04.05.2024 | 16:00

Кефиртэн тугу астыыбыт?

Кефиртэн тугу астыыбыт?
Ааптар: Айыына КСЕНОФОНТОВА
Бөлөххө киир

Доруоһалаах тиэстэни киһи иһин үлүннэрэр диэн сөбүлээбэт дьон үгүс. Ол оннугар кефиртэн бурдук ас арааһын астыахха сөп. Бүгүн ааҕааччыларбытыгар кефиртэн судургу ырысыаптары бэчээттиибит.

Пасхаҕа кулич

Туох наадата:

- сымыыт – 2 уст.;

- саахар – 130 г;

- туус – 0,75 ч.нь.;

- ванильнай саахар – 10 г;

- доруоһа – 6 г;

- кефир – 320 мл;

- үүт – 50 мл;

- ынах арыыта – 70 г;

- хаппыт изюм, курага, вишня – 140 г;

- бурдук – 630 г (быһа холоон). 

Глазурьга:

- сымыыт үрүҥэ – 1 уст.;

- саахар пудрата – 225 г (быһа холоон);

- лимон сога – 5 мл.

 

Астааһына:

Кефири уонна үүтү кыратык сылытабыт. Ынах арыытын эрдэттэн уулларан сойутабыт. Изюму сууйан баран, үрдүгэр сылаас уу кутан 10-15 мүн. сытыара түһэбит, онтон куурдабыт. Кураганы, вишняны эмиэ сууйуллар, куурдуллар. Итиэннэ хаппыт фрукталарбытын бытархай гына кырбыыбыт.

Сылаас үүккэ доруоһаны уонна 1 ч.нь. саахары холбоон булкуйабыт. Ол кэннэ үрдэ үллэн,  “бэргэһэлэниэр” диэри туруорабыт.

Сылаас кефири дириҥ уонна улахан иһиккэ кутан, онно ордубут саахары, тууһу уонна ванильнай саахары холбоон, үчүгэйдик булкуйабыт. Онтон сымыыт уоһаҕын (үрүҥүн глазурь оҥорорго эбэтэр атын аска туттуохха сөп) эбэбит, биир кэлим маасса буолуор диэри үчүгэйдик ытыйабыт. Итиэннэ доруоһалаах булкааспытын холбуубут, салгыы ынах арыытын эбэбит. Онтон бурдук ¾-дүн  сиидэлээн кутабыт, булкуйабыт. Хаалбыт бурдугу кыра-кыра эбэбит. Тиэстэбит киһи илиитигэр сыстаҥныыр, ол эрээри хойуу соҕус буолуохтаах. Онно хаппыт фрукталарбытын эбэн булкуйабыт. Онтон тиэстэбитин сотторунан бүрүйэн баран, 70-80 мүн. сылаас сиргэ уурабыт, 2-2,5 төгүл үллэр.  

Тахсыбыт тиэстэбитин эрдэттэн мас арыытынан сотуллубут анал киэптэргэ үллэрэн кутабыт. Олус толору кутумаҥ, тиэстэ буһарыгар үллэрин учуоттаан, киэп үс гыммыт бииригэр сөп буолар. Онтон тиэстэбитин итинник 30 мүн. туруора түһэбит, өссө үллэр.

Куличтарбытын 180 кыраадыс итии духуопкаҕа (эрдэттэн холбоон бэлэмниибит) быһа холоон 30-35 мүн. саһарчы буһарабыт. Үрдэ хоруорбатын диэн фольганан сабыахха сөп. Буспутун мас шпажканан анньан көрөн бэрэбиэркэлээҥ.

Куличтарбытын сойутан баран бэйэ сөбүлүүрүнэн киэргэтэбит. Маныаха глазурь судургу ырысыабын үллэстэбит: 

Миискэҕэ сымыыт үрүҥүн кутабыт, миксери бытаан эрэсиимҥэ туруоран, үрдэ хабахтаныар диэри ытыйабыт. Онтон ньуосканан саахарнай пудраны кыра-кыралаан кута-кута ытыйтарабыт. Пудра аҥаарыттан элбэх кутулуннаҕына, маассабытыгар ч.нь. аҥаарыттан кыра лимон согун эбэбит. Салгыы ньуосканан саахар пудратын кыра-кыра кута-кута миксердиибит. Глазурь убаҕас буоллаҕына, саахар пудратын эбэн биэриэххэ сөп. Бэлэм глазурунан куличкытын тута киэргэтиҥ.

Сымыыттаах уонна күөх лууктаах бөрүөк

Туох наадата:

Тиэстэтигэр:

- бурдук – 100 г (быһа холоон);

- сымыыт – 1 уст.;

- кефир – 0,5 ыст.;

- разрыхлитель – 0,3 ч.нь.;

- туус – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

 

Начыыныгар:

- буспут сымыыт – 2 уст.;

- күөх луук – 100 г;

- туус – бэйэ сөбүлүүрүнэн;

- бөрүөк үрдүгэр табыгынатарга – 1 ч.нь. кунжут.

