Автодорожнай уокурук олохтоохторо дьаһалта үлэтин үчүгэйинэн сыаналаатылар

Дьокуускай куорат Олохтоох дьаһалтатын ааспыт 2024 сыл түмүгүнэн нэһилиэнньэ иннигэр отчуота Автодорожнай уонна Гагаринскай уокуруктартан саҕаланна.

Баһылык Евгений Григорьев ааспыт 2024 сылы Дьокуускай куорат маастар-былаанын олоххо киллэрии маҥнайгы сылын быһыытынан бэлиэтээтэ. Ол курдук, Арассыыйа бырабыыталыстыбатынан бигэргэтиллибит Дьокуускай куорат маастар-былааныгар 90 араас хайысхалаах тэрээһин киирэр. Үбүлээһинин уопсай иэнэ 449 млрд солк. Мантан 23 бырайыак үлэтэ саҕаланан, сороҕо бүтэн, олоххо киирэн турар.

Чуолаан, 2024 сылга үс улахан бырайыак олоххо киирбитэ: Ленин болуоссата, куорат сөтүөлүүр сирин хабар Р.М. Дмитриев аатынан кытыл уонна Сайсары кытылын хабар Ийэ искибиэрэ.

«Бу уопсастыбаннй туоналар өрөмүөннэрин нэһилиэнньэ сөбүлээтэ, ону сынньана, дьаарбайа сылдьааччы элбээбитэ да туоһулуур. Өлүөнэ күргэтин, «Спортивнай», «Звезднай», «Ленские высоты» түөлбэлэри, Ленин проспегар 1 №-дээх оскуоланы, Музыка үрдүкү оскуолатын, Кэлэр көлүөнэлэр пааркаларын, гостиницалары, атын даҕаны бөдөҥ, бэлиэ эбийиэктэри тутуу тэтимнээхтик саҕаланнылар», ‒ диэтэ Евгений Григорьев.

Баһылык маны таһынан 2025-2026 сс. олоххо киириэхтээх инфраструктура, экология, туризм, промышленнас эйгэтигэр бөдөҥ эбийиэктэр бырайыактарынан үлэ саҕаламмытын санатта.

Евгений Григорьев отчуокка мустубут нэһилиэнньэ болҕомтотун куорат бүддьүөтүгэр, Дьокуускай куорат территориятыгар ыытыллар нацбырайыактарга, олорор дьиэни, социальнай эбийиэктэри тутуу, инфраструктураны тупсарыы, уопсастыбаннай тырааныспар эйгэтин сайыннарыы, хаарбах дьиэттэн көһөрүү о.д.а. хаамыытыгар хатаата.

Олорор дьиэни тутуу уонна саахалланар туруктаах хаарбах дьиэттэн көһөрүү бырагырааматын олоххо киллэриигэ сыһыаннаан баһылык бүгүҥҥү күҥҥэ былааннаммыт 300 тыһ. кв. м оннугар 399,2 тыһ. кв. м иэннээх олорор дьиэ тутуллубутун, кэлиҥҥи тутуу элбэх кыбартыыралаах олорор дьиэлэри ааҕан туран, бу сыыппара 400 тыһ. кв. м тиийиэҕэ диэтэ.

«Бу ‒ куорат историятыгар суох үрдүк көрдөрүү! «2019-2025 сс. нэһилиэнньэни хаарбах дьиэттэн көһөрүү» өрөспүүбүлүкэтээҕи бырагыраама иккис түһүмэҕин биир сыл урутаан толорон иһэбит. 99% туолла. 20 кыбартыыра хаалла. Хаарбах дьиэттэн көһөрүү муниципальнай бырагырамаатын эмиэ толордубут, ааспыт сылга 60 саахалланар туруктаах дьиэни көтүрдүбүт», ‒ диэн бэлиэтээтэ Евгений Григорьев.

