Ыччат десана саҥа чыпчааллары дабайарга өрүү бэлэм

Ыччат министиэристибэтин өйөбүлүнэн бу десант хаһыс да сылын көдьүүстээхтик үлэлиир. Бырайыак маҥнай саҕаланыаҕыттан сүрүн сыала-соруга көхтөөх ыччаты түмэн, патриоттуу тыыны өрө тутан, көмөҕө наадыйар Саха сирин олохтоохторугар, анал байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын дьиэ кэргэнигэр көмөлөһүү буолар. Бу бырайыагы Саха сирин улуустарын ыччатын түмэр ZEMA түмсүү иилиир-саҕалыыр. 
Десант үлэтин-хамнаһын, былааннарын туһунан салайааччы Алгыстаан Софроновы кытта кэпсэтэбит.

– Алгыстаан, ааҕааччыларбытыгар ыччат десана толорор үлэтин-хамнаһын туһунан сырдата түс эрэ.

– Ыччат десана 2023 с. олунньутуттан үлэлээн саҕалаабыта. Бу кэмҥэ десаҥҥа 1000-тан тахса ыччат кыттыһан, өрөспүүбүлүкэ 36 улууһун хабаммыт, 190 нэһилиэгинэн сылдьан 5 тыһ. тахса киһиэхэ көмөлөстүбүт. Ыччат десана сылдьыбыт хайысхаларынан барыта 40-тан тахса үлэ көрүҥүн толордо, 50-тан тахса кэнсиэри тэрийдэ.

– Чуолаан туох үлэни толороҕутуй?

– Мас хайытыыттан саҕалаан хотону ыраастааһыҥҥа тиийэ дьон көмөҕө наадыйар араас үлэтин барытын толоробут. Быһата, киһиэхэ үтүөнү аҕалар көмөҕө киирсэр үлэ араас көрүҥнэрин диэххэ сөп.

– Кыттааччы ыччат үлэҕэ төһө көхтөөҕүй, сыыппараттан көрдөххө, үтүө санаанан салайтарар үлэни толоруон баҕалаах үгүс быһыылаах?

– Манна үксүн ZEMA уопсастыбаннай тэрилтэ кыттар. Десанынан үлэлии сылдьан ыччат ыарахан үлэни үөрэ-көтө толорорун үгүстүк бэлиэтии көрдүм. Эдэр дьон бэйэлэрэ суруйан, төлөпүөннээн, аны ханнык улууска баралларын чопчулаһа олороллоро эмиэ сөхтөрбүтэ. Биир кыыс өссө ыраах Анаабыр улууһуттан анаан-минээн бу десант үлэтигэр кыттыһаары көтөн кэлбиттээх. Инньэ гынан, бу бырайыак ыччакка бэйэтигэр эмиэ олус наадалаах эбит диэн түмүккэ кэллим.

– Быйылгы былааннаргыт?

– Иккис сылын субуруччу Анаабыр улууһугар баран кэллибит, 4 «Хайс» ыччаты мунньан. Маныаха ороскуоту барытын улуус уйунна. Бу иһин улахан махталбытын этэбит. Быйыл Бүлүү бөлөх улуустарга иккистээн барар былааннаахпыт.

– Ыччат десаныгар кыттар оҕолор көмөлөһө сылдьан бэйэлэрэ да үгүскэ үөрэнэллэрэ, саҥаны билэллэрэ буолуо.

– Десант кэмигэр, холобур, кимиэхэ эрэ судургу, күннээҕи олох көстүүлэрэ кимиэхэ эрэ олох саҥаны арыйыы буолаллар эбит этэ. Холобур, Сунтаар улууһугар сылдьан хойуу мастаах ойууру соһуйа көрөн, ол таһыгар хаартыскаҕа түһээччилэр бааллара. Мэҥэ Хаҥаласка сылдьан сорох ыччат ынахтары кытта үөрэ, сэргии хаартыскаҕа түспүттэрэ. Хотон иһин видеоҕа устааччылар. Маннык түгэннэргэ сорох ыччат олох атын эйгэҕэ, дойдуга олорор дуу диэбит курдук санаа киирээччи. 

– Холобур, биир улууска төһө элбэх буолан сылдьаҕыт?

– Ортотунан 4-5 оптуобуһунан, ардыгар 6 даҕаны буолааччы, тиийэбит. Биир сырыыга кырата 100 киһи да буолааччы. Бу бырайыак ыччат дьоҥҥо олус күүтүүлээх тэрээһин буолла диир оруннаах. Улуустарынан элбэх буолан сылдьан ырыа-тойук аргыстаах айанныырбытын, үтүө дьыаланы оҥорон, билиибитин хаҥатан, саҥа дьоннуун билсиһэн, эдэр саас умнуллубат чаҕылхай түгэннэрин үксэппиппитин десант кыттыылаахтара бука бары үөрэ-көтө сылаастык ахталлар.  Мин санаабар, бу бырайыак эдэр ыччаты сомоҕолоото уонна, сөптөөх хайысханы тутустахха, ыччаппыт инникитэ кэскиллээх буоларын көрдөрдө.

– Түмүккэ тугу этиэҥ этэй?

– Түмүкпэр «За нас!» ыччат десанын бары кыттыылаахтарын уонна тус бэйэм ааппыттан ыччат миниистирэ Петр Шамаевка биһигини өрүү өйүүрүгэр, бырайыак олоххо киирэригэр тус кылаатын киллэрбитигэр барҕа махталбытын этиэм этэ. Уонна ыччаттартан төлөннөөх эҕэрдэлэрин тириэрдэбин. Ыччаттар Петр Витальевич биһигинниин сылдьыспыт кэмнэрин истиҥник ахталлар, инникитин өссө төгүл бииргэ үлэлиэхпит диэн күүтэллэр. Кинини кытта ханнык да үлэни толоруу олус интэриэһинэй буолааччы, үлэҕэ көҕүлүүр этиилэрэ, сүбэлэрэ өрүү кынаттыыллар. «Эн салалтаҕынан саҥа чыпчааллары дабайарга өрүү бэлэммит» диэн этэр толору кыахтаахпыт.

– Алгыстаан Айылгыланович, кэпсэтэн ааспыккар махтал буоллун. Ыччат дьону иилиир-саҕалыыр үлэҕэр ситиһиилэри, саҥа чыпчааллары баҕарабын.

Хаартыскалар: ZEMA ыччат уопсастыбаннай тэрилтэтин ВКонтакте страницатыттан