11.03.2025 | 16:09

Кырдьаҕастан – сүбэтин уонна... уопсай дьыала туһугар көҕүн

Кырдьаҕастан – сүбэтин уонна... уопсай дьыала туһугар көҕүн
Ааптар: Святослав Павлович Григорьев, үлэ бэтэрээнэ
Бөлөххө киир

Сайсары эбэ чэбдик салгынынан дуоһуйа тыына, бүгүһүн туруоруллубут эрчийэр оҥоһуктарга эппин-хааммын тэнитэ сылдьан икки төгүллээн ол анал оҥоһуктар турар сирдэрин хаарын ыраастыы сылдьар киһини көрүстүм.

Ол иннигэр Эбэ күөнүнэн хаама сылдьан үөһэттэн түһэр кирилиэстэр хаардара ыраастанарын бэлиэтии көрбүтүм. «Хата, үлэһит көрүллүбүт эбит буоллаҕа», – диэн санаан ааспыттааҕым. Ол санаабын бигэргэтээри, биир күн хаары ыраастыы сылдьар киһини көрөн, чугаһаан ыйыталаһааччы буоллум. Сэҥээрэ санаан, орто уҥуохтаах, сааһыран эрэр саха киһититтэн аатын-суолун ыйыппыппар, быһаччы «Сахаарбын» диэнинэн муҥурданна.
Иккис көрсүһүүбэр эмиэ ону-маны ыйыталаһан, кэпсэтэн эрдэхпинэ, киһим: «Мин эйигин билэбин ээ», – диэн, ааппын-суолбун толору этэн соһутта, өссө: «Уугун билигин даҕаны кутта сылдьаҕын дуо?» – диэн ыйытан олох даҕаны «олордон» кэбистэ (урут сарсыарда аайы кыһыннары тымныы уу куттар идэлээх этим). Сөҕө санаан, хантан ону барытын билэҕин диэх курдук ыйыппыппар, «барытын билэбин» диэн «түгэхтээхтик» эппиэттээтэ. Бу сырыыга Уус Алдантан төрүттээҕин, Колодезников Захар Петрович диэнин эттэ. Билсибит дьон быһыытынан үөрэ-көтө араҕыстыбыт.
Билигин даҕаны ону-маны сылыктаан билэ-көрө, үтүөнү оҥоро сылдьар, былыргылар эппиттэринии, «сир түннүгэ» дэниэн сөптөөх дьон баалларыттан, Эбэ үрдүнэн тыкпыт күн эбии сырдаабыт-ырааһырбыт курдугуттан эгди буолан, киһибэр хаһыакка суруйуох буолан тылбын биэрэн, өссө даҕаны сэлэһэ түһүө эбиппит даҕаны, ыксыырдаах буолан дьиэлээтим.


Бу маннык Захар Петрович курдук дьон сылдьар, сынньанар сирдэрин ыраастаан, табыгастааҕы оҥоро сылдьааччылар бааллара куораппытын кыһын хаарга, сайын быылга, киргэ көмүллэриттэн быыһыыра саарбаҕа суох. Кинилэри, төһө даҕаны бэйэлэрэ сэмэйдэриттэн оннукка баҕарбаталлар,  дьон-сэргэ билиитигэр таһаарыы, бириэмэтигэр махтаныы омнуо буолуо суох этэ.
Ону сэргэ куорат дьаһалтата элбэх үп ороскуоттанан киллэриллибит саҥа тутууларыгар маҥнайгыттан көрөр-истэр, дьаһайар сулууспалары сыһыартаан, кинилэр үчүгэй туруктаах, ыраас буолууларын хааччыйара наадата көстөн турар.
Маныаха сыһыаран Эбэни эргийэ күрүөлүү тардыллыбыт синньигэс боробулуоха бэлиэр алдьанан ыһыллан эрэрин, элбэх киһи сылдьар эйгэтигэр сөбө суох кэбирэх тутуутун бэлиэтиэххэ наада.

