13.02.2025 | 10:00

Дьаһалта отчуоттара салҕанар

Дьаһалта отчуоттара салҕанар
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Дьокуускай куорат Олохтоох дьаһалтатын нэһилиэнньэ иннигэр отчуоттара куорат бары уокуруктарыгар уонна нэһилиэктэригэр тохсунньу 27 күнүттэн олунньу 26 күнүгэр диэри бара тураллар.

Олунньу 5 күнүгэр баһылык Евгений Григорьев тутуу уонна тырааныспар эйгэтин үлэһиттэрин иннигэр отчуотугар 2024 сылтан олоххо киллэриллэн саҕалаабыт маастар-былаанынан 449 млрд солк. кэриҥэ үбүлээһиннээх 90 тэрээһин былааннаммытын, мантан 23 пуун номнуо үлэҕэ сылдьарын бэлиэтээтэ.

Өскөтүн 2024 сылга Ленин болуоссата, Р.М. Дмитриев аатынан кытыл уонна Сайсары эбэ кытыла үлэҕэ киирбит буоллахтарына, быйыл Өлүөнэ күргэтин, «Спортивнай», «Звезднай», «Өлүөнэ очуостара» түөлбэлэри, Ленин проспегар 1 №-дээх оскуоланы, Музыка Үрдүкү оскуолатын, Кэлэр көлүөнэлэр пааркаларын, гостиницалары уо.д.а. бөдөҥ эбийиэктэри тутуу тэтимнээхтик ыытыллар.

«Куттала суох уонна хаачыстыбалаах суоллар» нацбырайыак ааспыт алта сылга Дьокуускай куорат уулусса-суол ситимин 80% ирдэбилгэ эппиэттиир таһымҥа таһааран, суол саахалын ахсаана 18% намтаабыт, ол иһигэр чуолаан суол мөлтөҕүттэн тахсар саахал ахсаана икки бүк аҕыйаабыт.

Өлүөнэ пароходствотын, тутуу, тырааныспар эйгэтин үлэһиттэрэ баһылыктан Оҕо искусствотын дьиэтин өрөмүөнүн, Сэргэлээх шоссетыгар арыллар доруобуйаларынан хааччахтаах оҕолор оскуолаларыгар оптуобуһунан тиэрдии, Орджоникидзе болуоссатын тупсарыы, «Три сосны» кыбартаалга сылдьар оптуобус ахсаанын элбэтии туһунан ыйыталастылар.

 

Эмиэ бу күн, олунньу 5 күнүгэр, Евгений Григорьев Сайсары уокуругун олохтоохторун иннигэр отчуоттаата.

Баһылык ааспыт 2024 сылга дойду бэрэсидьиэнэ Владимир Путин өйөбүлүнэн олоххо киирбит куорат маастар-былаанынан тутуллубут үс бөдөҥ уопсастыбаннай туонаттан биирэ – Сайсары эбэ кытылын тупсарыы уокурук киэргэлэ буоларын бэлиэтээтэ.

Сайсары уокуругар итини сэргэ ааспыт сылга 9 №-дээх Оҕо спортивнай оскуолата тутуллан үлэҕэ киирбитэ.

Винокуров уулуссатын Ильменскэйтэн Чайковскайга диэри кэрчигэ, Макаренко уонна Генерал Притузов уулуссалара өрөмүөннэммиттэрэ. Чайковскай уул., 30/1, 30/3, 30/4 тиэргэннэригэр тупсарыы үлэтэ ыытыллыбыта.

Быйыл Сэргэлээх суолун Гимеин эргиириттэн 8 км диэри кэрчигэ оҥоһуллар, итиэннэ Лермонтов уул., 178/1 тиэргэнэ тупсарыллар.

Саха политехническай лицей эбии куорпуһа, 500 үөрэх, 200 уһуйаан, 350 интэринээт миэстэлээх Адаптивнай комплекс, 150 миэстэлээх кардио-сосудистай диспансер курдук бөдөҥ социальнай эбийиэктэр тутулла тураллар.