 

Астааһына:

Бастаан начыыммытын бэлэмниибит. Бүтэйдии буспут сымыыты хахтаан, бөдөҥ гына түөркэлиибит. Күөх луугу сууйан, куурдан баран бытархай гына кырбыыбыт уонна сымыыты кытта биир иһиккэ кутан булкуйабыт.

Сымыыты иһиккэ алдьатан, онно туус кутан, биир кэлим маассаҕа кубулуйуор (үллүөр диэри буолбатах) диэри булкуйабыт. 

Атын иһиккэ кефири кутабыт, онно сымыыппытын эбэбит уонна булкуйабыт. Онно бурдугу разрыхлители кытта холбоон сиидэлиибит, туустуубут уонна булкуйабыт. Тиэстэбит сүөгэй курдук маасса буолуохтаах.

Бөрүөк астыыр киэби мас арыытынан сотобут, мааннай куруппаны табыгынатабыт. Маннык гыннахха, буспут бөрүөгү судургутук оруугун. Ити кэннэ тиэстэбит 2/3-н киэпкэ кутабыт уонна лаппаакынан тэҥниибит. Үрдүгэр начыынын тарҕата кутабыт, онтон ордубут тиэстэбитинэн бүрүйэбит. Ол кэннэ кунжут сиэмэлэрин табыгынатабыт.

180 кыраадыс итии духуопкаҕа 40 мүн. саһарыар диэри буһарабыт. Мас шпажканан анньан көрөн бэрэбиэркэлиибит. Кыратык сойута түһэн баран остуолга уурар ордук.

Чебурек

Туох наадата:

Тиэстэтигэр:

- кефир – 250 мл;

- сымыыт – 1 уст.;

- бурдук – 500 г (быһа холоон);

- туус – 0,5 ч.нь..

 

Начыыныгар:

- эриллибит эт – 300 г;

- эриэппэ луук – 1 уст.;

- уу – 2 ост.нь.;

- туус – 1 ч.нь.;

- хара мэлиллибит биэрэс – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

 

Ыһаарылыырга:

- мас арыыта – 2 ыст.

 

Астааһына:

Бурдугу эрдэттэн сиидэлээн бэлэмниир ордук. Начыыныгар уу оннугар эт мииниттэн ылан кутуохха сөп.

Иһиккэ кефири кутабыт, сымыыты алдьатан эбэбит уонна венчигинэн булкуйабыт. Онтон туус эбэн баран, оргууйдук бурдукпутун кута-кута тиэстэбитин мэһийэбит. Убаҕас дии санаатаххытына, бурдукта эбиҥ. Имигэс, ол эрээри киһи илиитигэр кыратык сыстаҥныыр тиэстэ тахсыахтаах, ону үрдүн сотторунан эбэтэр салапаанынан бүрүйэн, 20 мүн. “сынньата” туруорабыт. Ол кэмҥэ начыыммытын бэлэмниибит.

Эриэппэ луугу бытархай гына кырбыыбыт уонна эриллибит эккэ холбуубут, туус, биэрэс, араас тума эбэбит. Үчүгэйдик булкуйан баран, онно уу (эт миинэ) кутан биэрэбит.

“Сынньаммыт” тиэстэбитин ылан, хас да чааска үллэрэбит, онтон остуолга чараас гына тэнитэбит, сыстаҥнаабатын курдук бурдуктуубут. Салгыы бүлүүһэ көмөтүнэн чебуректарбытын оҥоробут, истэрин начыынныыбыт, бобо тутан баран, кытыыларын биилкэнэн чиҥэтэбит.

Хобордооххо арыы кутан, үчүгэйдик сылытабыт. Ол кэннэ чебуректарбытын орто уокка ыһаарылыыбыт.

Беляш

Туох наадата:

Тиэстэтигэр:

- бурдук – 6 ыст.;

- үүт – 1 ыст.;

- кефир – 1 ыст.;

- сымыыт – 3 уст.;

- суода – 1 ч.нь.;

- туус – 0,5 ч.нь.;

- саахар – 1 ч.нь.

- мас арыыта – 3 ост.нь. 

Начыыныгар:

- эриллибит эт – 500 г;

- эриэппэ луук – 300 г;

- туус – бэйэ сөбүлүүрүнэн;

- хара мэлиллибит биэрэс – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

Ыһаарылыырга:

- мас арыыта.

