Уулусса-суол ситимэ салгыы оҥоһуллар

Олохтоох дьаһалта 2022 сылга ыытыллыахтаах суол өрөмүөнүн, саҥардан оҥоруу, тутуу уонна хапытаалынай өрөмүөн былаанын бигэргэттэ. Испииһэккэ 34 км тахса уһуннаах 38 эбийиэк киирдэ. Ол иһигэр былааҥҥа Ленин проспегын, Каландаришвили, Федор Попов, Поярков, Ильменскэй уонна Щорс күөлүн таһынааҕы улахан ноҕуруускалаах куорат суоллара бааллар.

Үлэ үбүлээһинэ, эмиэ урукку сылларга курдук, үс таһымнаах буолар – федеральнай, өрөспүүбүлүкэтээҕи уонна муниципальнай бүддьүөттэртэн. Киин куоракка уулусса-суол ситимэ «Куттала суох, хаачыстыбалаах суоллар» национальнай бырайыак чэрчитинэн өрөмүөннэнэр.

Хас биирдии эбийиэк оҥоһуллар болдьоҕун уонна үлэ хаачыстыбатын иһин,  муниципальнай сакаасчыт «Главстрой» МХТ кытта түһэрсиллибит хантыраак быһыытынан, бэдэрээтчит тэрилтэлэр эппиэттииллэр. Бүгүҥҥү күҥҥэ 21 эбийиэк бэдэрээтчигин кытта сөбүлэҥ түһэрсиллибит. Тутар-таҥар үлэ ыам ыйыгар саҕаланара уонна балаҕан ыйын 1 күнүгэр түмүктэнэрэ былааннанар, улахан эбийиэктэргэ – 2022 сыл алтынньы ыйын бүтэһигэр диэри.

Быйыл Дьокуускай куоракка 34,1 км суол оҥоһуллуохтаах. Бу күннэргэ ылыныллыбыт өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр ити сыалга 1,27 миллиард солкуобай көрүлүннэ диэн иһитиннэрдэ тырааныспар уонна суол хаһаайыстыбатын миниистирэ Владимир Сивцев.

Владимир Сивцев, СӨ тырааныспарга уонна суол хаһаайыстыбатыгар миниистирэ:

- Кэнники сылларга регион уонна куорат уокуругун суолларыгар тэҥинэн улахан хабааннаах үлэ ыытыллар. 2022 сылга ылыныллыбыт өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр Суол пуондатыттан киин куорат уулуссаларын саҥардан оҥорууга уонна өрөмүөҥҥэ 1,27 миллиард солкуобай көрүлүннэ.

Куорат олохтоохторо уулуссалары саҥардан оҥорууга уонна өрөмүөннээһиҥҥэ көхтөөхтүк кытталлар, үлэ хаамыытын онлайн-эрэсииминэн кэтээн көрөллөр. Бырайыак олоххо киириитигэр барыта аһаҕас буоларын курдук, өрөмүөннэнэр уулуссалары таларга олохтоохтор санааларын салгыы болҕомтоҕо ылыахпыт.

2021 сыл сэтинньи 30 күнүгэр ылыныллыбыт өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн туһунан Сокуон бырайыагар 2023-2024 сыллардааҕы былааннаммыт болдьох эмиэ киирэ сылдьар. Ити болдьоххо, 2022 сыллааҕы  34,1 км киллэрбэккэ туран, 72,2 км усталаах уулусса оҥоһуллара былааннаммыт. Тырааныспар уонна суол хаһаайыстыбатын миниистирэ Владимир Сивцев чуолкайдаабытынан, судаарыстыбаннай бүддьүөт олоххо киириитигэр үп кээмэйэ үрдүөхтээх.