2030 сылга диэри уокурукка Лермонтов уулуссатын Петровскайтан Сэргэлээх суолугар диэри кэрчигэр, Ново-Карьернай, Лонгинов, Бекетов уулуссаларыгар, Бүлүүлүүр тракт Чайковскайтан ГИБДД поһугар диэри кэрчигэр тутуу, өрөмүөн үлэтэ ыытыллыахтара.

Маастар-былаанынан Чайковскай уулуссатыгар 450 миэстэлээх оскуола тутуллуоҕа, Билибин уулуссатыгар 990 миэстэлээх оскуола дьэндэйиэҕэ, 94-с кыбартаалга эмиэ 990 миэстэлээх оскуола күүтүллэр. Маны сэргэ хас даҕаны уһуйаан тутуллаары турар: Бүлүү трагын 4 км 300 миэстэлээх оҕо саада, Билибин уулуссатыгар 360 миэстэлээх оҕо саада, Борисовка-3 оройуонугар 360 миэстэлээх, маны сэргэ 86-с, 93-с, 94-с кыбартаалларга 240 миэстэлээх, 112 кыбартаалга 200 миэстэлээх уһуйааннар. Биир бөдөҥ эбийиэгинэн 500 миэстэлээх Оҕо искусствотын оскуолата буолуоҕа.

Киирбит ыйытыылар анал байыаннай дьайыы кыттыылаахтарыгар дьиэ-уот усулуобуйатын тупсарыы, доруобуйаларынан хааччахтаах оҕолор саҥа оскуолаларын таһыгар сылаас тохтобулу уонна оптуобус сырыытын тэрийии, 12 №-дээх оптуобуһу Базовай переулокка диэри уһатыы, Саха политехлицей таһыгар сатыы дьон туоруур сирин эбэтэр светофор наадатын туһунан буолла.

Сайсарылар маны сэргэ 17 №-дээх оптуобус тиһэх тохтобулугар сылаас тохтобулу, «сытар полицейскайы», тохтобуллар икки ардыларыгар ыскамыайкалары туруорарга этии киллэрдилэр. 2024 сылга 50 сылын бэлиэтээбит БАМ бэтэрээннэрэ үөрүүлээх тэрээһини ыытарга көрдөстүлэр.

 

Олунньу 6 күнүгэр «Сэргэлээх уоттара» Култуура киинигэр куорат баһылыга М.К. Аммосов аатынан ХИФУ кэлэктиибин иннигэр отчуоттаата.
Баһылык 2024 сыл Дьокуускай куоракка үс бөдөҥ түгэнинэн өйдөнөн хаалбытын бэлиэтээтэ – дойду баһылыгын быыбара, VIII-с «Азия оҕолоро» НИСО уонна Дьокуускай куоракка Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Владимир Путин кэлэн барыыта.
Ааспыт алта сылга Дьокуускай куоракка 6 национальнай бырайыак үлэлээбитэ.
2024 сылга киин куоракка барыта 5 үөрэх тэрилтэтэ тутуллубута, сотору кэминэн ДСК оройуонугар 990 миэстэлээх саҥа оскуола уонна Саха политехническай лицейгэ салҕааһын үлэҕэ киирээри тураллар. Быйыл 7 үөрэх кыһата тутуллуоҕа.
Ааспыт сылга барыта 15 тиэргэн өрөмүөнэ, 30 тыһ.кв/м иэннээх дьаама өрөмүөнэ ыытыллыбыта, 50 оптуобус саҥа тохтобула туруоруллубута. Култуура уонна сынньалаҥ пааркатыгар, Арчы дьиэтигэр хапытаалынай өрөмүөн барбыта, Кыайыы пааркатыгар тупсарыы үлэтэ ыытыллыбыта, Федор Попов аатынан сквер тутуллубута, Орджоникидзе болуоссатыгар саҥа харыйа туруоруллубута.
Мустубут дьон баһылыктан Кэлэр көлүөнэлэр пааркаларын тутууну, хаарбах дьиэттэн көһөрүү бырагырааматын, 16 №-дээх оптуобус маршрутун уларытары, доруобуйа харыстабылын тэрилтэлэрин таһыгар муниципальнай гостиницалар наадаларын, Ленин просп., 44 дьиэтин көтүрүү, Мединститут таһыгар уу ситимин тардыы болдьоҕун, 3 №-дээх оскуола суолун тутууну, Марха чааһынай секторыгар сайыҥҥы уу ситимин туһунан ыйыталастылар.

