08.11.2021 | 13:30

Харантыын кэмин туһалаахтык атаарабыт

Харантыын кэмин туһалаахтык атаарабыт
Ааптар: Айыына Ксенофонтова
Бөлөххө киир

Төрөппүттэр “оҕом тэһийбэт”, “оҕолорум ыттаах куоска курдук ырдырҕаһан тахсаллар” дииллэрин үгүстүк истэбит. Кырдьык, локдаун кэмигэр күнү быһа дьиэҕэ хаайтаран олорор оҕолор тугу гыныахтарын сөбүй? 

 

Бииргэ астыыбыт

Үгүс оҕо сөбүлүүр дьарыга. Оҕоҕутун куукунаҕа көмөлөһүннэриҥ, бииргэ астааҥ. Баҕар, бурдугу, саахары, үүтү, ууну да тохтун, сатаатын-сатаабатын. Маныаха өссө биир үтүө сүбэ баар – бородуукта атыылаһаргытыгар эмиэ оҕоҕутун илдьэ сылдьыҥ.  

 

Киинэ, килиип уһулабыт

Аныгы үйэҕэ дьиэттэн тахсыбакка олорон киинэ, килиип уһулуохха сөп. Онуоха анал сыһыарыы элбэх. Бу – оҕону саататарга бэртээхэй дьарык. Дьээбэлээҕи, күлүүлээҕи да буоллун. Оҕону, араастаан таҥыннара-таҥыннара, видеоҕа уһулуҥ уонна анал сыһыарыы көмөтүнэн тэттик киинэ эбэтэр көрдөөх килиип таҥан таһаарыахха сөп. Музыка, сурук-бичик, тыас-уус эбэн биэриҥ.   

 

Остуол оонньуулара

Дьиэ кэргэнинэн хабылыктааҥ, хаамыскалааҥ, хаартылааҥ, лотолааҥ. Элбэх буолан оонньуур, күрэхтэһэр өссө үчүгэй. Билигин “Монополия” эҥин диэн араас оонньуу элбэх. Хас да пазлы холбоон баран, дьиэ кэргэнинэн хомуйуҥ. Өссө хамаандаҕа арахсыахха сөп.

 

Пластилин оҥоробут

Маҕаһыынтан атыылаһар, биллэн турар, судургу. Ол эрээри пластилины дьиэтээҕи усулуобуйаҕа оҥорон, оҕону аралдьытыахха сөп.

Эһиэхэ наада: 1 ыстакаан уу, 1 ыстакаан туус, 2 ч.нь. мас арыыта, ас кырааската (моркуоп эбэтэр сүбүөкүлэ суога), 3 ыстакаан бурдук, 2 ост.нь. крахмал.

Бэлэмнээһинэ: дириҥ иһиккэ ууну, мас арыытын, тууһу уонна ас кырааскатын кутан булкуйуҥ. Онно бурдугу, крахмалы кыра-кыра эбиҥ, биир маасса буолуор диэри үчүгэйдик мэһийиҥ.

Пластилины хаппахтаах иһиккэ ууран харайыахха эбэтэр ас пленкатыгар суулаан холодильникка туруоруохха сөп.

Оҕо билэр геройдарын оҥоруҥ эбэтэр бу дьарыгы кинигэ ааҕыытын кытта дьүөрэлээҥ. Аахпыт айымньыгыт персонажтарын утары оҥорон иһиҥ.

 

«Бириэмэ капсулата»

Оҕону кытта “бириэмэ капсулатын” оҥоруҥ. Кини саҥа төрөөт да түспүт хаартыскатын, билиҥҥи мэтириэтин, уруһуйдарын, оҥоһуктарын, чиэппэрдээҕи сыаналарын суруйан (оскуолаҕа үөрэнэр буоллаҕына), биир дьоҕус хоруопкаҕа мунньуҥ. Итиэннэ киһи көрбөт сиригэр, холобур, үөһэ турар ыскаапка таһааран ууруҥ. 