2022 сыллааҕы суол үлэтин былааныгар Поярков уулуссатыгар Дзержинскэй уулуссатыттан Октябрьскай уулуссатыгар диэри, Ильменскэй уулуссатыгар Чайковскай уулуссатыттан Билибин уулуссатыгар диэри учаастакка, Очиченко уулуссата, Марха оройуонун Мархинскай уонна Хатас сэлиэнньэтин Ленин уулуссалара киирэ сылдьаллар.

Эһиил Можайскай уулуссатын түөрт балаһаҕа диэри кэҥэтэн, эргийэ барар суоллаан оҥоруу үлэтэ Пилоттар уулуссаларыттан Марха оройуонун Строд уулуссатыгар диэри учаастакка саҕаланыаҕа. Ити эбийиэктэр 2023 сылга үлэҕэ киириэхтэрэ.

Итини таһынан, Ленин проспегын хапытаалынай өрөмүөнэ салҕаныаҕа – Дьокуускай куорат «хорук тымырыгар» уулуссалары түөрт балаһаҕа диэри кэҥэтии уонна бэлэсипиэт суолларын оҥоруу былааннанар.

Алексей Варламов, "Главстрой" МХТ дириэктэрэ:

- Олохтоох дьаһалта 2022 сыл кулун тутар 16 күнүнээҕи 435Р №-дээх дьаһалынан куорат уокуругар суол үлэтин 2022-2026 сыллардааҕы былаана бигэргэтилиннэ. Быйыл 1914,70 мөлүйүөн солкуобай лимиит олохтонно, итинтэн 1268,00 мөлүйүөн солкуобай – судаарыстыбаннай уонна 646,70 мөлүйүөн солкуобай – олохтоох бүддьүөттэртэн. Итини таһынан, 2023 сылга 1800,00 мөлүйүөн солкуобай уонна 2024 сылга 2000,00 мөлүйүөн солкуобай суумалаах лимиит олохтонно. Эбийиэктэргэ үлэлиир бэдэрээтчиттэр – "Дорстрой" ХЭТ, "Сахатрасстрой" ХЭТ, "РИК Автодор" АУо, "Сэттэ" ДРСУ, "Альянс-2005" ХЭТ, "Дороги Саха" САУо. Кулун тутар 21 күнүнээҕи туругунан 1867,188 мөлүйүөн солкуобай суумалаах 28 индикаторнай эбийиэк – 34,615 км уһуннаах суол, итини таһынан 2 быстах эбийиэк бааллар. Бүгүҥҥү күҥҥэ 24,373 км усталаах, 1847,602 мөлүйүөн солкуобай суумалаах 22 эбийиэккэ (73,33%) муниципальнай хантыраак түһэрсилиннэ. Манна даҕатан эттэххэ, 2021 сыллаахха "Куттала суох, хаачыстыбалаах суоллар" национальнай бырайыак саҥардыллыбыт пааспара бигэргэтилиннэ. Докумуон Арассыыйа Бэрэсидьиэнин 2020 сыл от ыйын 21 күнүнээҕи 474 №-дээх "Российскай Федерация 2030 сылга диэри сайдыытын национальнай сыаллара" Ыйааҕар олоҕуран оҥоһулунна.

2021 сыл сэтинньи 30 күнүгэр Ил Түмэн дьокутааттара иккис уонна бүтэһик ааҕыыга 2022 сыллааҕы, ону кытта кэлэр 2023 уонна 2024 сыллардааҕы былааннаммыт болдьоххо өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн ылыммыттара. Саха Өрөспүүбүлүкэтин Баһылыгын уонна Бырабыыталыстыбатын пресс-сулууспата иһитиннэрбитинэн, эһиилги бүддьүөт дохуота 264,5 миллиард солкуобай, ороскуота – 267,6 миллиард солкуобай буолара күүтүллэр.