Астааһына:

Бурдугу эрдэ сиидэлээн бэлэмниибит. Миискэҕэ кефири уонна үүтү холбуу кутабыт. Онно сымыыт, туус уонна суода эбэбит, барыта биир кэлим маасса буолуор диэри венчигинэн булкуйабыт. Салгыы бурдугу кыра-кыралаан кутан, тиэстэбитин мэһийэбит. Онтон мас арыытын кутан, биир кэлим маасса буолуор диэри үчүгэйдик имитэбит. Сымнаҕас уонна киһи илиитигэр кыратык сыстаҥныыр тиэстэ тахсыахтаах. Үрдүн сотторунан эбэтэр ас пленкатынан бүрүйэн, “сынньата” туруорабыт.

Ол кэмҥэ начыыммытын бэлэмниибит. Луугу хахтаан, бытархай гына кырбыыбыт эбэтэр түөркэлиэххэ сөп, оччоҕуна уута тахсар. Эриллибит эккэ луук, туус, биэрэс кутан булкуйабыт.

Салгыы беляштарбытын оҥоробут. Тиэстэни халбаһы курдук быһыылаан баран тэҥ өлүүлэргэ арааран быһабыт. Төкүнүктэри оҥорон, ортотугар начыынын кутабыт уонна кытыыларын сыһыары тутабыт, ортотун аһаҕас хаалларабыт.

Хобордооххо мас арыытын кутан үчүгэйдик сылытабыт. Беляштарбытын орто уокка буһарабыт. Бастаан хайаҕастаах өттүнэн умса ууран саһарыар диэри ыһаарылыыбыт. Онтон эргитэбит, аны биир өттүн буһарабыт, хобордоохпутун хаппахтыыбыт.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Дрону күрдьэҕинэн суулларбыт саха буойуна
Дьон | 16.05.2024 | 14:00
Дрону күрдьэҕинэн суулларбыт саха буойуна
Нэдиэлэ аайы саҥаттан саҥа киһини билсэр, салгыы кинини кытта сибээһи тутар, суруйсар суруналыыс идэлээх киһи үлэтин биир эмиэ интэриэһинэй өрүтэ. Мин анал байыаннай дьайыыга сылдьар суруйбут, ааҕааччы киэҥ эйгэтигэр таһаарбыт уолаттарбын үгүстэрин билсэбин, ыйыталаһабын, ханна тиийбиттэрин, сылдьалларын сураһабын, хомойуох иһин, сорохторун сүтэрэбин...   Хачыгаардыы сылдьан бэбиэскэ туппутум Анал байыаннай дьайыыга мобилизация...
Ытык сирдэнэр буоллубут!
Куорат олоҕо | 09.05.2024 | 18:00
Ытык сирдэнэр буоллубут!
Кулун тутар 15 – муус устар 30 күннэригэр ыытыллыбыт Бүтүн Арассыыйатааҕы рейтиннээх куоластааһыҥҥа Саха сириттэн хаһааҥҥытааҕар да элбэх – 125 156 киһи кыттыыны ылбытын туһунан Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба пресс-сулууспата иһитиннэрэр.   Ол иһигэр Дьокуускай куораттан былырыыҥҥытааҕар икки төгүл элбэх – 52 271 киһи куоластаабыт (былырыын – 29 679 киһи).  «Куорат...
Саха сириттэн сэриигэ  ат хомуура
Сонуннар | 09.05.2024 | 12:00
Саха сириттэн сэриигэ ат хомуура
1941-1945 сыллардааҕы Аҕа дойду Улуу сэриитигэр дойду үрдүнэн ат хомуура диэн барбыта. Сэриигэ киһини кытта тэҥҥэ биир төһүү тыыннаах күүһүнэн ат буолбута. Кыһыл Аармыйа 1 мөлүйүөн 9 тыһыынча атыттан сэриигэ мөлүйүөнтэн ордугун сүтэрбитэ.   Аты таһар-тиэйэр күүс быһыытынан эрэ буолбакка, кавалерияҕа кытта туһаммыттара. Байыаннай-ветеринарнай сулууспа күүскэ үлэлээбитэ. Маныаха 6507 ветврач уонна...
Татьяна Иванова:  «Дьол уйатын ытыктабыллаах сыһыан эрэ тутар»
Дьон | 16.05.2024 | 16:00
Татьяна Иванова: «Дьол уйатын ытыктабыллаах сыһыан эрэ тутар»
Арассыыйаҕа Дьиэ кэргэн сылынан уонна Дьиэ кэргэн аан дойдутааҕы күнүгэр сөп түбэһиннэрэн, таптал кыымыттан саҕыллан биэс уон биэс сыл бииргэ олоруу дьолун билбит Татьяна, Петр Ивановтар дьиэ кэргэн туһунан сырдатабын.   Киһи төрүүрүгэр олоҕо барыта үөһэттэн суруллан кэлэр ыйаахтаах, ол  сиэринэн оҕо, ыччат буола үүнэн, сирдээҕи тапталы көрсөн, ийэ, аҕа дьолун...