Дьокуускай куорат прокуратурата иһитиннэрэр

Массыынатын былдьатыан сөп

Дьокуускай прокуратурата 57 саастаах эр киһини РФ ХК 1-кы ч. 264.1 ыст. (массыынаны итирик туруктаах иккистээн ыытыыга) буруйдуур дьыаланы бигэргэттэ.

Суукка быһаарыллыбытынан, бу иннинэ массыынаны итирик туруктаах  ыытан административнай эппиэтинэскэ тардылла сылдьыбыт буруйданааччы 2025 с. олунньутугар иккиһин  «Тойота Хайс» массыынатыгар итирик туруктаах олорбут уонна элбэх кыбартыыралаах дьиэ тэлгэһэтигэр айанныы сылдьан суол-тырааныспар быһылаанын таһаарбыт.

Суут судаарыстыбаннай буруйдааччы санаатын учуоттаан туран, буруйданааччы эр киһини 200 чаас булгуччулаах үлэҕэ бириигэбэрдээтэ, тырааныспары ыытыыны кытта ситимнээх үлэҕэ быраабын 2 сыл болдьохтоон быста. «Тойота Хайс» массыынатын судаарыстыба суотугар конфискациялаата.

Бириигэбэр сокуоннай күүһүгэр киирэ илик, ааһыныыга барыан сөп.

Түөкүннээн уорууга буруйданна

Дьокуускай куорат олохтооҕо 7 буруйу оҥорон, РФ ХК 2-с ч. 159-с ыст. (түөкүннээһиҥҥэ, о.э. атын киһи баайын-дуолун албыннаан уоран, гражданиҥҥа улахан хоромньуну таһаарыыга) эппиэттиэ. Дьокуускай куорат прокуратурата буруйданааччыны бу ыстатыйаларынан буруйдуур туһунан түмүгүн бигэргэттэ.

Силиэстийэ көрдөрөрүнэн, буруйданааччы туһа таһаарынар баҕаттан, үпкэ-харчыга наадыйан, бэйэтин саастыылаахтарыттан ноутбуктарын уорарга быһаарыммыт. «Үөрэхпэр туттабын, төннөрүөм» диэн уларсалларыгар көрдөспүт. Ол кэннэ комиссионнай маҕаһыыннарга, төттөрү атыылаһар былаана суох, туттарбыт. Уорууга буруйданааччы сиэртибэлэрэ – 7 устудьуон.

Буруйданааччы буруйун толору билиммит, оҥорбут хоромньутун сорҕотун толуйбут. Хоромньута төлөммөтөх 4 устудьуон киниэхэ гражданскай ирдэбили түһэрбиттэр.

Прокуратура буруйдуур түмүгүн кэннэ дьыала суут көрүүтүгэр барда.

Массыынаны күрэтии

35 саастаах куорат олохтооҕун РФ ХК 1-кы ч. 166-с ыст. (уорар соруга суох массыынаны күрэтиигэ) уонна ХК 1-кы ч. 264.1 ыст. (массыынаны итирик туруктаах иккистээн ыытыыга) буруйдуур дьыалатын прокуратура бигэргэттэ.

Холуобунай дьыала матырыйааллара көрдөрөллөрүнэн, буруйданааччы итирик туруктаах сылдьан Дьокуускайга баар элбэх кыбартыыралаах дьиэ тэлгэһэтигэр турар массыынаны күрэппит. Эр киһи бу иннинэ эмиэ итирик туруктаах уруулга олорон административнай эппиэтинэскэ тардылла сылдьыбыт. Буруйданааччы бу сырыыга сокуоннайа суох дьайыытын ГИБДД үлэһиттэрэ тохтоппуттар, массыынаны күрэтээччи миэстэтигэр арыгы иһиигэ медицинскэй бэрэбиэркэни ааһартан аккаастаммыт.

Бу маннык быраабы кэһии иһин буруйданааччы икки сыл көҥүлэ, тустаах дуоһунаска, үлэҕэ үлэлиир бырааба 3 сылга диэри  быһыллыан сөп.

