16.02.2025 | 12:00 | Просмотров: 361

Тыл күүһүн туһунан

(притча)
Тыл күүһүн туһунан
Ааптар: Айыына КСЕНОФОНТОВА
Бөлөххө киир

Ыам ыйынааҕы ыраас, чэмэлкэй күннээх сарсыарда биир эдэр киһи пааркаҕа умнаһыт олорорун көрбүт, быһа холоон кини саастыылааҕа эбит. Аттыгар быһаҕас хаптаһыҥҥа «Мин хараҕа суохпун» диэн илиинэн суруктааҕа. Ити көрдөһүүтэ ааһан иһэр дьон, улахан куорат олохтоохторун уонна ыалдьыттарын сүрэхтэрин таарыйбат быһыылааҕа. Аҕыйах манньыаты аахпатахха, бытархай мунньар иһитэ ончу кураанаҕа.

Ааһан иһэр киһи ити хобдох көстүүттэн улаханнык хараастыбыт. Бу дьоло суох эдэр киһи бачча үтүө күнтэн маттаҕа дии санаабыт уонна умнаһыкка чугаһаан кэлбит.

– Мин эйиэхэ харчы биэрэр кыаҕым суох, – диэбит буруйдаммыттыы, – тоҕо диэтэххэ бэйэм хаһыс да ыйын үлэтэ суохпун. Ол эрээри, утарбат буоллаххына, эйиэхэ атыннык көмөлөһүөхпүн сөп. Эн көмө көрдөһөр суруккун кыратык уларытыахпын баҕарабын.

Умнаһыт, олус соһуйан, саараҥнаабыт, мух-мах буолбут, онтон саннын ыгдаҥнаппыт:

– Сөп, тугу да гын, бэйэҥ билэҕин. Ол эрээри этиэхпин баҕарабын: куорат олохтоохторо хас биирдии умнаһыты аһына тураллара биллибэт, онуоха кинилэри уһугуннарар тыл көстөрө саарбах.

Эдэр киһи сиэбиттэн маркер хостоон таһааран хаптаһыҥҥа аҕыйах тылы суруйбут уонна салгыы бара турбут.

Киэһэ төннөрүгэр эмиэ паарканан барбыт, умнаһыт аттынан ааһан иһэн, саҥа сурук дьон сүрэҕин уонна кумааһынньыктарын арыйарга көмөлөспүтүн илэ көрөн, олус астыммыт. Иһит толору харчы, аҥаардас бытархай эрэ буолбакка, биэстии, уоннуу солкуобайдаах кумааҕы харчылар кытта бааллар.

– Дьыалаҥ быдан тупсубут дии, – диэбит кини умнаһыкка.

– Сөпкө этэҕин, – диэн хоруйдаабыт анараата. Онтон, эдэр киһи куолаһын билэн, мунаахсыйбыттыы ыйыппыт:

– Мин плакаппын хайаабыккыный?

– Баара-суоҕа аҕыйах тылы эбэн биэрбитим, – диэн быһаарбыт. – Ол эрээри сымыйаны тугу да суруйбатаҕым. Билигин онно бу курдук суруктаах: «Мин хараҕа суохпун – оттон таһырдьа саас...»     

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Дьон | 06.11.2025 | 12:00
Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Багдарыын Сүлбэ «Киин куорат» хаһыакка үгүстүк бэчээттэнэрэ, кини суруйууларын ааҕааччы куруук күүтэрэ, онтон элбэҕи билэрэ-көрөрө, сомсон ылара. Баара буоллар, сэтинньи 8 күнүгэр 97 сааһын туолуохтааҕа.   Кини дьоһун үлэтин салҕааччы, бэйэтин кэнниттэн хаалларбыт баай матырыйаалын харайааччы – улахан уола Багдарыын Ньургун – бүгүҥҥү ыалдьыппыт. Саха топонимикатыгар улахан кылаат буолуо этэ –...
Үлэлии сатаатахха, туох барыта кыаллар
Дьон | 09.11.2025 | 12:00
Үлэлии сатаатахха, туох барыта кыаллар
«Эр бэрдэ» рубрикабыт бүгүҥҥү ыалдьыта – Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй култуураҕа уонна спорка туйгуна, «Бүлүү куоратын физическэй култууратын уонна спордун сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэ, үөрэх министиэристибэтин грамоталарын туһааннааҕа Иннокентий Михайлов. Иннокентий Романович Бүлүү куоратын Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа Николай Саввич Степанов аатын сүгэр 3 №-дээх оскуолатын физкултуураҕа учууталынан үлэлиир, чөл олох пропагандиһа.  ...
«Эппэккэ хааллаҕым...»
Сытыы муннук | 16.11.2025 | 10:00
«Эппэккэ хааллаҕым...»
Анал байыаннай дьайыы кыттыылааҕа, «Эр санааланыы» уордьанынан наҕараадаламмыт таайым Сергей Иннокентьевич Юмшанов кэриэһигэр
«Ытык Сир»: сыыппара алыптаах сабыдыалынан
Сонуннар | 13.11.2025 | 21:38
«Ытык Сир»: сыыппара алыптаах сабыдыалынан
Бу күннэргэ норуот өйөбүлүн ылбыт «Ытык Сир» бырайыак улахана түмүктэннэ. Саха итэҕэлигэр олоҕурар тутууга барыта 18 маастар үлэлээтэ. Бырайыак маны сэргэ саха итэҕэлигэр дьоһун миэстэни ылар «9» сыыппараны кытта ыкса ситимнээх.