19.05.2022 | 13:00

Кытыастар кыһыл хаалтыстаах...

Кытыастар кыһыл хаалтыстаах...
Ааптар: Айыына ДОНСКАЯ
Бөлөххө киир

Бүгүн ыам ыйын 19 күнэ – Бүтүн Арассыыйатааҕы Пионер күнэ. Оруобуна бу күн, 1922 сыллаахха, комсомуол Бүтүн Арассыыйатааҕы II-с кэмпириэнсийэтигэр пионер этэрээттэрин тэрийэр туһунан быһаарыы ылыллыбыта. Бу күн Пионерия төрөөбүт күнүн быһыытынан 70-ча сыл, 1991 сыллаахха Сойуус ыһыллыар диэри, бэлиэтэммитэ. Пионерскай тэрилтэ чилиэннэринэн 200 мөлүйүөнтэн тахса 10-14 саастаах оҕолор буолан ааспыттара. 
Санаан көрүҥ, 200 мөлүйүөнтэн тахса киһи уот кыһыл хаалтыһы киэн тутта иилинэн пионер күөстүү оргуйар көхтөөх олоҕунан олорон ааспыт. Ол саҕанааҕы пионердар дьоллоох оҕо саас кэрэхсэбиллээх кэмин бары да күндүтүк саныыбыт.
Общественнай-политическай өттүгэр тохтуу барбакка, түгэнинэн туһанан кылгастык санаан аһардахха, кыһыл хаалтыһы миэхэ эһээ Ленин төрөөбүт күнүгэр үөрүүлээх линейкаҕа иилбиттэрэ. Долгуйуу, үөрүү, өрө көтөҕүллүү кууспутун билигин да саныыбын. Дьиэбэр баран иһэн суолга баар дуу диэбиттии хаалтыспын тутан көрөөһүнүм, тиийээт киэн тутта сиэркилэҕэ көрүнүүм, дьонум үөрүүлэрэ билигин даҕаны харахпар көстөр.
Пионерия күнүн сылын аайы диэҥ далааһыннаахтык бэлиэтиир этибит. Пионер күнэ диэн тылы иһиттэхпинэ сонно төбөбөр похуот диэн тыл киирэр.  Бу күн, үгэс быһыытынан, ыһык-тайма буолан, үрүһээк сүгэн айылҕаҕа похуоттуу барарбыт. Ол кэтэһиилээх да күн этэ, кыһыны быһа дьиэттэн-оскуолаттан ырааппатах кыра дьоҥҥо. Билигин даҕаны харахпар ойуур ортотугар киэҥ алааска кутаа уот, пионер кэккэтигэр киирэн эрэр оҕолор кэчигирэһэн тураллара, бииргэ үөрэммит оҕолорум мэник-тэник сирэйдэрэ көстөн кэлэр. Ол саҕана улахан бобуу суох быһылааҕа, бары кылааһынан тус-туспа кыра кутаа уоту уматан, ас буһарынан, хортуоппуй үтэн сиэн күннүүр этибит. Барарбытыгар учууталлар уоппутун уунан саба ыһан умуорараллара. Ити күн төһөлөөх кутаа уот уматыллыбыта буолуой даҕаны ойуур баһаара тахсыбытын өйдөөбөппүн. Үтэн буһарбыт хортуоппуйбут минньигэһиэн, амтана билигин да биллэр курдук. Дэлби оонньоон-көрүлээн, дьиэбитигэр сылайан-элэйэн төннөрбүт. 
Биирдэ похуоттан дьиэлээн иһэн учууталбытын кытта эбэни киирэн көрөн ааһыахха диэн буолла. Ол иннинэ эбэ мууһа хамсыы илик этэ. Биһиги биэрэккэ чугаһааппытын кытта, биһигини эрэ күүтэн турбут курдук, эбэ мууһа эстэн тоҕо барда. Тыас-уус, биһиги үөрүү-көтүү. Учууталбыт: “Оҕолоор, бу күнү өйдөөн хаалыҥ, муус эстэригэр түбэһэр сэдэх түбэлтэ”, - диэбитин билиҥҥэ диэри өйдүү сылдьабын. Кырдьык даҕаны наһаа сөҕүмэр, кэрэ көстүү этэ. Кэнники улаатан баран түбэһэн көрө иликпин. 
Оскуола олоҕор куруук көхтөөхтүк кыттарым. Сылын аайы Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа Федор Попов аатын сүгэр пионерскай этэрээппит бэрэссэдээтэлинэн талылларым. Комсомуол да буолан баран мэлдьи олох үөһүгэр этим. Ол, этэргэ дылы, олох атын устуоруйа. 
Пионер күнэ, пионер буола сылдьыбыт олохпут кэрчик кэмэ, төһө да ааспытын иһин, өрүү сүрэхпитигэр иҥэн сылдьар. Үөлээннэхтэрбин Пионер күнүнэн!