Учууталы өлөрөргө сааныы иһин сууттаныа

РФ ХК 1-кы чааһын 119-с уонна 115-с ыст. (өлөрөргө сааныы уонна киһи доруобуйатыгар кылгас кэмнээх кэһиллиини аҕалбыт кыра эчэйиини оҥоруу) эр киһини буруйудуур холуобунай дьыаланы прокуратура бигэргэтэн, суут көрүүтүгэр утаарда.

Силиэстийэ көрдөрбүтүнэн, буруйданааччы эр киһи 2024 с. алтынньытыгар Дьокуускай куорат биир үөрэх тэрилтэтигэр сылдьан, учуутал кини оҕотун бэргэһэтин устубутун сөбүлээбэккэ, педагогу кытта кыыһырсыбыт, өлөрөргө сааммыт. Маны таһынан педагогу төбөтүн туһаайыытынан сүүһүнэн биэртэлээбит уонна олоппостор тимир атахтарыгар түҥнэри анньыбыт. Педагог ылбыт эчэйиилэрэ доруобуйаҕа чэпчэки хоромньунан сыаналаммыттар.

Буруйданааччы буруйун билиммэтэх, учууталы кытта үрдүк туонунан кэпсэппитин ыйан туран, охсубатаҕын уонна өлөрөргө олох да саамматаҕын эппит.

Дьыаланы салгыы суут быһаарыа.

Наркотигы батарыыга соруммут

Сокуоннай сааһын туола илик оҕо РФ ХК 3-с ч. 30-с ыст., “а” п. 4-с ч. 228.1 ыст. (электроннай уонна иһитиннэрэр-телекоммуникационнай ситимнэри (Интэриниэти киллэрэн туран) туһанан тэриллиилээх бөлөҕүнэн наркотиктаах сириэстибэни сокуоннайа суох батарыыга сорунууга) эппиэттиир 4 буруйу оҥорон сууттаныа. Дьокуускайдааҕы прокуратура бу холуобунай дьыаланы суут көрүүтүгэр ыытта.

Буруйданааччы харчы өлөрөр сыаллаах Интэриниэт ситиминэн кимэ чопчуламматах киһини кытта сибээстэһэн, наркокурьердыырга ыйыыны-кэрдиини ылбытын силиэстийэ быһаарбыт. Сокуоннай сааһын туола илик буруйданааччы бу курдук тэриллиилээх бөлөххө киирэн баран, бу кимэ биллибэт киһи ыйыытынан 13,51 г наркотиктаах сириэстибэни ылан, Дьокуускай куоракка дьон сылдьар сиригэр баар бэлиэ сирдэргэ уурталаабыт. Оннук үс сиринэн кистии ууран баран, сорох наркотигын илдьэ сылдьан полиция үлэһиттэригэр тутуллубут.

Оҕолор 15 буруйу оҥоруу иһин эппиэттиэхтэрэ

Дьокуускай куорат 7 сокуоннай сааһын туола илик олохтооҕо 15 буруйу оҥорон, суут иннигэр эппиэттиэхтэрэ. Дьокуускай прокуратурата кинилэри РФ ХК “а” пуунун, 2-с ч. 166-с ыст. (эрдэттэн бөлөҕүнэн киксэн баран тырааныспары күрэтиигэ, бырааба суох бас билиигэ) уонна “а, в” п.п. 2-с ч. 158-с ыст. (бөлөҕүнэн киксэн баран туора киһи баайын кистээн уорууга, гражданиҥҥа улахан хоромньуну оҥорууга) буруйдуур дьыаланы суут көрүүтүгэр ыытта.

Силиэстийэ көрдөрбүтүнэн, буруйданааччылар 2024 с. атырдьах ыйыттан 2025 с. олунньутугар диэри, биир үксүн түүҥҥү кэмҥэ, элбэх буолан сылдьан киксэннэр, массыыналары уонна матассыыкыллары күрэппиттэр, массыына салоннарыттан, гараастартан, контейнердартан сээкэйдэри уорбуттар.

Сокуоннай саастарын ситэ илик буруйданааччылар оҥорбут буруйдарын толору билиммиттэр, малы-салы туһа таһаарынар, оттон тырааныспары куорат устун хатааһылыыр соруктаах  уорбуттарын кэпсээбиттэр.

Бу холуобунай дьыаланы салгыы суут быһаарыа.