 

Эмиэ бу күн баһылык Евгений Григорьев отчуоту үөрэх управлениетын «ВКонтакте» официальнай страницатыгар куорат төрөппүттэрин уопсай мунньаҕын быһыытынан ыыппыта биир сонун көстүү буолла.

Отчуот бу көрүҥүн нэһилиэнньэ биһирээбитин үс тыһыынчаттан тахса ыйытыы, этии киирбитэ даҕаны туоһулуур.

Төрөппүттэр баһылыкка махтаммыттарын бэлиэтиир эмиэ тоҕоостоох. Ол курдук, ДСК чааһынай секторын олохтоохторо Кульбертинов аатынан уулуссаҕа 40 №-дээх оскуола тутуллан, оҕолор куорат атын оройуоннарын оскуолаларыгар миэстэ көрдөөбөккө, дьиэлэрин таһыгар үөрэнэр кыахтаммыттарын иһин махтаннылар. Быһа эпиир устуутун https://vkvideo.ru/video748420174_456239400?t=12m54s бу сигэнэн көрүөххэ сөп.

 

Олунньу 8 күнүгэр Олохтоох дьаһалта отчуотун Маҕан нэһилиэнньэтин иннигэр баһылыгы бастакы солбуйааччы Георгий Гаврильев оҥордо.

Георгий Гаврильев Дьиэ кэргэн сылынан биллэриллибит 2024 сылга элбэх оҕолоохтору сир учаастагынан хааччыйыы саҥа түһүмэҕэ саҕаламмытын бэлиэтээтэ. Маныаха сүрүн төрүөтүнэн федеральнай статустаах ойуур пуондатын муниципальнай бас билиигэ көһөрүү ситиһиллибитэ буолбутун ыйда. Ол курдук, Бүлүүлүүр суол 16 км сир учаастактарын түҥэтии былырыын ахсынньы ыйыгар саҕаламмыта. 2024 сылга уопсайа 368 учаастак түҥэтиллибитэ. 2025 сылга аны Намцыр трагар түҥэтиэхтэрэ. Бу бырагырааманан 1978 сир учаастага бэриллиэхтээх. 2026 сылга Маҕан трагар уонна Тулагы Киллэмҥэ бэриллиэхтэрэ.

Түөрт хайысханан уопсайа 4178 сир учаастага бэриллэн, бу иннинээҕи 13 сыллааҕы көрдөрүү куоһарыллара чугаһаабыт (2011 сылтан саҕалаан – 3689 учаастак).

Маҕан олохтоохторо нэһилиэккэ саҥа оскуола эбэтэр салҕааһын, спорт саала тутуутун туруорсаллар, ыраас иһэр уу, дьэллик ыттар кыһалҕаларын, оскуолаҕа каадыр тиийбэтин, социальнай эбийиэктэр, ордук оскуола тымныытын ыйаллар.

 

Олунньу 8 күнүгэр Олохтоох дьаһалта 2024 сыллааҕы үлэтинэн уонна 2025 сылга былааннарынан Марха олохтоохторун иннигэр отчуоту баһылыгы бастакы солбуйааччы Георгий Гаврильев оҥордо.