 

Квест

Тус-туспа кумааҕыга элбэх да элбэх боппуруоһу суруйуҥ уонна барытын улахан бааҥкаҕа угуҥ. Итиэннэ дьиэ кэргэнинэн төгүрүччү олорон хоруйдааҥ. Бу бэйэ-бэйэҕитин үчүгэйдик билэргэ да үчүгэй. Элбэх оҕолоох ыалга өссө ордук.  

 

Интервью

Кыра оҕолоох дьоҥҥо үчүгэй дьарык. Дьиэҕэ олорор кэмҥитигэр кырачааҥҥытыттан интервьюта ылыҥ, видеоҕа уһулуҥ. Холобур, ырыа ыллатан, хоһоон аахтаран баран, ону-маны ыйытыҥ. Эбэтэр ас астыы сылдьан, кинигэ ааҕа олорон. Бу кэлин дьиэтээҕи архыыпкытын байытар матырыйаал буолуоҕа.

Сонуннар

25.07.2024 | 12:00
Сокуон-тойон

Ордук ааҕаллар

Мария Мигалкина:   «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Дьон | 19.07.2024 | 10:00
Мария Мигалкина: «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Мин бүгүн ааҕааччыларбар, ордук хаһаайкаларга, 35 сыл үлэлээбит уопуттаах агроном, билигин биэнсийэлээх, дойдутугар сайылыы сылдьар Мария Семеновна Мигалкинаны кытта тэлгэһэтигэр тиийэн, үүнээйитин, сибэккитин көрө-көрө, дуоһуйа, астына кэпсэттим.   Сибэккигэ уоҕурдууну хото туттабын Бастатан туран ааҕааччыларга циния диэн сибэкки туһунан кэпсиэҕим. Урут биһиги “Циния обыкновенная” диэни олордор этибит, билигин “Циния кустовая” диэн...
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Дьон | 19.07.2024 | 12:00
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Арассыыйа үөрэҕириитин туйгуна, Саха сирин үөрэҕириитин бочуоттаах үлэһитэ, хас да кинигэ ааптара Изабелла Ильинична Попова бүгүн өрөгөйдөөх үбүлүөйүн көрсө өссө биир кинигэтин сүрэхтиир. Дьэ, кырдьык, сүрэхтиир... Сүрэҕин сылааһын иҥэрбит кинигэтин!   Ахтар-саныыр дьүөгэлэрим, Аламаҕай сэгэрдэрим, Саһарҕалаах сарсыардабын Сандаарытар куоларым!   Сүр... Сүрэх, сүрдээх, сүрэхтиир... Сахабыт тыла барахсан тугун бэрдэй! Биир тылтан силистэнэн-мутуктанан...
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Сонуннар | 22.07.2024 | 14:00
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Ойуур баһаара – дьоҥҥо, кыылларга, окко-маска, үүнээйигэ улахан охсууну оҥорор. Ойуур хаһаайыстыбатын сулууспатын биир кэлим төлөпүөнэ: 8-800-100-94-00 Саха Өрөспүүбүлүкэтин ойуур хаһаайыстыбатын регионнааҕы диспетчерскэй сулууспата: 8(4112)44-74-76, 8(4112) 44-77-76 Маны таһынан оройуоҥҥутугар ойуур хаһаайыстыбатыгар эбэтэр лесничествоҕа биллэриэххитин сөп.  Ойуур баһаарын таһаарыыга буруйдаах киһи туһунан кырдьыктаах иһитиннэриини биэрбит гражданиҥҥа 10 тыһыынчаттан 50 тыһыынчаҕа...
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Сонуннар | 15.07.2024 | 14:00
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын 2№-дээх дьиэтигэр Мелиорация уобалаһыгар уонна тыа хаһаайыстыбатын уунан хааччыйыыга судаарыстыбаннай управление тэриллибитэ 75 сылынан үөрүүлээх мунньах буолан ааста. «Саҥа тэриллэригэр баара суоҕа икки-үс испэлиистээх тэрилтэ 70-80 сылларга баараҕай мелиоративнай үлэлэри ыытар бөдөҥ салааҕа кубулуйбута. Мелиорацияҕа уонна уу хаһаайыстыбатыгар бүтүн министиэристибэ тэриллибитэ. Тыа хаһаайыстыбатын култуураларыттан өлгөм үүнүүнү ылары...