11.12.2024 | 11:02

Тыа хаһаайыстыбатын салаатын түмүгүн таһаардылар

Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

2024 с. өрөспүүбүлүкэ тыатын хаһаайыстыбатын сайыннарыыга судаарыстыбаннай бырагырааманы олоххо киллэриигэ 15,885 млрд солк. көрүллүбүтэ. 2020-2023 сс. үбүлээһин кээмэйэ 10,668 млрд солкуобайтан 15,771 млрд солк. диэри, ол эбэтэр 1,5 төгүл улааппыта.
Биэҕэ субсидия кээмэйэ 3 тыһ. солкуобайтан 5 тыһ. солкуобайга диэри улаатыннарыллыбытын түмүгэр 2019 с. быйыл аан бастаан сылга ахсаана элбээтэ. Ол курдук, 2023 с. сэтинньи 1 күнүгэр 240 329 сылгы баар буоллаҕына, 2024 с. бу ахсаан 243 428 тиийдэ. 
Дьокуускайдааҕы көтөр фабриката тэхиньиичэскэй уларыта тутуу түмүгэр оҥорон таһаарыы иэнин сылга 100 мөл. солк. тиэрдиэхтээх. 
Тэпилииссэҕэ үүнэр оҕуруот аһын иэнэ 9 тыһ. туоннаны куоһаран, былырыыҥҥы көрдөрүүттэн 19% улаатта. 
Өрөспүүбүлүкэ тыатын хаһаайыстыбатын үлэтин түмүгүн таһаарар мунньахха Бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлэ Сергей Местников Ил Дархан Айсен Николаев Стратегическай ыйааҕар олохтоох бородууксуйаны оҥорон таһаарыы иэнин 2030 сылга диэри 1,5 төгүл улаатыннарар соругу туруорбутун бэлиэтээтэ. 
Тыа хаһаайыстыбатын салаатыгар сокуоннарга уларытыылары киллэриигэ элбэх үлэ ыытыллар. Субвенциялар туһунан региональнай сокуоҥҥа уларытыылары киллэрии түмүгэр  муниципальнай оройуоннар бүддьүөт үбүн тыырыыга уонна субсидия кээмэйин олохтооһуҥҥа боломуочуйалара кэҥээтэ. Дьоҕус кыамталаах эбийиэктэри тутууну инвестициялааһын чааһыгар эмиэ кэккэ боломуочуйалар бэрилиннилэр. Кэлэр сыллааҕы субвенция уопсай кээмэйэ 1 млрд солк. улаатан, 8,884 солк. тэҥнэспит.
Санатар буоллахха, Ил Дархан Стратегическай ыйааҕыгар бааһына иэнин 70 тыһыынча гааҕа, эти оҥорон таһаарыы иэнин 8 тыһ. туоннаҕа, үүт бородууксуйатын 15 тыһ. туоннаҕа тиийэ улаатыннарар, уонтан итэҕэһэ суох көрүҥ бородууксуйаны экспорка таһаарар, ону сэргэ аграрнай үөрэх выпускниктарын аҥаарыттан итэҕэһэ суоҕу үлэнэн хааччыйар соруктары туруорбута, диэн Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба пресс-сулууспата иһитиннэрэр. Хаартыска: тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин пресс-сулууспата.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Хатас нэһилиэгэ үбүлүөйдээх ыһыаҕын Ойуу Хатыҥ  сиригэр ыытта
Сонуннар | 22.06.2025 | 15:03
Хатас нэһилиэгэ үбүлүөйдээх ыһыаҕын Ойуу Хатыҥ сиригэр ыытта
Бу дьиктилээх кэмнэргэ, сардаҥалаах сайыҥҥы күннэргэ күөххэ үктэммит, санныттан хаары түһэрбит киһи эрэ барыта сүргэтэ көтөҕүллэр, сүрэҕэ сүр күүскэ битигириир, сылы быһа тикпит мааны таҥаһын таҥнар, хамсаатар эрэ үрүҥ көмүһүн  күҥҥэ күлүмүрдэтэр, алтан чуораанын чугдаардар, уохтаах кымыһынан утахтанар, үтэһэлээх этинэн күндүлэнэр туоната – ЫҺЫАХ! Дьэ, манна буоллаҕа ахтылҕаннаах алтыһыы, үөрүүлээх...
Тааттаҕа Кыайыы ыһыахтара хайдах тэриллибиттэрэй?
Сонуннар | 19.06.2025 | 10:00
Тааттаҕа Кыайыы ыһыахтара хайдах тэриллибиттэрэй?
Таатта улууһун муниципальнай архыыбыгар харалла сытар сэдэх докумуоннарга олоҕуран, 1944-1945 сс. Кыайыы ыһыахтара хайдах  тэриллибиттэрин билсиэҕиҥ. Бу сырыыга Улуу Кыайыы 80 сылынан, ааспыты эргитэ, Кыайыы ыһыахтарын сырдатарга сананныбыт.   Бастакы докумуону көрүөххэ (оччотооҕу кэм суруйуута уларытыллыбата, хайдах баарынан бэчээттэннэ): Протокол №28. Очередного заседания Исполкома  Таттинского РСДТ. От 20 мая 1944 г.”...
Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Дьон | 12.06.2025 | 16:00
Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Олорор эйгэбитин киэргэтэр дьон олохпутун сырдаталлар, кэҥэтэллэр. Кинилэр нарын куоластарынан, уус тылларынан, уран оҥоһуктарынан биһигини угуттууллар, үөрдэллэр. Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр биир оннук киһи – СӨ Куукула оҥорооччуларын сойууһун чилиэнэ, уус-уран оҥоһук маастара Саргылана Слепцова хараҕы сылаанньытар, дууһаны кынаттыыр дьарыгын туһунан кэпсэтиэхпит.  – Самаан сайын салаллан кэлбитинэн, Саргылана Живкустовна! Сэһэргэһиибитин саха дьонун...
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
Дьон | 11.06.2025 | 10:00
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
«Талааннаах киһи барытыгар талааннаах» диэн мээнэҕэ эппэттэр. Бүгүҥҥү дьоруойбут, кырдьыга да, барытыгар дьоҕурдаах ийэ, эбэ, кэргэн, дьүөгэ. Баайар, иистэнэр, амтаннаах ас да астыыр. Уһанан да ылыан сөп, оннооҕор түннүк өстүөкүлэтин тарбаҕынан эрэ кээмэйдээн сөрү-сөп гына быһан олордоро. Эдэригэр тэлэбиисэри, магнитофоннары кытта өрөмүөннүүрэ үһү. Туруорар үҥкүүтүн муусукатын бэйэтэ сааһылаан, “нарылаан” быһан,...