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Ферум хорсун сырыыларын кэнчээри ыччата умнуо суоҕа
Дьон | 24.10.2024 | 18:00
Ферум хорсун сырыыларын кэнчээри ыччата умнуо суоҕа
2022 сыл алтынньы 19 күнүгэр Ферум Аммосов анал байыаннай дьайыыга эн биһиги туспутугар, дойдутун туһугар сулууспалыы сылдьан олоҕун толук уурбута. Сырҕан бааһы таарыйан, бииргэ төрөөбүт балтын, ону тэҥэ бойобуой доҕорун ахтыыларын чугас дьонугар, ийэтигэр, аймахтарыгар таһаарабыт. Ол ыарахан кэмнэри санаппыппар, бука диэн, алы гыныҥ дуу...   – Саргылаана, бииргэ төрөөбүт хаһыа...
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Тускар туһан | 17.10.2024 | 12:00
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Судаарыстыба социальнай өттүнэн көмүскэлэ суох нэһилиэнньэҕэ араас суол чэпчэтиилэри көрөр. Оттон ону бары билэбит, бырааппытын толору туһанабыт дуо?  Мантан аллара биэнсийэ уонна онно сыһыаннаах уларыйыылар, чэпчэтиилэр тустарынан санатыһан, быһаарсан ааһыаҕыҥ.   Үлэлиир уонна үлэлээбэт киһи биэнсийэтэ Биэнсийэ күннээҕи наадыйыыны толуйбатын быһыытынан, сынньалаҥҥа тахсан да баран салгыы үлэлии хаалааччы үгүс. Оччотугар кинилэр,...
«Таҥаһы кытта кэпсэтэр» Варвара
Дьон | 25.10.2024 | 14:30
«Таҥаһы кытта кэпсэтэр» Варвара
Бүгүн мин ааҕааччыларбар билиһиннэриэм этэ Саха сирин уус-уран ойууга-дьүһүҥҥэ мусуойун научнай-сырдатар үлэҕэ методиһа, СӨ култууратын туйгуна Заровняева Варвара Ильинична-Күндүүлэни.   —  Варвара, иис абылаҥар ылларыыҥ, иннэни, сабы хас сааскыттан туппутуҥ туһунан кэпсиэҥ дуо? — Оҕо сааспыттан иис-уус эйгэтигэр улааппытым. Ийэм, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун маастара Заровняева Варвара Гаврильевна өттүнэн эбээм, Бүлүү Баппаҕаайытыттан...
Дьадаҥыгын дуу, баайгын дуу?
Сонуннар | 18.10.2024 | 14:00
Дьадаҥыгын дуу, баайгын дуу?
Арассыыйа олохтоохторо киһи ыйы холкутук туорууругар төһө харчы наада буолар сууматын ыйбыттар. Онуоха анаан ыйытык ыытан чинчийии оҥорбуттарын бу соторутааҕыта социальнай ситимнэргэ бэчээттээтилэр. Оттон биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр ыйбытын  төһө хамнастаах, харчылаах киһи аччыктаабакка туоруон сөбүн, дьоллоохтук олорорго төһө суума наадатын аҕыйах киһиттэн ыйыталастыбыт.   Киэҥ Арассыыйа олохтоохторо, үлэһит киһи ыйга 43 тыһыынчаттан...