Барыта — оҕо туһугар
Ааспыт ый бүтүүтэ куорат баһылыга Евгений Григорьев «Арассыыйа 24» телевизионнай ханаал быһа эпииригэр тахсан оҕолору маҥнайгы кылааска сурутуу бэрээдэгин, уһуйааннарга уочараты суох оҥоруу уонна оҕолор сайыҥҥы сынньалаҥнарын туһунан сырдаппыта уонна биир даҕаны оҕо оскуолаҕа миэстэтэ суох хаалыа суоҕа диэн бэлиэтээбитэ.
«Биир даҕаны оҕо оскуолаҕа миэстэтэ суох хаалыа суоҕа»
Муус устар 1 күнүттэн киин куоракка маҥнайгы кылааска киирэр оҕолор төрөппүттэриттэн сайабылыанньалары ылыы саҕаланна. Бастакы күн судаарыстыбаннай уонна муниципальнай өҥөлөр порталларыгар сайабылыанньа биэрээри наһаа элбэх киһи күргүөмүнэн киирэн, оннооҕор техническэй кэһиллии тахсыбыта биллэрилиннэ. Ити курдук муус устар 1 күнүгэр 726 сайабылыанньа регистрацияламмыт. Быйыл сабаҕалааһын дааннайдарынан киин куорат оскуолаларын маҥнайгы кылаастарыгар 6 тыһыынчаттан тахса оҕо киирэр. Ити сыыппараҕа уһуйааннары бүтэрэр, ону сэргэ быһа холоон өрөспүүбүлүкэ улуустарыттан уонна атын регионнартан кэлэр оҕолор ахсааннара киирэ сылдьар. Кинилэри 50 оскуола күүтэр, ирдэнэр буоллаҕына эбии кылаастар арыллыахтаахтар.
Суздалова Мария Романовна, Олохтоох дьаһалта үөрэҕириигэ Управлениетын уопсай үөрэхтээһиҥҥэ салаатын начаалынньыга:
— Маҥнайгы кылааска киирэр оҕолор төрөппүттэриттэн сайабылыанньалары икки түһүмэҕинэн https://e-yakutia.ru Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай уонна муниципальнай өҥөлөр порталларын нөҥүө ылабыт.
Бастакы түһүмэх – 2022 сыл муус устар 1 күнүттэн от ыйын 30 күнүгэр диэри. Бастакы түһүмэххэ маҥнайгы кылааска киирэр оҕолор испииһэктэрэ территориянан, ол эбэтэр ханнык аадырыска регистрацияламмыттарыттан тутулуктаах оҥоһуллар. Ол аата оскуолаҕа сыһыарыллыбыт территорияҕа олорор оҕолор киирэллэр. Сыһыарыллыбыт территория диэн өйдөбүл – оскуола оҕо олорор, регистрацияламмыт дьиэтэ баар уокуругун кыраныыссатыгар турар буолуохтаах. Итини кытта испииһэккэ бастакы уочарат киириэхтээх эбэтэр уочарата суох оҕолор суруллаллар.
Иккис түһүмэх от ыйын 6 күнүттэн миэстэлэр туолуохтарыгар диэри ыытыллар, ол эрэн 2022 сыл балаҕан ыйын 5 күнүн аһарбакка. Ити түһүмэх сыһыарыллыбыт территорияҕа олорбот оҕолорго аналлаах, ол аата ити түһүмэх кэмигэр атын оскуолаларга эмиэ сайабылыанньа биэриэххэ сөп. Бу түһүмэххэ маҥнайгы кылааска ылыы төрөппүттэр баҕа санааларын уонна оскуола кыаҕын учуоттаан оҥоһуллар. Маҥнайгы кылааска киирии туһунан сиһилии информацияны http://yaguo.ru/node/788 үөрэҕирии сайтыгар киирэн көрүөхтэрин сөп.
