22.04.2025 | 13:26

Дьокуускай уонна Ленин...

Дьокуускай уонна Ленин...
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Муус устар 22 күнэ - В.И. Ленин төрөөбүт күнэ. 
Ааспыт үйэ 1957 сылыгар диэри Дьокуускайга «Ленин болуоссата» диэн билиҥҥи Орджоникидзе аатынан болуоссат биллэрэ. 
Ити сылтан «Ленин болуоссата» оччотооҕу «Октябарьскай» уулусса киин болуоссатыгар, ол эбэтэр билиҥҥи миэстэтигэр көһөр. Ааспыт 2024 сыл олунньу 26 күнүгэр буолан ааспыт Куорат дууматын уочараттаах XIV сессиятын быһаарыытынан Ленин болуоссата икки чааска үллэһиллэн, аҥаара, саҥа өттө, «Өрөспүүбүлүкэ болуоссата» диэн ааттаммыта, «Ленин болуоссата» диэн аата пааматынньыктаах өттүгэр хаалбыта.
Оттон куорат киин уулуссата 18-с үйэҕэ «Иркутский тракт» диэн ааттааҕа. 19-с үйэҕэ уулуссаны «Большая» дииллэр. 20-с үйэҕэ, икки өрөбөлүүссүйэ чиэһигэр, бастаан, аҕыйах хонукка, «Февральскай» диэн ааттанар, онтон «Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин уулуссата» буолар, ол кэннэ дьэ өр сылларга «Октябрьскай» диэн ааты сүгэр. Билиҥҥи «Ленин проспега» диэн аатын 1962 сылтан сүгэр. 

1957 сыл алтынньы 4 күнүгэр Саха сирэ Арассыыйа састаабыгар көҥүл өттүнэн киирбитэ 325, Улуу Өктөөп Өрөбөлүүссүйэтин 40 сылларынан куорат дьокутааттара Дьокуускайга пролетариат улуу сирдьитигэр пааматынньык боппуруоһун туруораллар. Сир-дойду үрдүнэн Сталин пааматынньыктарын көтүрүү кэмэ этэ. 
Инньэ гынан 1957 сыл күһүнүгэр Гостинай двор миэстэтигэр Ленин  пааматынньыгын туруорарга бэлэмнииллэр. Онтон миэстэтин болуоссат ортотугар көһөрөллөр уонна 1960 сыллаахха туталлар. Бу пааматынньыгы сотору көтүрэн, Култуура уонна сынньалаҥ пааркатыгар көһөрөллөр, онтон Ньурба улууһугар ыыппыттар диэн суруйаллар. 
Онон билиҥҥи Ленин пааматынньыга – Дьокуускай куоракка турбут Лениҥҥэ аналлаах иккис пааматынньык – 1967 сыл алтынньы 25 күнүгэр туруоруллар. Ааптардар: архитектордар С.С. Ожегов, Н.Н. Миловидов уонна скульптор Ю.Д. Стручков. Туһаныллыбыт сигэ: https://meridian-journal.ru/site/article3f38/


Хаартыска: АГиП

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Бобёр: «Үрдүк Айыылартан эрэ көрдөһөҕүн, ханнык да хамандыыр кэлэн быыһаабат»
Дьон | 09.05.2025 | 14:00
Бобёр: «Үрдүк Айыылартан эрэ көрдөһөҕүн, ханнык да хамандыыр кэлэн быыһаабат»
Анараа хас биир күн күндү: бүгүн бааргын — сарсын суоххун... Уолаттарбыт барахсаттар араас моһолтон, чуһуурар буулдьаттан, үөһээттэн көтөн кэлэр «дьэгэ-баабалартан» кыл түгэнэ, мүччү-хаччы түһэн төннөн кэллэхтэринэ, айыыларбытыгар эрэ махтанабыт буоллаҕа. «Бобёр» позывнойдах хорсун буойун иккистээн хантараак баттаан сэриилэһэ сылдьан бааһыран, билигин Москваҕа госпитальга  кэлэн эмтэнэ сытар.   Бобёр 2023 сыл саҥатыгар,...
Историяны сэгэттэххэ...
Сонуннар | 10.05.2025 | 12:06
Историяны сэгэттэххэ...
Улуу Кыайыы 80 сылын чэрчитинэн быйылгы сыл Арассыыйаҕа Аҕа дойдуну көмүскээччи, Саха сиригэр Ийэ дойдуну көмүскээччи сылларын биллэриллибитэ.  Оттон култуура  тэрилтэлэригэр быйыл – История өйдөбүнньүгүн сыла.   Дьокуускайга сахаттан бастакы Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа Федор Кузьмич Поповка аналлаах пааматынньык турда.  Дьоруой биир дойдулаахтара, Мэҥэ Хаҥалас улууһун Баатара нэһилиэгин бэрэстэбиитэллэрэ дьоруой аймахтара  Федор...
Улуу Кыайыы 80 сылыгар анаммыт тэрээһиннэр
Сонуннар | 06.05.2025 | 16:24
Улуу Кыайыы 80 сылыгар анаммыт тэрээһиннэр
Биһиги дойдубут Аҕа дойду сэриитигэр Улуу Кыайыыны ситиспитэ быйыл лоп курдук 80 сыла томтойо туолла. Бу күҥҥэ  өрөспүүбүлүкэбит киинигэр, Дьокуускайга, ыытыллар тэрээһиннэри таһаарабыт.   Эйэлээх олохпут туһугар тыыннарын да толук ууралларын кэрэйбэккэ, сэриигэ уонна тыылга хорсуннук турууласпыт, суорума суолламмыт аҕа көлүөнэ дьоммутун дириҥник ытыктаан, үтүө, махтал тыллары аныырбыт – тыыннаахтар ытык...
«Килбиэннээх үлэ куората» анал аакка аналлаах быыстапка
Сонуннар | 10.05.2025 | 12:01
«Килбиэннээх үлэ куората» анал аакка аналлаах быыстапка
Кэлэр кэм кэскилин үлэнэн ситиспит, дьулуурунан-тулуурунан  уһаммыт дьоһун дьоммутугар махталбыт бэлиэтэ быыстапка үрдүк таһымҥа ааста. Улуу Кыайыы күнүгэр анаммыт дьаһаллартан, тэрээһиннэртэн биирдэстэрэ – Дьокуускай куоракка 2022 сэтинньи 15 күнүгэр иҥэриллибит «Килбиэннээх үлэ куората» диэн үрдүк ааты кэпсиир быыстапка буолла. Быыстапка бу дьыл ыам ыйын 9 күнүгэр Кыайыы болуоссатыгар турда. Манна...