Сахалыы таҥас төһө сыаналанна?

Үрдүк Айыыларга сүгүрүйэн, айылҕалыын алтыһар, үрүҥ күн анныгар Улуу Тунаҕы ыһар үтүөкэн кэмнэрбит тураллар. Аҕыйах хонугунан Үс Хатыҥҥа буолар Туймаада ыһыаҕар дьон-сэргэ тоҕуоруһа мустуо. 
Кэнники кэмҥэ үгүс дьон ыһыахха төрүт сахалыы таҥаһы кэтэр буолбуттарын үөрэ бэлиэтиэххэ сөп. Үгүстэр ыһыахха кэтэр таҥастарын инньэ кыһыҥҥыттан былаанныыллар. Ким иистэнньэҥнэргэ сакаастаан тиктэрэр, ким  бэлэм тигиллибити атыылаһар. Өссө кэлин саха таҥаһын уларсыкка биэрэр өҥө баар буолбутун дьон хото туһанар буолла. 

Таҥаһы сакааска тиктэрии бэйэ баҕатынан моһуоннатарга, сакаасчыт быһыытыгар-таһаатыгар сөрү-сөпкө олорорунан,  биллэн турар, ордук. Ол эрээри атыылаһардааҕар түбүгэ-садьыга элбэҕэ, матырыйаалы анаан атыылаһарга сыаната да (биир халадаайга быһа холоон 5 миэтэрэ таҥас барар) балайда тахсара үгүстэри салыннарар буолуохтаах. Оттон бэлэми атыылаһарга бэйэҕэ барсары, сөпкө олорору булан ылыахха наада.

Уларсык ыларга сыл аайы саҥаттан саҥа таҥаһы уларытыахха сөп, сыаната да удамыр буолан тахсар. Ол эрээри, бэйэҕэ хаалбат таҥаска, эбэн таһаардахха, сыл аайы үгүөрү үбү-харчыны ууран биэрии курдук көрүөххэ сөп. Манна эбиитин сорох дьон гигиена өттүнэн таҥаһы уларсыкка ылалларын туттуналлар даҕаны.  

Толору кэмпилиэк таҥас сыаната атыылаһарга да, уларсарга да таҥас, симэх матырыйаалыттан көрөн биллэ араастаһар.  Дьахтар, эр киһи уонна оҕо таҥастара билигин ортотунан төһө сыаналаах буолбуттарын анал маҕаһыыннартан, ательелартан, социальнай ситим бөлөхтөрүттэн үөрэтэн көрбүппүтүн таһаарабыт. Манна дизайнер, модельер ураты истииллээх таҥаһын буолбакка, судургу сахалыы таҥас кэмпилиэгэр киирэр сүрүн көрүҥнэри киллэрдибит.

ДЬАХТАР ТАҤАҺА

Атыылаһыы:

Халадаай – чэпчээбитэ матырыйаалыттан көрөн 5000 солк. үөһэ.

Хаһыаччык (сэлиэччик) – 3000 солк. үөһэ.

Сон – матырыйаалыттан көрөн 10 000 солк. саҕаланар.

Кыл сэлээппэ – 7000 солк. үөһэ.

Дэйбиир – 2300 саҕалаан.

Бастыҥа, илин кэбиһэр кэмпилиэгэ (үрүҥ көмүс) – 30 000 солк. үөһэ.

Оҕуруо кэмпилиэк – судургу оҥоһуктаах 4000 солк. саҕаланар.

Кыл кэмпилиэк – 6000 солк. үөһэ.

Сахалыы моһуоннаах атах таҥаһа, оҥоһуу тирии – 5000 солк. үөһэ.

Маны сэргэ чэпчэки матырыйаалтан оҥоһуллубут бөҕөх, ытарҕа симэхтэр, матырыйаалларыттан көрөн, ортотунан иккиэн 2000 солк. тэҥнэһэллэр.

Сүрүн көрүҥнэринэн, симэҕи киллэрбэккэ эрэ, аҥаардас сүрүн кэмпилиэк сыаната чэпчээбитэ: 30-ча тыһ. солк. буолар. Манна эбии аҥаардас симэх сыаната, үрүҥ көмүс буоллаҕына, 50-ча тыһ. солк эбиллиэн сөп.

Уларсык ылыы (сууккаҕа):

Халадаай: ортотунан 1 500-2000 солк.

Симэх кэмпилиэгэ: көрүҥүттэн көрөн, 2 000 солк. саҕаланар.

ЭР КИҺИ ТАҤАҺА

Атыылаһыы:

Хомуһуол сон – эр дьон сахалыы таҥаһын сүрүн көрүҥэ. Сукунаттан, көстүүм матырыйаалыттан, замшаттан уо.д.а. тигэллэр. Түү кыбытыктаах, тимир киэргэл киллэһиктээх буолуон сөп. Сыаната 12 000 солк. саҕаланар.

Ырбаахы – солко, лүөн, сиитэс уо.д.а. 4000 солк. үөһэ.

Кыл сэлээппэ – 7000 солк. үөһэ.

Эко тирииттэн этэрбэс – 7500 солк. саҕаланар.

Тимир киэргэллээх кур – 5000 солк. үөһэ.

Кыыннаах быһах – чэпчээбитэ 7000 солк.

Дэйбиир – чэпчээбитэ 2300 солк. булуохха сөп.

Тымырдаайы – 1500 солк.

Сүрүн көрүҥнэринэн, тымырдаайыны, быһаҕы киллэрбэккэ, толору кэмпилиэк сыаната: 35 кэриҥэ тыһ. солк. буолла. Күндү түүлээх, үрүҥ көмүс, матырыйааллартан эбии аксессуардардаах, эбэтэр ураты истииллээх кэмпилиэк буоллаҕына, биллэн турар, сыаната сүүһүнэн тыһыынчаҕа тиийиэн сөп.

Уларсык ылыы

Кэмпилиэк сыаната ортотунан: 2000-3000 солк. Сыаната эмиэ таҥас көрүҥүттэн, матырыйаалыттан, кэмпилиэккэ туох киирэриттэн араастаһар.

КЫЫС ОҔО ТАҤАҺА

Атыылаһыы:

Оҕо халадаай былаачыйата – 3500 солк. саҕалаан.

Бастыҥа, илин кэбиһэр кэмпилиэгэ (оҕуруонан) – 3000 солк. үөһэ.

Чэпчэки сыаналаах тимиртэн – 1500 солк. үөһэ.

Тириитиҥи матырыйаалтан этэрбэс – 2 500 солк. үөһэ.

Оҕо дэйбиирэ – 2000 солк. саҕаланар.

Толору кэмпилиэк сыаната ортотунан – 10 000 солк.

Уларсык ылыы:

Таҥас толору кэмпилиэгэ – 1500-2500 солк.

Симэх – 1000 солк. үөһэ.

УОЛ ОҔО ТАҤАҺА

Атыылаһыы:

Ырбаахы – сиэдэрэйдээн тигиллибититтэн көрөн араастаһар, ортотунан 3000 солк. үөһэ.

Хомуһуол – 4000 солк. үөһэ.

Кылтан тымырдаайы – 1800 солк. үөһэ.

Оҕо дэйбиирэ: 2000 солк. саҕалаан.

Этэрбэс – 2500 солк. үөһэ.

Толору кэмпилиэк сыаната: 10-ча тыһ. солк.

Уларсык ылыы:

Таҥас толору кэмпилиэгэ – 1000-2500 солк.