Мархалар «Севернэй» кыбартаалга тутуллар уһуйаан 2026 сылга үлэҕэ киирээри турарын үөрэ иһиттилэр. Бэлиэтээн эттэххэ, эбийиэк дойду баһылыга Владимир Путин өйөбүлүнэн олоххо киирэр маастар-былаан бырайыага.

Оттон ааспыт сылга Мархаҕа 1 №-дээх оскуолаҕа эбии куорпус тутуллан, оҕолор биир симиэнэнэн үөрэнэллэр. Маны сэргэ Кадеттар оскуолалара үлэҕэ киирбитэ. «Севернэй» кыбартаал суолун хапытаалынай өрөмүөнүн иккис уочарата түмүктэммитэ, Мелиоратордар уулуссаларыгар хапытаалынай өрөмүөн ыытыллыбыта, Можайскай уулуссатын Пилоттар уулуссаларыттан Строд уулуссатыгар диэри кэрчигэ саҥардыллыбыта.

Хаарбах дьиэттэн көһөрүү бырагырааматынан Заводская уонна Газовиктар уулуссаларын дьиэлэрин олохтоохторо көһөрүллүбүттэрэ. Газовиктар уонна Экспериментальная уулуссалар олохтоохторун көһөрүү салҕанар. Маҕан трагын 2-с км элбэх кыбартыыралаах олорор дьиэ үлэҕэ киирбитэ.

Марха олохтоохторо бэйэлэрин өттүлэриттэн «Каспер» маҕаһыыҥҥа киирэр суол өрөмүөнүн, «Сатал» СОНТ таһынааҕы суолу оҥорууну уонна оптуобус тохтобулун муниципальнай бас билиигэ биэриини туруорустулар. Кытаанах бөҕү тоҕор сирдэри тэрийии, санитарнай туочука ахсаанын элбэтии боппуруостара эмиэ таарылыннылар.

 

Олунньу 10 күнүгэр Олохтоох дьаһалта Строительнай уокурук олохтоохторугар отчуотун баһылыгы солбуйааччы Антон Алексеенко оҥордо.

2024 сылга уокурукка Рыдзинскай уулуссатын Жорницкайтан Халтурин уулуссатыгар диэри кэрчигэр хапытаалынай өрөмүөн ыытыллыбыта, 6 элбэх кыбартыыралаах олорор дьиэ үлэҕэ киирбитэ. 2030 сылга диэри Строительнай уокурукка 315 хаарбах дьиэни көһөрүү былааннанар.

Биир бөдөҥ тутуунан «Спутник» оҕо лааҕырыгар түөрт куорпус үлэҕэ киирбитэ буолар. Пирогов уулуссатыгар 4 №-дээх 180 миэстэлээх анал (коррекционнай) оскуола-интэринээт дьиэтин уонна «Спортивнай» саҥа түөлбэҕэ 240 миэстэлээх оҕо саадын тутуу салҕанар.

Быйыл Строительнай уокурукка 5 уулусса өрөмүөннэнэр, икки үөрэх кыһатын тутуу салҕанар, Якутская уулуссаҕа спорт саалата тутуллар. Дзержинскэй, 45/1, 45/2, Рыдзинскай, 18/2, 18/13, 18/14, 18/14Б, 18/14Д аадырыстарга тиэргэн өрөмүөнэ былааннанар.

Уокурук олохтоохторо салалтаттан Космонавтар уонна Пионерская уулуссалары сайыҥҥы өттүгэр уунан ыстарыыны, ТОСтарга, элбэх оҕолоохторго көрүллэр өйөбүл миэрэлэрин, Рыдзинскай уул. турар түүҥҥү кулуубу сабыыны, эмиэ бу уулуссаҕа тротуар наадатын, уокурукка боксанан дьарыктанар саала суоҕун ыйдылар, оптуобус реформатын ыйыталастылар.

