18.05.2024 | 14:00

Аата суох ойуун

Аата суох ойуун
Ааптар: Степан Федоров, «Аата суох ойуун» кинигэтиттэн
Бөлөххө киир

Былыр Бэс күөлүн алааһын булуҥар сүөһүтэ да, сылгыта да суох аҥаардас, «Аата Суох» диэн ойуун олорбут. Кини булдунан, балыгынан, ону таһынан ыҥырыынан ойууннаан айаҕын ииттэр эбит.
Кырдьаҕас өлөр кэмэ кэлэн дуу, хайаан дуу, эмискэ кэриэһин эппэккэ өлбүтүн булан ылан өтөҕүн таһыгар, Сиинэ кытыытыгар Харыйа үрэх булуҥар, уҥуох туппуттар. Ол көмпүттэрэ төһө эрэ буолан баран өрт уота сиэн кырдьаҕастарын кириэһэ, эргитиитэ, күрүөтэ-хаһаата күл буолан хаалбыт. Онуоха чугастааҕы ыаллар ичээннэрэ, түүллээхтэрэ түһээн Аата Суох ойуун кыырарын истэллэр эбит. Кырдьаҕас:
— Дьиэбин-уоппун, тэлгэһэбин өрт уота сиэн күл-көмөр оҥордо. Ону дьонум-сэргэм күүс-көмө буолаҥҥыт, уҥуохпун бу сытар сирбиттэн хостоон атын сиргэ көһөрөҥҥүт, хос уҥуох көтөҕүҥ, — диэн көрдөһөр эбит. – Аны саас хара хапсыыр саҕана Харыйа үрэх эҥээригэр оторсуҥҥа биир байтаһын тайаҕы хаайан биэриэм. Ол тайаҕы бултаан, онон үттүөбэйдээн, аһаан-сиэн уҥуохпун көһөрөөрүҥ.
Сааһыгар кыанар дьон били «хаайыллыбыт» тайаҕы бултаан, кырдьаҕастарын уҥуоҕун иккистээн Харыйа үрэх толоонун саҕатыгар көһөрбүттэр.
Аҕыйах сыл буолан баран бу көһөрбүт уҥуохтарын эмиэ өрт уота сиэн кэбиспит. Кырдьаҕастара эмиэ дьон түүлүгэр киирэн муҥун ытыыр үһү. Аны Бэс күөлүн алааһын халдьаайытыгар көһөрөллөрүгэр көрдөһөр эбит. Манньатын ыһыах буолуо сэттэ хонук иннинэ Бэс күөлүгэр элбэх үөр андыны тоҕуорутуох буолбут. Мустубут дьон онон мииннэнэллэригэр көрдөспүт.
Били этиллибит болдьохтоох кэмнэригэр сааһыттар уонна уһанар дьон Бэс күөлүгэр тиийэн көрбүттэрэ, күөл уута хара эриэн ынах тириитин тиэрэ тарпыт курдук хара луоҕу анды бөҕө мустан баран хара болуот буолан өрө-таҥнары уста сылдьар эбит. Сүүрбэччэ сааһыт саалара итийиэр, күөл үрдэ туманнырыар диэри ыта сатаан баран сааларын сэбэ баранан уурайбыттар. Ити кэмҥэ соҕурууттан күүстээх тыал түһэн өлбүт андылары күөл хоту кытылыгар үлтү күрдьэн биэрбит. Дьон андыны сыарҕалаах оҕустарга тиэйэн, сороҕун сүгэн тарҕаспыттар. Ол курдук, эмис андынан мииннэнэн кырдьаҕастарын уҥуоҕун үһүстээн көһөрбүттэр.
Онтон ылата Бэс күөлүн Бэс Андылаах диэн ааттыыр буолбуттар.

Сонуннар

25.07.2024 | 12:00
Сокуон-тойон

Ордук ааҕаллар

Мария Мигалкина:   «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Дьон | 19.07.2024 | 10:00
Мария Мигалкина: «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Мин бүгүн ааҕааччыларбар, ордук хаһаайкаларга, 35 сыл үлэлээбит уопуттаах агроном, билигин биэнсийэлээх, дойдутугар сайылыы сылдьар Мария Семеновна Мигалкинаны кытта тэлгэһэтигэр тиийэн, үүнээйитин, сибэккитин көрө-көрө, дуоһуйа, астына кэпсэттим.   Сибэккигэ уоҕурдууну хото туттабын Бастатан туран ааҕааччыларга циния диэн сибэкки туһунан кэпсиэҕим. Урут биһиги “Циния обыкновенная” диэни олордор этибит, билигин “Циния кустовая” диэн...
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Дьон | 19.07.2024 | 12:00
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Арассыыйа үөрэҕириитин туйгуна, Саха сирин үөрэҕириитин бочуоттаах үлэһитэ, хас да кинигэ ааптара Изабелла Ильинична Попова бүгүн өрөгөйдөөх үбүлүөйүн көрсө өссө биир кинигэтин сүрэхтиир. Дьэ, кырдьык, сүрэхтиир... Сүрэҕин сылааһын иҥэрбит кинигэтин!   Ахтар-саныыр дьүөгэлэрим, Аламаҕай сэгэрдэрим, Саһарҕалаах сарсыардабын Сандаарытар куоларым!   Сүр... Сүрэх, сүрдээх, сүрэхтиир... Сахабыт тыла барахсан тугун бэрдэй! Биир тылтан силистэнэн-мутуктанан...
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Сонуннар | 22.07.2024 | 14:00
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Ойуур баһаара – дьоҥҥо, кыылларга, окко-маска, үүнээйигэ улахан охсууну оҥорор. Ойуур хаһаайыстыбатын сулууспатын биир кэлим төлөпүөнэ: 8-800-100-94-00 Саха Өрөспүүбүлүкэтин ойуур хаһаайыстыбатын регионнааҕы диспетчерскэй сулууспата: 8(4112)44-74-76, 8(4112) 44-77-76 Маны таһынан оройуоҥҥутугар ойуур хаһаайыстыбатыгар эбэтэр лесничествоҕа биллэриэххитин сөп.  Ойуур баһаарын таһаарыыга буруйдаах киһи туһунан кырдьыктаах иһитиннэриини биэрбит гражданиҥҥа 10 тыһыынчаттан 50 тыһыынчаҕа...
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Сонуннар | 15.07.2024 | 14:00
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын 2№-дээх дьиэтигэр Мелиорация уобалаһыгар уонна тыа хаһаайыстыбатын уунан хааччыйыыга судаарыстыбаннай управление тэриллибитэ 75 сылынан үөрүүлээх мунньах буолан ааста. «Саҥа тэриллэригэр баара суоҕа икки-үс испэлиистээх тэрилтэ 70-80 сылларга баараҕай мелиоративнай үлэлэри ыытар бөдөҥ салааҕа кубулуйбута. Мелиорацияҕа уонна уу хаһаайыстыбатыгар бүтүн министиэристибэ тэриллибитэ. Тыа хаһаайыстыбатын култуураларыттан өлгөм үүнүүнү ылары...