Муниципальнай тэриллиилэр сокуон саҥа бырайыактарын дьүүллэстилэр

Саха сиригэр экономика пандемия иннинээҕи таһымыгар эрэллээхтик чөлүгэр түспүт. Промышленность бары салааларынан бигэ үрдээһин көстөр, ол курдук, өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн толорууга чоҕу, кыһыл көмүһү хостооһун муҥутуур таһыма, үрүҥ көмүскэ, гааска үрдээһин төһүү күүһүнэн буолбуттар. Бүддьүөтү 1/3 хааччыйар "АЛРОСА" хампаанньа сыл түмүгүнэн үрдүк дивиденнэри биэрэр.  Бу туһунан Дьокуускай куораттааҕы Дуума пресс-сулууспата иһитиннэрдэ.
Итинник информацияны ахсынньы 17 күнүгэр ыытыллыбыт өрөспүүбүлүкэ муниципальнай тэриллиилэрин бэрэстэбиитэллээх уорганнарын Сүбэтин мунньаҕар СӨ Ил Түмэн Судаарыстыбаннай мунньаҕын бэрэссэдээтэлэ Алексей Еремеев иһитиннэрбит. Мунньахха Дьокуускай куораттааҕы Дуума Бэрэссэдээтэлэ Альберт Семёнов кыттыыны ылбыт.
Судаарыстыбаннай бүддьүөтү ылыныыга сүрүн болҕомто,  өрөспүүбүлүкэ Баһылыгын Илдьитигэр ыйыллыбытын курдук, социальнай хайысхаҕа уонна оҕолоох дьиэ кэргэттэргэ ууруллар. Ол курдук, 2022 сылга өрөспүүбүлүкэ 100 сылын көрсө Саха сиригэр төрөөбүт хас биирдии оҕоҕо 100 тыһ. солк. бэриллиэхтээх. 
Итини таһынан, Алексей Еремеев быһааран биэрбитинэн, бу күннэргэ Судаарыстыбаннай Дуумаҕа 200 сирэйдээх Арассыыйа субъектарыгар аһаҕас былаас туһунан саҥа федеральнай сокуон бырайыага киирбит. Ити бырайыак олохтоох бэйэни салайыныы уорганнарын үлэлэригэр 2028 сылга диэри уларыйыылары киллэриэхтээх. 
Итинэн сибээстээн, кэлэр сыл саҥатыгар өрөспүүбүлүкэ муниципальнай тэриллиилэрин бэрэстэбиитэллээх уорганнарын Сүбэтин мунньаҕар сокуон бырайыагын дьүүллэһии буолуохтаах. Оройуон сэбиэттэрин бэрэссэдээтэллэрин инновационнай менеджмент Үрдүкү оскуолатыгар үөрэтии былааннанар. Күһүн муниципальнай тэриллиилэр бэрэстэбиитэллээх уорганнарын дьокутааттарын II-с Съездтэрэ ыытыллыахтаах. 
Ил Түмэн спикера бэлиэтээбитинэн, федеральнай сокуон өрөспүүбүлүкэҕэ нэһилиэнньэ интириэстэригэр эппиэттиир курдук киирэр. 
Ил Түмэн бүддьүөккэ, үпкэ, нолуок уонна сыана политикатыгар, бас билиигэ уонна приватизацияҕа сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Юрий Николаев тиһэх иккис ааҕыыга ылыныллыбыт  бүддьүөт сүрүн кээмэйин билиһиннэрбит. 
Иккис ааҕыы түмүгүнэн бүддьүөт дохуоттаах чааһа 32,2 млрд. солк. сууманан үрдээбит. Онуоха, судаарыстыбаннай бүддьүөт дохуодун кээмэйэ 2022 сылга 264,5 млрд. солк. тэҥнэһэр, итинтэн  150 млрд. солк. – бэйэ дохуота. Бүддьүөтү толоруу сүрүн көрүҥэ – барыстан, физическэй сирэйдэртэн, туһалаах сир баайын хостооһунтан киирбит нолуоктар. 
Хамнаһы үрдэтии ороскуотун компенсациятыгар федеральнай бүддьүөттэн эбии 2,6 млрд. солк. киирбит.
Өрөспүүбүлүкэҕэ 27 судаарыстыбаннай бырагыраама үлэлиир, бүддьүөттэн 90% тахса ити бырагыраамалары үбүлээһиҥҥэ барар. 
Саха сирин тыаларын нэһилиэнньэтэ хаһан оһоҕунан оттуктан кииннэммит ититиигэ көһүөҕэй диэн ыйытыкка Юрий Михайлович Кыһыл Сыыр бөһүөлэгэр гаас үһүс ситимэ тардыллыахтааҕын уонна нэһилиэнньэлээх пууннаргэ гаастааһын тэтимин былаанын туһунан кэпсээбит. 

Мунньах кыттааччылара муниципальнай сулууспалаахтар хамнастарын үрдэтии боппуруоһа долгутарын биллэрбиттэр. Юрий Николаев эппитинэн, федеральнай таһымнаах судаарыстыбаннай сулууспалаахтар хамнастара үрдээтэҕинэ биирдэ өрөспүүбүлүкэ таһымыгар эмиэ үрдүөхтээх. 
Мунньахха аһаҕас былаас туһунан саҥа федеральнай сокуон бырайыага, өрөспүүбүлүкэ административнай-территориальнай тутулун туһунан сокуон билиһиннэриллибиттэр. Итини таһынан, мунньах кыттааччылара "Нэһилиэнньэ санитарнай-эпидемиологическай өттүнэн этэҥҥэ буолуутун туһунан" федеральнай сокуоҥҥа уларыйыылары, чуолаан  QR-кодтары киллэриини, тыа сиригэр ПЦР-анаалыстары ыытыы болдьоҕун дьүүллэспиттэр. 
Владимир Чичигинаров түмүктээбитинэн, ити сокуон бырайыага хааччахтааһыннарга буолбакка, коронавирус дьаҥыттан нэһилиэнньэни харыстыырга туһуламмыт. Сокуон бырайыагын нуормалара 2022 сыл бэс ыйын 1 күнүгэр диэри быстах болдьохтоохтор. 
Бүгүҥҥү күҥҥэ вакцинация тэтиминэн өрөспүүбүлүкэҕэ кэлэктиип иммунитета 70% тэҥнэспит, аны 80% тиийэрбит ирдэнэр. Бу уодаһыннаах ыарыыттан быһыы эрэ быыһыыр кыахтаах.