Эһиилги үбүлүөйдээх сылбытынан өрөспүүбүлүкэбит төрүттэммит историятын салгыы билсэбит. Бүгүн эһиэхэ анаан Михаил Мегежекскэй туһунан билиһиннэриэхпит. Куруук этэн ааһарым курдук, бу матырыйаал тахсарыгар биһиэхэ “Арассыыйа – Мин историям” музей үлэһитэ Виктор Борисов күүс-көмө буолар. Бу бассабыык араспаанньатынан урут кылгас кэмҥэ кини төрөөбүт Марха (Ньурба) улууһа ааттана сылдьыбыта. Кини саха норуотун социал-демократтартан...

Эһиил, 2022 сылга, өрөспүүбүлүкэбит төрүттэммитэ 100 сыллаах улахан үбүлүөйэ буолаары турар. Онуоха  Саха Автономията тэриллиитигэр үтүөлээх-өҥөлөөх дьон туһунан, гражданскай сэрии историятыттан, араас сабыытыйалары сырдатыахпыт. Манна биһиэхэ историяны дириҥник үөрэтэр, чинчийэр, бэйэтэ хасыһан оҥорор, суруйар, “Арассыыйа – мин историям” историческай паарка үлэһитэ Виктор Борисович Борисов “Киин куорат” хаһыакка эрэ анаан биэрбит...

Бүгүн биһиги куораппыт ааспыт үйэлэргэ тутуллубут эргэ дьиэлэрин, тэрилтэлэрин салгыы билиһиннэрэбит. Нуучча-Азиатскай баан Бу аныгылыы истиилинэн тутуллубут дьиэ, сэбиэскэй кэм иннинээҕи биир саамай көстүүлээх, бэлиэ тутуунан буолар. 1908-1909 сылларга Анна Ивановна Громова күтүөтүн харчытынан тутуллубута. Күтүөтэ Илин Сибииргэ Митрофан Васильевич Пихтин атыы-эргиэн фирматын биир бөдөҥ бас билээччитэ этэ. Манна бастаан...

Дьокуускайга 100-тэн тахса саастаах дьиэлэр бааллар, ону таһынан баай историялаах, өрөмүөннэммит уонна урут туттуллубут матырыйааллары туһанан чөлүгэр түһэриллибиттэр эмиэ бааллар. Дьокуускай куораппыт 1632 сыллаахха, быһа холоон Өлүөнэ өрүс уҥа биэрэгэр, мантан ыраах, атын сиргэ, сотник Петр Бекетовынан кириэппэс быһыытынан олохтоммута. Кыракый остуруок уу ылар сиригэр тутуллубут буолан, саас ууга барара,...

Ааспыт нүөмэргэ биһиги Дьокуускай куоракка доруобуйа харыстабыла сайдыытын, атахха туруутун кэпсээбиппит. Бүгүн Саха сиригэр 1917-2000 сылларга үөрэҕирии хайдах сайдыбытын, салаллыбытын билиһиннэриэхпит. 1917 сыллаахха Арассыыйа үрдүнэн 275 уһуйаан баара, онно 7 тыһыынча оҕо сылдьара. Оччолорго Саха сирин губерниятыгар оҕо саада диэн суоҕа. 1917 с. сэтинньи 9 күнүгэр үөрэҕи сайыннарыыга Судаарыстыбаннай хамыыһыйа...