Санатар буоллахха, 2021 сылга киин куоракка 48,2 км уһуннаах суол былааннаммыт өрөмүөнэ, саҥардан оҥоруута уонна тутуута түмүктэммитэ

2022 сылга уулусса-суол ситимин тутуу, саҥардан оҥоруу, хапытаалынай өрөмүөн уонна өрөмүөнүн былаана

Тутуу:

1. Хатас сэлиэнньэтигэр элбэх оҕолоох ыаллар кыбаарталларыгар чугаһыыр суол;

2. "Звезднай" микрооройуонун «Воинская часть» кыбаарталыгар уулусса-суол ситимин тутуута.

Саҥардан оҥоруу:

3. Винокуров уулуссатыгар Ильменскэй уулуссаттан Чайковскай уулуссатыгар диэри учаастак;

4. Можайскай уулуссатыгар Пилоттар уулуссаларыттан Строд уулуссатыгар диэри учаастак;

5. Кангалаас оройуонун Нагорнай уулуссата.

Хапытаалынай өрөмүөн:

6. Пирогов уулуссатыгар Петр Алексеев уулуссатыттан Жорницкай уулуссатыгар диэри;

7. Ленин проспегар Хабаров уулуссатыттан Краснояровка диэри;

8. Маяковскай уулуссатыгар Каландаришвили уулуссатыттан Широких-Полянскайга диэри;

9. Яков Потапов уулуссатыгар Кеша Алексеев уулуссатыттан «Гимеин» эргийэ барар суолга диэри;

10. Бабушкин уулуссатыгар Сэбиэскэй Аармыйа 50 сыла уулуссаттан Очиченкоҕа диэри;

11. Ильменскэй уулуссатыгар Чайковскай уулуссатыттан Билибиҥҥэ диэри;

12. Пионерскай уулуссаҕа;

13. Космонавтар уулуссаларыгар;

14. Труд уулуссатыгар;

15. Верхоянскай уулуссатыгар Дзержинскэй уулуссатыттан Халтуриҥҥа диэри учаастакка;

16. Челюскин уулуссатыгар Сэбиэскэй Аармыйа 50 сыла уулуссаттан Беринг уулуссатыгар диэри;

17. Киллэм сэлиэнньэтин Уваровскай уулуссатыгар;

18. Глухой переулокка;

19. Щорс күөлүн кытыытынааҕы уулуссаҕа;

20. Птицевод уулуссаҕа;

21. Хатас сэлиэнньэтин Октябрьскай уулуссатыгар;

22. Хатас сэлиэнньэтин Ленин уулуссатыгар;

23. Уустаах Избеков уулуссатыгар.

Өрөмүөн:

24. Очиченко уулуссатыгар Бестужев-Марлинскай уулуссатыттан 1-кы холуонньаҕа диэри учаастагар;

25. Билибин уулуссатыгар (2-с уочарат) Ильменскай уулуссаттан Сэргэлээхтиир шоссеҕа диэри;

26. Каландаришвили уулуссатыгар Ленин проспегыттан Лермонтов уулуссатыгар диэри учаастакка;

27. Марха микрооройуон Мархинскай уулуссатыгар;

28. Табаҕа сэлиэнньэтин Каландаришвили уулуссатыгар;

29. Пригороднай сэлиэнньэтин Центральнай уулуссатыгар;

30. Федор Попов уулуссатыгар Богдан Чижик уулуссатыттан Энергетиктарга  диэри;

31. Энергетиктар уулуссаларыгар Кальвица уулуссатыттан Федор Попов уулуссатыгар диэри учаастакка;

32. Мерзлотнай уулуссаҕа;

33. Речевой оскуолаҕа чугаһыыр суол (Эргэ Покровскайдыыр тракт уонна Николай Антонов уулуссаларыгар);

34. Тимирязев уулуссатыгар Дежнев уулуссатыттан оптуобус түмүк тохтобулугар диэри учаастакка;

35. Поярков уулуссатыгар Дзержинскэй уулуссатыттан Октябрьскайга диэри учаастакка;

36. Авиатордар уулуссаларыгар;

37. Три сосны уулуссаҕа (2 учаастак);

38. Кардиологическай диспансерга чугаһыыр суол.