга кэбирэҕинэн ааҕаллар.

Маннык майгылаах дьон бэйэлэригэр эрэллэрэ улаатарыгар, атыттарга итэҕэйэллэригэр, аһыллалларыгар элбэх бириэмэ наада. Дьиҥэр, саамай сүрүнэ бэйэлэригэр эрэллэрин күүһүртүлэр да, барыта саас сааһынан табыллан иһиэхтээх.

Айылҕаҕыт дьиксиниитэ сороҕор утуйарга мэһэйдиир. Куһаҕан санаалартан босхолонуҥ, йоганан, медитациянан дьарыктанаргытын сүбэлиибит.