Олохтоохтор бырааптара көмүскэннэ

Дьокуускай куорат Борисовка түөлбэтигэр баар элбэх кыбартыыралаах дьиэ олохтоохторо бырааптара күөмчүлэнэрин иһитиннэрэннэр, прокуратура манна бэрэбиэркэлиир үлэни ыытта. Бэрэбиэркэ быһаарбытынан, бу дьиэ олохтоохторугар 2024 с. от ыйыттан  «Роскатех» ХЭУо салайар хампаанньаттан «Баһаарынай сигнализацияны техническэй көрүү-истии» иһин, бу өҥөнү туһанар туһунан быһаарыыны бас билээччилэр уопсай мунньахтара бигэргэтэн ылымматаҕын үрдүнэн, төлөбүр ааҕылла турбут.

Манан сиэттэрэн прокуратура «Роскатех» ХЭУо аадырыһыгар көрдөрүүнүү түһэрбитин түмүгэр, хампаанньа элбэх кыбартыыралаах дьиэ олохтоохторун төлөбүрдэрин хат ааҕан, төлөбүр уопсай кээмэйэ 180 тыһ. солк. кыччаата.

Хаһаайыннаах ыт оҕону ытырда

Сокуоннай сааһын туола илик оҕону ыт ытырбытыгар ийэтэ прокуратураҕа үҥсүү киллэрэн, бэрэбиэркэлиир үлэ ыытылынна. Бэрэбиэркэ кэннэ быһаарыллыбытынан, 2024 с. ыам ыйыгар 10 саастаах оҕо Михаил Николаев аатынан уулуссаҕа баар дьиэ аттынааҕы оҕо былаһааккатыгар оонньуу сырыттаҕына ыалын ыта саба түспүт. Дьиэ кыылын көрүү-харайыы нуорматын кэһииттэн, көҥүл-босхо сылдьар ыт уол оҕо хаҥас өттүгүн ытырбыт. Бэтэринэриийэ управлениетын үлэһиттэрэ ыт хаһаайынын эппиэтинэскэ тарданнар, 10 тыһ. солк. кээмэйдээх ыстараабы төлүүрүгэр быһаарбыттар.

Эмсэҕэлээччи оҕо ыт саба түспүтүгэр доруобуйатыгар эмсэҕэлээһини эрэ буолбакка, уйулҕатыгар эмиэ охсууну ылбыт. Манан ситимнээн прокурор ыт хаһаайына сокуоннай сааһын туола илик оҕоҕо 100 тыһ. солк. кээмэйдээх  моральнай хоромньуну толуйарыгар ирдэбил түһэрбитин суут өйөөтө.

Суут быһаарыыта билиҥҥитэ сокуоннай күүһүгэр киирэ илик, сууттанааччы ыт хаһаайына ааһыныан сөп.

Прокуратура инбэлиит оҕолоох ийэ быраабын көмүскээтэ

Дьокуускай куорат прокурора инбэлиит оҕолоох ийэ интэриэһин көмүскээн салайар хампаанньаҕа хоромньуну төлүүрүгэр суукка иск түһэрбит. Ол курдук, салайар хампаанньа  уопсай баайы-дуолу сөптөөхтүк көрбөтөҕүттэн, элбэх кыбартыыралаах дьиэ хоруобуйатын хаарын кэмигэр түһэрбэтэҕиттэн сылтаан үҥсээччи ийэ кыбартыыратын уу ылбыт.

Дьокуускай куорат суута прокурор сайабылыанньатын аккаастаабытыгар, прокурор суут быһаарыытын сөбүлэспэккэ, представлениены киллэрбит.

Прокуратура бу курдук бэйэлэрин бырааптарын көмүскэнэр кыаҕа суох уопсастыба араҥатыгар киирсэр дьон бырааптарын уонна интэриэстэрин көмүскээн бэйэтинэн орооһоро баар суол.

Түмүккэ, апелляциялыыр инстанция суута бастакы суут быһаарыытын уларытан, дьыала матырыйааллара көрүлүннүлэр. Миэрэлэр ылылланнар, социальнай өттүнэн көмүскэлэ суох араҥаҕа киирэр гражданнар бырааптара төннөрүллэн, дьиэ салайар хампаанньата 160 тыһ. солк. кээмэйдээх хоромньуну толуйда.