Дойду баһылыга В.В. Путин сорудаҕынан 2030 сылга диэри Дьокуускай куоракка 2023 сыл балаҕан ыйын 1 күнүгэр диэри хаарбаҕынан билиниллибит дьиэ хаалыа суохтаах. Ол эбэтэр 423 тыһ. кв.м иэннээх 957 элбэх кыбартыыралаах дьиэни көтүрэр сорук турар. Бүгүҥҥү күҥҥэ итинтэн 121 дьиэ кэргэн номнуо көһөрүлүннэ.

Хаарбах дьиэттэн көһөрүүнү уонна саҥа социальнай эбийиэктэри тутууну тэтимирдэр сыалтан олорор дьиэни тутууга территориялары кэлимник сайыннарыы ньымата туттулларын, бүгүҥҥү күҥҥэ бу ньыманан 11 дуогабар олоххо киирэ турарын иһитиннэрдэ.

«Куттала суох уонна хаачыстыбалаах суоллар» нацбырайыагынан куорат суолларын 80% ирдэбилгэ эппиэттиир таһымҥа тахсыбыта, бу бырайыак киириэн иннинэ, 2018 сыллаахха, Дьокуускай суолларын 33% эрэ ирдэбилгэ эппиэттии сылдьыбыта улахан хардыы буолара бэлиэтэннэ. «Суол өрөмүөнэ – бу аҥаардас аспаал эрэ ууруута буолбатах, саҥа тротуардары, бэлисипиэт суолларын тутуу, сырдатыы, көҕөрдүү, тупсарыы барыта киирэр. Бырайыак үлэлиэҕиттэн 112 км тротуар, 15 км бэлисипиэт суола тутулуннулар», ‒ диэтэ Евгений Григорьев.

Суол тупсан, саахал ахсаана кытта аччаабыта бэлиэтэннэ. Алта сыл иһигэр киһи эчэйиилээх суол саахалын уопсай ахсаана 2018 сылга 492-тэн 2024 сылга 405-кэ диэри аҕыйаабытын, уулусса-суол ситимин мөлтөх туругуттан саахал ахсаана 2018 сылга 159-тан 2024 ылга 69-ка диэри түспүтүн иһитиннэрдэ. 

Оттон Автодорожнай, Гагаринскай да уокуруктар олохтоохторуттан киирбит ыйытыылар сүрүннээн олох-дьаһах хомунаалынай хаһаайыстыбатыгар, салайар хампаанньалар тиэрдэр өҥөлөрүн хаачыстыбатыгар,  тиэргэн өрөмүөнүгэр, дьиэлэри сылытыыга сыһыаннаах буоллулар. Гагарин уокуругун олохтоохторо быйыл үөрэх тэрилтэлэрин, олорор дьиэлэр хапытаалынай өрөмүөннэрин, уу ситимин тардыыны, 6 №-дээх спорт оскуолатыгар салҕааһын тутуллара наадатын, уулусса уотун, Ю.А. Гагарин аатынан искибиэр өрөмүөнүн уо.д.а. туруорустулар.

Евгений Григорьев Автодорожнай уокуругу сайыннарыыга кэлим сыһыан баарын уонна күннээҕи кыһалҕалар кэмигэр быһаарыллан иһэллэрин бэлиэтээтэ. Гагарин уокуругар эмиэ Можайскай уонна Кузьмин уулуссаларын хапытаалынай өрөмүөнэ, Кыайыы пааркатыгар ыытыллыбыт тупсарыы курдук дьоһун хамсааһыннар тахсыбыттара бэлиэтэннэ. Маны сэргэ 7 хаарбах дьиэ олохтоохторо көһөрүллэн, 3 тиэргэҥҥэ тупсарыы үлэтэ ыытыллан, 30 №-дээх оскуола таһыгар сылаас тохтобул тутуллан, хаһааҥҥытааҕар да элбэх үлэ барбыта бэлиэтэннэ.

Отчуот түмүгүнэн нэһилиэнньэ Олохтоох дьаһалта үлэтин үчүгэйинэн сыаналаата, диэн иһитиннэрэр Олохтоох дьаһалта пресс-сулууспата.