Манна даҕатан эттэххэ, үөһэ суруллубут бастакы уочарат киириэхтээх эбэтэр баһылыыр бырааптаах оҕолорго кимнээх киирэллэрий:
- полиция сотрудниктарын оҕолоро;
- сулууспаларын толоро сылдьан өлбүт полиция сотрудниктарын оҕолоро;
- полицияҕа сулууспалыы сылдьан ыалдьан өлбүт сотрудниктар оҕолоро;
- полицияҕа үлэлии сылдьан эчэйиини ылан уурайбыт РФ гражданнарын оҕолоро;
- полицияҕа үлэлии сылдьан эчэйиини ылан, ыалдьан үлэлэриттэн уурайан баран биир сыл иһинэн өлбүт гражданнар оҕолоро;
- 3 №-дээх 07.02.2011 «О полиции» Федеральнай сокуон 46 ыстатыйатын 6 чааһын 1 — 5 пууннарыгар олоҕуран полиция сотрудниктарын көрүүтүгэр-истиитигэр сылдьар (сылдьыбыт) оҕолор;
- ис дьыала уорганнарын (полиция сотрудниктара буолбатах) сотрудниктарын оҕолоро;
- холуобунай ирдэбил систиэмэтин, федеральнай баһаары утары сулууспа уонна таможеннай уорганнар сотрудниктарын оҕолоро;
- байыаннай сулууспалаахтар оҕолоро;
Начальнай үөрэхтээһин сүрүн бырагыраамаларынан үөрэнэ киирэргэ баһылыыр күүстээх буолаллар:
- 411 №-дээх 02.12.2019 «О внесении изменений в статью 54 Семейного кодекса РФ и статью 67 Федерального закона «Об образовании в РФ» Федеральнай сокуоҥҥа олоҕуран ити оскуолаҕа үөрэнэ сылдьар оҕолор бииргэ төрөөбүттэрэ.
Олохтоох дьаһалта үөрэҕириигэ Управлениетын сайтыгар киирэн оскуолаҕа киириэхтээх оҕолор төрөппүттэрэ уонна сокуоннай бэрэстэбиитэллэрэ мунаахсыйар ыйытыктарыгар барыларыгар толору хоруйу ылыахтара.
Оҕо сайыҥҥы сынньалаҥа
Быйыл оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын 45 тэрилтэ хааччыйар, ол иһигэр куорат таһынааҕы лааҕырдар. Былырыын Арассыыйа үрдүнэн саҕаламмыт оҕо сынньалаҥын төлөбүрүн төнүннэрэр «кэшбек» бырагыраама быйыл эмиэ салҕанар. Төрөппүттэр сайыҥҥы лааҕырга сынньалаҥ путевкатын төлөбүрүн аҥаарын төннөрүөхтэрин сөп.
Гуляева Матрена Николаевна, Олохтоох дьаһалта үөрэҕириигэ Управлениетын иитиигэ уонна эбии үөрэхтээһиҥҥэ салаатын кылаабынай исписэлииһэ:
— 2022 сылга 5155 оҕону хабан 42 сынньалаҥ уонна чэбдигирдии муниципальнай тэрилтэлэрэ арыллаллара былааннанар: 3855 оҕону хабан үлэлиир 38 күнүскү лааҕыр, 1100 оҕолоох 5 куорат таһынааҕы стационарнай лааҕырдар (“Бинго”, “Спутник”, “Каландаришвили”, “Радуга”, “Родничок”), 50 оҕолоох үлэ уонна сынньалаҥ лааҕыра, 150 оҕолоох палаатканан сытар лааҕыр уонна 320 оҕону хабар 6 туристическай походтар. Лааҕырга сурутуу электроннай форманан ыытыллар.
Санитарнай-эпидемиологическэй ирдэбиллэринэн куорат таһынааҕы бары лааҕырдарга оҕолор киириилэрэ уонна тахсыылара суукка иһигэр ыытыллыахтаах, итиннэ биир смена тухары сылдьаллар. Төгүрүк суукканан сылдьар лааҕырдар хас биирдии сменалара саҕаланыан иннинэ оҕолор коронавирус дьаҥын бэрэбиэркэлиир сыаллаах, COVID-19 генетическэй матырыйаалын эбэтэр ити ыарыыны көбүтэр антигенын булар чинчийиини ханнык баҕарар ньыманан туттарыахтара.
2021 сылтан саҕалаан Дьокуускай куорат оҕолорун сынньалаҥҥа уонна чэбдигирдиигэ стационарнай тэрилтэлэрэ «Лааҕыр Кэшбега» диэн федеральнай бырагыраамаҕа кытталлар, 2022 сылга ити бырагыраама салҕанар. Путевка сыанатын «МИР» каартанан төлөөтөхтөрүнэ, төрөппүттэр суумаларын 50% төннөрөр кыахтаналлар.
