Кинилэр ааттарын чиэстээхтик тутабыт!

Сэрии бэтэрээнэ тапталлаах аҕабыт, эһэбит, хос эһэбит Петров Степан Семенович 1913 сыллаахха Бэстээх Чараҥыгар Петров Семен уонна Софья Александровна диэн ыалга төрөөбүтэ.
Сэрии саҕаланыыта Петровтар дьиэ кэргэттэриттэн алта уоллара сэриигэ утуу-субуу ыҥырыллыбыттара.
Саха сириттэн уонунан тыһыынча киһи бу сэриигэ кыттыбыта. Кинилэр Аҕа дойду Улуу сэриитин фроннарыгар, син эмиэ бары сэбиэскэй буойуннар курдук, күүрээннээх бойобуой суолу ааспыттара.
Олор истэригэр биһиги аҕабыт 1942 сыллаахха ыҥырыллан барбыт. Кини Сталининград уоттаах сэриитигэр кыргыспыт. Эрдэ булчут буолан, бэргэн ытааччы буола сылдьыбыт. Ол курдук байыаннай идэтэ «стрелок-автоматчик» диэн байыаннай билиэтигэр бэлиэтэммит. Элбэх өстөөҕү снайпер ытыытынан кыргыбыт буойун. 1942 сыллаахха таҥнарыахсыт хамандыыр түбэһэн, ротатын билиэҥҥэ түбэһиннэрбит, онон хаатырга ыар олоҕун этинэн-хаанынан билбит киһи. 1943 сыллаахха Японияҕа илдьэн истэхтэринэ Америка саллааттара быыһаабыттар.
Хаатырга олоҕун отой кэпсээбэт этэ, бэйэбит да ону ыйыталаһа сатаабатахпытын билигин кэлэн кэмсинэбит. Сэриигэ сүнньүгэр бааһыран 1945 сыллаахха эргиллэн кэлбитэ. 1941-1945 сс. дойдубут бөҕө тирэхтээх буоларын туһугар аҕа көлүөнэ дьоммут хорсун быһыылара төһүү күүс буолбутун биһиги умнубаппыт, кинилэр албан ааттарын кэриэстиибит, чиэстээхтик тутабыт. Сэрии кэнниттэн тапталлаах Бэчиэкэнигэр эмиэ үлэ үгэнигэр түспүт. Ол курдук кыһынын булчутунан, сайынын от үлэтигэр, бурдук быһыытыгар үлэлээбит.
Маҥнайгы кэргэнэ эдэригэр өлөн, икки оҕолоох огдообо хаалбыт. Кэлин биһиги ийэбитин көрсөн, сөбүлэһэн, таптаһан, уон оҕону төрөтөн дьоллоох, дьоҥҥо-сэргэҕэ ытыктанар ыал буолбуттара.
Биэнсийэҕэ тахсан баран таах олорботоҕо, кыһынын бултуура, саас сопхуоска кыраабыл, сыарҕа оҥороро, сайынын Тараҕай арыы таһыгар моой оттуур сирдээҕэ, онно киирэн күһүн балаҕан ыйыгар диэри от бөҕөтүн хара илиибитинэн оттуурбут, ол курдук хотуурунан охсон, кыраабылынан мунньан, кээһэргэ чугас ыаллыы биригээдэттэн оҕус уларсан аҕаларбыт.
Бүтэн баран күһүн хаар түһүөр диэри сопхуос хотонун өрөмүөнүгэр, күрүө абырахтааһыныгар, хаппыыста бааһынатыгар харабылынан үлэлээбитэ. Үлэтигэр сүрдээх эппиэтинэстээхтик, кыһамньылаахтык сыһыаннаһара, ходуһаҕа биир да салаа оту хааллартарбат этэ, оҥорбута барыта халбаҥнаабат хаачыстыба буолара. Үлэҕэ оннук сыһыаны биһиэхэ эмиэ иҥэрбитэ билигин төһүү холобур буолар. Үтүө үлэлэрэ элбэх дьон хайҕалын ылан, грамотанан, бириистээх харчынан биһирэммитэ. Ол быыһыгар дьиэтин үлэтэ хара баһаам буоллаҕа, ынахтарыгар атынан ойоҕостоон от тиэйэрэ, өрүстэн атынан уу баһара, тыаттан эрбиинэн эрбээн мас состорон киллэрэрэ, ону эмиэ ким баарынан иккиэ буолан уһун эрбиитинэн эрбиирбит, хайытан, сааһылаан дьиэҕэ кыстыырбыт. Тиэргэнин хаарын баарыгар бэйэтэ күрдьэрин астынара. Ону таһынан илиитигэр талааннаах уус этэ, ол курдук оҕо оронун, олоппоһун, хаартыска араамаларын оҥортообута билигин да баар. Хаһан да сылайбытын-элэйбитин биллэрбэт, түргэн сырыылаах, туттуулаах-хаптыылаах киһи этэ.
Кини түөһүн «60 лет Вооруженных сил СССР», «25 лет Победы ВОВ 1941-1945 гг.», «30 лет Победы ВОВ 1941-1945 гг.» мэтээллэр киэргэтэллэрэ.
Аҕабыт уһун ыарахан ыарыыттан 1982 сыллаахха орто дойду олоҕуттан букатыннаахтык барбыта.
Аҕабыт, эһээбит, хос эһээбит өстөөҕү үнтү сынньан Ийэ дойдутун, норуотун, кэнэҕэски кэлэр кэскилин алдьархайдаах сэрии уотуттан быыһаспытынан биһиги киэн туттабыт, махтанабыт!
Ахтыыбын бэйэм айбыт хоһооммунан түмүктүүбүн.
Кыайыы өрөгөйө
Кыайыы өрөгөйө үүммүт сылынан,
Ким да туох да умнуллубат өйдөбүлүнэн,
Кинилэри ахтан, санаан ааһыаҕыҥ,
Кыайыыны аҕалбыт аҕалары, убайдары.
Күргүөмнээх ураа хаһыылаах
Кимэн киирбиттэрэ Саха буойуннара,
Кыргыһыы хааннаах толоонугар
Кыайыы иһин олохторун анаабыттара.
Кииннэммит Рейхстаг үрдүгэр
Кыһыл былаах тутуурдаах,
Кыахтаахтык өрө дабайаннар,
Кыайыы өрөгөйүн өрө аспыттара.
Кырдьаҕас хаалбыт буойуннар
Кырыктаах сэриини саныахтара,
Көрсүһүөхтэрэ харах уулаах,
Куустуһуохтара аа-дьуо тураннар.
Кинилэринэн киэн туттуоҕуҥ,
Кэскиллээх олоҕу уһансыбыттарынан,
Кэнэҕэски ыччаттарбытыгар
Кэлбэтин сэрии алдьархайа!
Сонуннар
Ордук ааҕаллар