Маны сэргэ медиктэргэ уонна тутааччыларга сквер тутарга, Дьокуускайдааҕы индустриальнай-педагогическай колледж базатыгар матасыыкыл спордунан дьарыктанар автодром тэрийэргэ этии киллэрдилэр, диэн иһитиннэрэр Олохтоох дьаһалта пресс-сулууспата.

Хаартыска: Олохтоох дьаһалта пресс-сулууспата

 

Отчуоттар графиктарын бу сигэнэн билис:

https://kiinkuorat.ru/articles/olohtooh-da-alta-ne-ilienne-inniger-otchuottaryn-grafiga

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Олох салҕанар...
Сонуннар | 21.03.2025 | 16:00
Олох салҕанар...
Бу тула суруйуохпун баҕарбытым ыраатта. Хайдах эрэ уустук,  суруйарга ыарахан тиэмэ. Билигин олохпут чэпчэкитэ суох, анал байыаннай дьайыы салҕанан бара турар, сүтүк элбэх, хас биирдии дьиэ кэргэни, ыалы таарыйан айманыы, кэтэһии, эрэнии тохтообот.   Элбэх статуһу көрөбүн, элбэх киһини кытта алтыһабын. СВО саҕаланыаҕыттан бу тиэмэҕэ суруйар буолан, онно сыһыаннаах үгүс киһини...
Артемий Афанасьев: «Оччолорго сампаан үс арааһа атыыланара»
Дьон | 20.03.2025 | 10:00
Артемий Афанасьев: «Оччолорго сампаан үс арааһа атыыланара»
Бүгүҥҥү ыалдьытым – Реас Кулаковскайга үөрэммит, Саха сиригэр бастакынан «Оскуола-производство-үрдүк үөрэх» бачыымы тэрийсибит, хоту дойдуга аһаҕас халлаан анныгар бассейн оҥотторбут, бороболуохата суох төлөпүөн сибээһин олохтоспут, Совмиҥҥа киирэн «уотунан барар подвесной тимир суол» бырайыагын көрдөрөн, «улуу фантазер эбиккин» дэттэрбит – Артемий Викторович Афанасьев.   Ыалдьыппар тылы биэриэх иннинэ, ааҕааччыларбар кини туһунан кылгастык...
Дойдубут туһугар
Дьон | 15.03.2025 | 12:00
Дойдубут туһугар
Ийэлэр оҕолорун, кэргэттэрин туһунан кэпсиэхтэрин, санааларын этэн чэпчиэхтэрин баҕаралларын биһиги хаһан баҕарар ылынан, истэн, ааҕааччыларга тиэрдэбит. Бүгүн кэпсэппит ийэм Елена Егоровна Бережнова – кэргэнин уонна уолун анал байыаннай дьайыыга атаарбыт, биэс оҕолоох бэйэтэ туһунан дьоруой.   – Елена Егоровна, үтүө күнүнэн! Байыас ийэтэ уонна кэргэнэ буолар хайдаҕый? – Биллэн турар, олус...
Арбуһу олордооччуга сүбэлэр
Дьон | 20.03.2025 | 18:00
Арбуһу олордооччуга сүбэлэр
Кэнники сылларга Сахабыт сирин оҕуруотчуттара арбуз, дыня, дьаабылыка уо.д.а.  курдук урут киэҥник тарҕамматах көрүҥнэри хото олордор буоллулар. Соҕуруу дойду хаппырыыс үүнээйитин сөпкө харайан, кылгас сайыҥҥа ас ылыы бэйэтэ уустук, сыралаах үлэни эрэйэн эрдэҕэ. Манна, чахчы, ис дууһаларыттан оҕуруоту харайарга дьаныардаах, үүнээйигэ сыстаҕас дьон ситиһиилэнэллэр. Араастаан эспэримиэннээн, тус бэйэ уопутугар олоҕуран...