Святослав Павлович Григорьев, үлэ бэтэрээнэ

Эрэдээксийэттэн: Бу күһүн атырдьах ыйыгар «Россия24» тэлэбиидэнньэ ханаалын быһа эпииригэр куорат баһылыга Евгений Григорьевка куорат биэнсийэлээҕэ Захар Колодезников эрийэн турар. Аҕамсыйбыт киһи сарсыарда аайы биэс чааска туран Сайсары күөлү кыйа сүүрэрин, уонна ол сылдьан наһаа элбэх бөх мунньулларын көрөн, дворнигынан үлэлиэн сөбүн биллэрбитэ. Биэрии кэнниттэн биэнсийэлээх кырдьаҕаска куорат баһылыгын аатыттан Сайсары управатын салалтата тахсан, ыйыллыбыт территорияны ыраастыырга кэпсэппиттэр. Онон, куораппыт ыраас буоларын туһугар салалта норуот санаатын истэрэ, нэһилиэнньэ бэйэтин санаатынан үлэҕэ тылланара уопсай дьыала ситиһиитин төрдө буолара мэлдьэһиллибэт. «Кырдьаҕастан – сүбэтин, эдэртэн – эйэтин» диэн өбүгэ өс хоһоонун аныгы олоххо ханыылаан, «кырдьаҕастан – сүбэтин уонна уопсай дьыала туһугар көҕүн» диэн эбэн этиэҕи баҕарыллар.

Ааптар хаартыскаҕа түһэриилэрэ

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Олох салҕанар...
Сонуннар | 21.03.2025 | 16:00
Олох салҕанар...
Бу тула суруйуохпун баҕарбытым ыраатта. Хайдах эрэ уустук,  суруйарга ыарахан тиэмэ. Билигин олохпут чэпчэкитэ суох, анал байыаннай дьайыы салҕанан бара турар, сүтүк элбэх, хас биирдии дьиэ кэргэни, ыалы таарыйан айманыы, кэтэһии, эрэнии тохтообот.   Элбэх статуһу көрөбүн, элбэх киһини кытта алтыһабын. СВО саҕаланыаҕыттан бу тиэмэҕэ суруйар буолан, онно сыһыаннаах үгүс киһини...
Артемий Афанасьев: «Оччолорго сампаан үс арааһа атыыланара»
Дьон | 20.03.2025 | 10:00
Артемий Афанасьев: «Оччолорго сампаан үс арааһа атыыланара»
Бүгүҥҥү ыалдьытым – Реас Кулаковскайга үөрэммит, Саха сиригэр бастакынан «Оскуола-производство-үрдүк үөрэх» бачыымы тэрийсибит, хоту дойдуга аһаҕас халлаан анныгар бассейн оҥотторбут, бороболуохата суох төлөпүөн сибээһин олохтоспут, Совмиҥҥа киирэн «уотунан барар подвесной тимир суол» бырайыагын көрдөрөн, «улуу фантазер эбиккин» дэттэрбит – Артемий Викторович Афанасьев.   Ыалдьыппар тылы биэриэх иннинэ, ааҕааччыларбар кини туһунан кылгастык...
Дойдубут туһугар
Дьон | 15.03.2025 | 12:00
Дойдубут туһугар
Ийэлэр оҕолорун, кэргэттэрин туһунан кэпсиэхтэрин, санааларын этэн чэпчиэхтэрин баҕаралларын биһиги хаһан баҕарар ылынан, истэн, ааҕааччыларга тиэрдэбит. Бүгүн кэпсэппит ийэм Елена Егоровна Бережнова – кэргэнин уонна уолун анал байыаннай дьайыыга атаарбыт, биэс оҕолоох бэйэтэ туһунан дьоруой.   – Елена Егоровна, үтүө күнүнэн! Байыас ийэтэ уонна кэргэнэ буолар хайдаҕый? – Биллэн турар, олус...
Арбуһу олордооччуга сүбэлэр
Дьон | 20.03.2025 | 18:00
Арбуһу олордооччуга сүбэлэр
Кэнники сылларга Сахабыт сирин оҕуруотчуттара арбуз, дыня, дьаабылыка уо.д.а.  курдук урут киэҥник тарҕамматах көрүҥнэри хото олордор буоллулар. Соҕуруу дойду хаппырыыс үүнээйитин сөпкө харайан, кылгас сайыҥҥа ас ылыы бэйэтэ уустук, сыралаах үлэни эрэйэн эрдэҕэ. Манна, чахчы, ис дууһаларыттан оҕуруоту харайарга дьаныардаах, үүнээйигэ сыстаҕас дьон ситиһиилэнэллэр. Араастаан эспэримиэннээн, тус бэйэ уопутугар олоҕуран...