Сайыҥҥы оҕо сынньалаҥын тэрийии туһунан толору информация (сменалар хаһааҥҥыттан саҕаланалларын уонна путевкалар сыаналарын ыйан туран) yaguo.ru үөрэҕирии Управлениетын сайтыгар уонна телеграм-ханаалыгар муус устар ый ортотугар тахсыаҕа.
Биэс сыл иһигэр — 5 тыһыынча саҥа миэстэ
Куорат баһылыга Евгений Григорьев «Арассыыйа 24» телевизионнай ханаал быһа эпииригэр оҕо уһуйааннарыгар уочарата суох оҥорорго туһуламмыт үлэ туһунан кэпсээбитэ. Чааһынай оҕо уһуйааннара элбээтэхтэринэ уонна оскуолаҕа киириэх иннинээҕи саҥа тэрилтэлэр тутулуннахтарына эрэ уочарат сааһыланара, аҕыйыыра этиллибитэ. Киин куорат территориятыгар сыл ахсын саҥа уһуйааннар үлэҕэ киирэллэр уонна уруккуттан үлэлииллэри кэҥэтэн саҥа миэстэлэри таһаараллар. «Биэс сыл иһигэр 5 тыһыынча саҥа миэстэни таһаарар былааннаахпыт», - диэн быһа эпииргэ Евгений Григорьев тоһоҕолоон бэлиэтээбитэ.
Никонова Гера Константиновна, Олохтоох дьаһалта үөрэҕириигэ Управлениетын оскуола иннинээҕи үөрэҕириигэ салаатын начаалынньыгын эбээһинэһин толорооччу:
— Дьокуускай куорат территориятыгар 63 муниципальнай оҕо уһуйаана уонна 1,5 саастарыттан 7-гэр диэри оскуолаҕа киириэхтэрин иннинээҕи саастаах оҕолору көрүүгэ туһаайыллыбыт, субсидиянан туһанар 45 дьоҕус уонна (эбэтэр) орто предпринимательство субъектара, ол эбэтэр чааһынай уһуйааннар үлэлииллэр. Итини таһынан, 2022-2023 сыллардааҕы үөрэх дьылыгар Новопортовской оройуонугар «Северная сказка» уһуйаан арыллара былааннанар. Билиҥҥи туругунан муниципальнай оҕо уһуйааннарыгар оскуолаҕа киириэн иннинээҕи үөрэҕи уопсайа 19 026 иитиллээччи ааһар. Чааһынай уһуйааннарга 2022 сыл бастакы аҥаарын биир ыйыгар субсидиялаах миэстэ ахсаана 4000 тэҥнэһэр.
2022-2023 сыллардааҕы үөрэх дьылыгар муниципальнай оҕо уһуйааннарыгар эбии оҕолору киллэрии 2022 сыл муус устар 1 күнүттэн атырдьах ыйын 31 күнүгэр диэри уһуйааннар биэрбит вакансияларыгар, категорияларга уонна уочарат хамсааһынын бэрээдэгэр олоҕуран оҥоһуллар. Ол курдук, 2022-2023 сыллардааҕы үөрэх дьылыгар муниципальнай уһуйааннарга 5407 оҕо киирэрэ былааннанар.
Комплектациялааһыҥҥа «Е-услуги. Образование» АИС систиэмэтигэр регистрацияламмыт, «уочараттаах» (очередник) уонна «быстах болдьоххо киирдэ» (временно зачислен) статустаахтар кытталлар.
Дьокуускай куоракка уһуйааннарга сурутуу 2018 сылтан электроннай көрүҥҥэ көспүтэ. Оҕону уһуйаан уочаратыгар Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай уонна муниципальнай өҥөлөр порталларын нөҥүө суруйтарыахха сөп.
Муниципальнай оҕо уһуйааннарыгар киирии туһунан, ону сэргэ чааһынай уһуйааннар испииһэктэрин кытта Олохтоох дьаһалта үөрэҕириигэ Управлениетын www.yaguo.ru http://yaguo.ru/node/11214 сайтыгар билсиһиэххитин сөп.